Etiket Arşivleri: Zaman

İlk önce filmin bir lirik bilimkurgu, The Martian gibi hardcore science fiction olmadığını belirtelim.  Film başlarken Dr.Banks’ın felsefik eleştirileri ile hoş bir şekilde dürtülüyoruz. Diğer Dünya dışı canlı (Extraterrestrial life) filmlerinden farklı olarak “iletişim” konusu harika bir şekilde işleniyor. Carl Sagan‘ın yazdığı Contact romanının beyazperdeye uyarlamasından sonra iletişim konusunda en başarılı yapım olduğu kanaatindeyim. Dil Heptapodlar, insan türü aksine iki dile sahip. …

Bugüne ve geleceğe dair mikro ya da makro konularda sağlıklı fikirler yürütmek için zamanın ruhuna ait belli başlı özellikleri bilmek mecburidir. Tarihle alakalı değerlendirmelerde sıkça kullanılan “dönemin şartları” tabiri, aslında bugüne ve geleceğe dair de yol gösterici bir tabirdir. Bugünün mevcut şartları ve yarının olası resmini kesin olarak bilmek giderek zorlaştığından dolayı bu yazıda bahsedilen hususların her an değişebileceği, yok …

Her çağ, evrenin nasıl oluştuğuna veya yapılandığına ilişkin kendi öykülerini ya da metaforlarını geliştirir. Eski bir Hint yaratılış efsanesine göre evren, Tanrılar Purusa adlı tarih öncesi devi parçaladıkları zaman yaratılmıştır; devin başı gökyüzü, ayakları yeryüzü, nefesi de rüzgâr olmuştur. Aristoteles‘e göre evren eş merkezli elli beş kristal küreden oluşmaktaydı; en dıştaki küre gökyüzünü temsil ediyor, gezegenleri, Dünya’yı ve onun ögelerini, …

Zamanda yolculuk kavramı, bilimkurgunun en zorlu fikir jimnastiği imkanı sunan alt dallarından birini oluşturur. Her şeyden önce hakkında en az fiziksel, matematiksel ve uzaybilimsel veriye, deneye ve kanıta sahip olduğumuz konulardan biridir bu. Dünya bilimkurgu tarihinde zamanda yolculuk konusunun ilk işlendiği “L’An 2440” (Louis-Sebastien Mercier, 1771) adlı eserden beri çeşitli yazar ve senaristler, somut veri açığını teorilerle doldurmak zorunda kalmışlardır. …

Konusu veya amacı önemli değil; insan her zaman bilmek ister. Tek derdi karnını doyurmak olan, sadece çocukları için yaşayan, sadece kendisi için var olan veya dünyayı ele geçirmeye çalışan insan da küçük veya büyük bir mesele olması fark etmeksizin bir arayış içerisindedir. Yani insanın minimalist olup olmaması kendi doğasını reddeden bir anlam taşımamaktadır. Bu arayışın en önemli nüvelerinden biri de …

Zamanın durduğu hissini yaşayan insan sayısı hiç de az değil. Beynimizin oynadığı bu oyun, aslında hepimizin tanık olduğu bir olgunun sonucu mu? Simon Baker adlı 39 yaşındaki adam, baş ağrısını gidermek için ılık duş almak istemiş. “Musluğu açıp duşa baktığımda su damlalarının havada asılı kaldığını gördüm,” diyor Baker. “Sanki bir film karesi ağır çekimle dondurulmuş gibi.” Baker ertesi gün baş …

Uzay ve Zamanın ortaya çıkışıyla ilgili teorilerin tanıtımına ayırdığımız yazı dizimizin son kısmına geldik. Sizin de fark ettiğiniz gibi yazı dizimiz “uzay” ve “zamanın” tam olarak nasıl ortaya çıktığı sorusunu nihai olarak yanıtlamıyor.  Yani dizinin ilk bölümünde vaat ettiğimiz şeyi tam olarak gerçekleştiremedik. Kral Lear‘ın “Hiçten hiç çıkar!” sözünü tam olarak yalanlayamadık. Açıkça görülüyor ki bu sorunun tam olarak yanıtını …

Bir matrisin içinde mi yaşıyoruz? Geçen yazıda sözünü ettiğimiz Kuantum Grafiti kuramına benzer fikirler 90’lı yıllarda sicim kuramcıları tarafından da ileri sürülmüştü. Bu modellere “Matris Modelleri” denmesinin nedeni, kuramın denklemlerinin sayı tablosu anlamına gelen “matrislere” dayanıyor olması… Çoğumuz matris sözcüğünü Wachowski Kardeşler‘in meşhur filminde duyduk. Filmi izledikten sonra matematiği iyi olan  bir arkadaşımıza “matris nedir?” diye sormak kaçınılmaz olmuştu. O da matrislerin özellikleri ve doğrusal denklem sistemlerinin …

Hafiften bunamaya başlamış olan Kral Lear ülkesini üç kızı arasında paylaştırmaya karar vermiştir. Bu amaçla kızlarını yarışa sokar. Saçma bir şekilde kızlarından babalarına olan sevgilerini güzel sözlerle ifade etmelerini ister. Ta en başından riyakârlığa çanak tutan bir istektir bu. Ancak Lear bu durumun farkında değildir. İki büyük abla babalarını parlak sözlerle överler ve karşılığını da alırlar. Büyük kızlarının övgülerini memnuniyetle …

“Boyut” sözcüğünün bir çok batı dilinde karşılığı olan “Dimension“, Latince’den gelir. Anlamı, “tam tamına ölçmek“tir. Şimdi biz de birkaç ölçme denemesi yapalım: Bir doğrumuz olduğunu ve bu doğru üzerinde bir “X” noktasının yerini, başkalarının da bulacağı şekilde belirtmek istediğimizi düşünelim. Ne yaparız? Önce, doğru üzerindeki herhangi bir noktayı işaretleyip, bu noktayı sıfır noktası olarak adlandırırız. Sonra bir ölçüm yapar ve …