Bilim & Teknoloji

evren gizem insan

Bilimin Cevap Aradığı 9 Gizem

Güneş Sistemi’mizin arka bahçesinden kozmik okyanusun uzak kıyılarına kadar evren gizemlerle dolu. Her zaman da böyle olmuştu. Yüzyıllar önce, antik gökbilimciler kuyruklu yıldızların doğası karşısında şaşkına dönmüş ve yıldızların kimyasal yapısını merak etmişti. Bu eski bilmeceler artık çözüldü, ancak daha büyük teleskoplarla ve daha hassas aletlerle uzayın derinliklerine baktıkça, bunların yerini yeni bilmeceler aldı. Şimdi kara delikler, fizik yasalarının doğası …

Devamını gör »
serseri gezegen kapak

Evrenin Serserileri: Başıboş Gezegenler

Onlara çarpıcı bir isim arıyorsanız, “haydut/serseri gezegen” (rouge planet), daha dramatik bir isim peşindeyseniz, “yıldızsız gezegen” (starless planet) veya “başıboş/avare gezegen” (wandering planet), yok daha bilimsel bir tanımlama istiyorsanız, biraz uzun olan şu isimleri tercih edebilirsiniz: “serbest yüzen gezegen” (free floating planet) veya “izole olmuş gezegen kütlesinde nesne” (isolated planet mass object)… Gördüğünüz gibi bilim insanları isimlendirme konusunda henüz bir …

Devamını gör »
dunya

Dünya Risk Altında: Dokuz Gezegensel Sınırdan Altısını Aştık!

3 milyar yılı aşkın bir süredir, yaşam (“Biyosfer Bütünlüğü” adı verilen bir gezegensel sınır ile temsil edilir) ve iklim arasındaki etkileşim, Dünya’daki genel çevresel koşulları kontrol etmiştir. İnsan faaliyetleri, örneğin doğanın diğer arazi kullanımlarıyla değiştirilmesi, nehirlerdeki ve topraktaki su miktarının hareketleri, sentetik kimyasalların açık ortama sokulması ve sera gazlarının atmosfere salınması, bu etkileşimleri değiştirmektedir. Dünya sistemindeki etkileşimlere saygı gösterilmesi ve …

Devamını gör »
J1407b

Halkaların Efendisi: J1407b

90’lı yıllara kadar Güneş harici yıldızların da kendi gezegenleri olup olmadığından emin değildik. Elimizde ötegezegenlerin varlığına dair birtakım bulgular vardı elbette, ancak bunları doğrulayabilecek teknolojiden yoksunduk. Derken 1992 yılında evrene bakışımızı değiştirecek o kanıta sonunda ulaştık; bir pulsarın etrafında dönen iki süper dünya keşfettik. Bunlar, “herkesçe kabul edilen ilk ötegezegenler” olarak tarihe geçti. Ardından da keşiflerin ardı arkası kesilmedi. Günümüzde …

Devamını gör »

Yunuslar Tıpkı İnsanlar Gibi Cesur ve Utangaç “Kişiliklere” Sahipler!

Yunuslar… Karadan denize destansı bir evrimsel süreçleri bulunan yüksek bilişsel fonksiyonlara sahip deniz memelileridir. Taksonomik olarak Cetacea (Setaseler) alttakımındaki birer Odontoceti (Dişli Balinalar) üyesidirler. Yani özünde tüm yunuslar birer dişli balinadır. Hatırlatmakta fayda var, orka veya katil balina adıyla bilinen deniz memelisi de aslında bir yunustur. Hatta en büyük yunus türüdür. Yunusları, hatta balinaları asıl etkileyici yapan, sosyal yaşam tarzlarının …

Devamını gör »
bok-bocegi

Bok Böceklerine Dair 10 İlginç Bilgi

Bok böcekleri, doğada benzersiz bir ekolojik rol oynayan ve oldukça ilginç özelliklere sahip olan canlılardır. Dışkı ile beslenme alışkanlıkları ve inanılmaz güçleri ile bilinirler. Aşağıda, bok böceklerine dair 10 ilginç bilgiyi sizin için derledik. Dışkı ile Beslenme Bok böcekleri, hayvan dışkısı ile beslenen canlılardır. Bu beslenme şekli, onların ekosistemdeki benzersiz rollerinin anahtarıdır. Bok böcekleri dışkıları yuvalarına taşır ve depolarlar. Yavru …

Devamını gör »
yapay zeka ask flort

Yapay Zekâ ve Flörtün Geleceği

San Fransisco veya İstanbul’da, hiçbirine tek bir kelime bile yazmadan 600 kişiyle “çıktığınızı” hayal edin. Yakında olacak şey şu: Küçük ve meşgul bir bot, sizin adınıza çok sayıda aday ile konuşarak “kendinizi tanıma” safhasını tamamlayacak ve size hangi insanlarla tanışmak için koltuktan kalkmanız değeceğini söyleyebilecek. Whitney Wolfe Herd‘e göre flörtün geleceği bu ve bunu bilecek biri varsa, o da ta …

Devamını gör »

Evrimsel Biyolojinin Öngörü Gücü

Madagaskar’da yaşayan dev atmaca güvesi 1882’de keşfedildi. Fakat varlığı 20 yıl önce – ve yaklaşık 9000 km uzakta – Charles Darwin tarafından tahmin edilmişti! Charles Darwin, 1862 yılında orkidelerdeki polinatör böcekleri araştırırken, İngiliz bahçe ve arazi sahibi iş adamı James Bateman tarafından bir mektup alır. Mektup içerisinde, James’in oğlu tarafından yerleştirilmiş Angraecum sesquipedale (Darwin’in orkidesi olarak adlandırılacaktır) türü bir Madagaskar …

Devamını gör »
tablet ceviri yapay zeka akadca

Akadca Çivi Yazıları Yapay Zekâ ile Çözülüyor

Çeviri, sadece bir kelimeyi başka bir dilde karşılığı olan kelimeyle değiştirmek değildir. Yüksek kaliteli bir çeviri, çevirmenin her iki dilin düşünceleri nasıl bir araya getirdiğini anlamasını ve daha sonra bu bilgiyi orijinal dilin dilsel nüanslarını koruyan ve ana dili İngilizce olanların zahmetsizce anlayabileceği bir çeviri oluşturmak için kullanmasını gerektirir. Bu süreç ne kadar zor olsa da, eski bir dili modern …

Devamını gör »
dijital olumsuzluk bilinc aktarimi

Dijital Ölümsüzlük: Bilinç Transferine Bir Bakış

Dijital ölümsüzlük, bir zamanlar bilimkurgunun konusuydu. Ancak şimdi gelişen teknoloji ve nörobilim içerisinde ciddi bir araştırma alanı hâline geldi. Bu bilimin temelinde ise insan bilincinin dijital ortama aktarılması ve böylece de bir tür ölümsüzlüğe ulaşma çabası yatıyor. Ne var ki biyolojik sınırların ötesine geçme olasılığı birçok bilimsel, felsefi ve etik soruyu da beraberinde getiriyor. Dijital ölümsüzlük kavramını takdir edebilmek için …

Devamını gör »