Sinema Üzerine

Seden Kızıltunç, 1942 yılında Ağrı’da dünyaya geldi. 1957’de Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’ne girerek sanat yolculuğuna ilk adımını attı. 1959’da tiyatro sahnesine çıkarak profesyonel oyunculuğa başladı. İlerleyen yıllarda sinema dünyasına da giriş yaptı; hem kamera karşısında yer aldı hem de pek çok projeye senaryo yazarı olarak katkı sundu. 1960’lardan itibaren Yeşilçam filmlerinde ve İstanbul’un önemli sahnelerinde boy gösterdi. Tiyatrodaki performanslarıyla …

1980’li yıllar, insanlığın atom çağına karşı duyduğu en büyük korkunun şekil aldığı dönemdi. Soğuk Savaş’ın getirdiği gerilim, yalnızca diplomasi masalarında değil, gündelik hayatın her hücresinde hissediliyordu. Televizyonlarda kamu spotları dönüyor, şehirlerde sığınak tabelaları asılıyor, çocuklar radyasyon tatbikatlarına katılıyordu. Olası bir nükleer savaşın gölgesi, kolektif bilincin üzerine bir karabasan gibi çökmüştü. O dönemde sinema da bu korkunun yankılandığı güçlü bir mecra …

Bilimkurgu sineması, yalnızca geleceğe dair spekülasyonlar sunan bir tür olmakla kalmaz, insan algısını, toplumsal yapıları ve bilinmeyeni keşfetmenin bir yolu olarak da işlev görür. Bu keşif sürecinde en güçlü anlatı araçlarından biri renktir. Renkler, anlatının temel yapı taşlarından biri olarak izleyiciyi yönlendirir, alt metin oluşturur ve sinematografik dünyayı şekillendirir. Bu yazıda, bilimkurgu sinemasında renk kullanımını semiyotik (göstergebilimsel) bir anlatı dili …

Çip teknolojisinin gelişimiyle birlikte 70’lerin ikinci yarsından sonra evlere girmeye başlayan “kişisel bilgisayarlar” büyük bir devrim niteliğindeydi. Daha önce bankacılık, finans ve iş çevresi tarafından kullanılan bilgisayarlar, bir binanın tek bir katını kaplayacak büyüklükteydi. İşlemci güçlerinin oldukça düşük olması ve birden fazla işlemin aynı anda yapılması gerektiği için aynı anda birçok bilgisayarın birbirine bağlı olması gerekiyordu. Zaman içerisinde “merkezi işlem …

Sinemanın asi ve deli çocuğu büyümeden veda etti dünyaya. Ardından söylenen birçok şeyin içinde belki de en anlamlısı, Twin Peaks gibi bir efsaneyi beraber ürettikleri yol arkadaşı Mark Frost’un sözleriydi. “Dostum ve kardeşim, yaklaşık kırk yıllık suç ortağım, eşsiz bir sanatçı ve olağanüstü bir kişilik… Yasını tutun ve anın onu, ama kutlamayı da unutmayın. Çünkü onun gibisini bir daha göremeyeceğiz. …

Star Trek, orijinal seriden bu yana hayranlarının hafızasına sadece hayali karakterler katmadı. O karakterlere hayat veren oyuncuları da izleyiciye sevdirdi. Öyle ki yolu bir şekilde Atılgan’la kesişmiş aktör ve aktrisler, dolu dolu geçen kariyerlerinde daha pek çok önemli işe imza atsalar da, en çok Star Trek’teki rolleriyle özdeşleştiler. 86 yıllık ömrüne, tiyatro sahnesine, beyazperdeye ve televizyona yayılmış birçok başarılı eser …

“Motosiklette bir kafes yoktur. Her şeyle doğrudan temastasınızdır. Artık, izlemekten öte, sahnedesinizdir; bunu kuvvetle hissedersiniz. Ayağınızın on santim altında vızıldayan asfalt gerçektir, her zaman üzerinde yürüdüğünüz şeydir, oradadır; öyle flulaşır ki gözünüzü üzerinde odaklayamazsınız, ama istediğiniz an ayağınızı aşağı indirip dokunabilirsiniz ve dolaysız bilinciniz hiçbir şeyi, hiçbir yaşantıyı kaçırmaz.” – Robert M. Pirsig, Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı Gregory David …

26 Ekim 2024 tarihi, James Cameron‘ın kült bilimkurgu filmi The Terminator‘ın 40. yıl dönümüydü. İnsanlığın kalbine ikna edilemeyecek, pazarlık yapılamayacak inatçı makineler korkusunu salan film, bir karakterin de repliğiyle ifade etmek istersek “biz ölene kadar durmayacak” robotlarla popüler anlamda ilk karşılaşmamızdı. Filmde, süper zekâ sahibi bir yapay zekâ (YZ) olan Skynet, nükleer bir savaş başlatarak dünyaya diz çöktürüyor ve kontrolü …

Tüm diğer sanat dallarında olduğu gibi, sinema da kültürel ve tarihsel bir birikimin sonucunda ortaya çıkmıştır. Aynı şekilde sinema eserleri de bünyesinden çıktığı milletin tarihini, kültürel ve sosyolojik birikimini yansıtmaktadır. Antik dönemlerde Doğu kültürlerinin daha gelişmiş olduğu bilinmektedir. Ancak yüzyıllar ilerledikçe ekonomik, kültürel ve teknolojik gelişmeler sonucu Batı medeniyetinin ve sanatının bayrağı devraldığı görülmektedir. Çağdaş teknoloji ve sanayi devriminin doğum …

Japon siberpunk‘ı tekno-fütürizm ağırlıklı doğası gereği doğru bir başlangıcı hak ediyor. Lakin doğru yerden başlayabilmek göründüğü kadar kolay olmayabilir. “Robot Ghosts and Wired Dreams: Japanese Science Fiction from Origins to Anime” adlı antolojinin editörleri tarafından da belirtildiği gibi, “Siberpunk, Japonya’da bilimkurgu manga ve Japon animasyonu ile beslenmiş bir kültür alışkanlığına anında hitap etti.” Sonuçta, türün temel metinlerinden bazıları —özellikle Ridley …