Etiket Arşivleri: Bilim

“Uzun yıllardır uzaylıların bizim gibi olacağını varsaydık, ancak bunun yerine anlaşılmaz bir yapay zekâ biçimi olduklarını düşünmek hiç de mantıksız değil,” diyor İngiliz astronom Lord Martin Rees. Dünya’da doğal seçilimle birlikte zeki yaşamın ortaya çıkması dört milyar yıldan fazla sürdü, ancak gezegenimizin ölümüne milyarlarca yıl daha var. Bu süre zarfında zekâ tamamen yeni yönlerde gelişebilir. Biz insanlar Darwinci evrimin sonuna …

Güneş Sistemi’mizin arka bahçesinden kozmik okyanusun uzak kıyılarına kadar evren gizemlerle dolu. Her zaman da böyle olmuştu. Yüzyıllar önce, antik gökbilimciler kuyruklu yıldızların doğası karşısında şaşkına dönmüş ve yıldızların kimyasal yapısını merak etmişti. Bu eski bilmeceler artık çözüldü, ancak daha büyük teleskoplarla ve daha hassas aletlerle uzayın derinliklerine baktıkça, bunların yerini yeni bilmeceler aldı. Şimdi kara delikler, fizik yasalarının doğası …

Onlara çarpıcı bir isim arıyorsanız, “haydut/serseri gezegen” (rouge planet), daha dramatik bir isim peşindeyseniz, “yıldızsız gezegen” (starless planet) veya “başıboş/avare gezegen” (wandering planet), yok daha bilimsel bir tanımlama istiyorsanız, biraz uzun olan şu isimleri tercih edebilirsiniz: “serbest yüzen gezegen” (free floating planet) veya “izole olmuş gezegen kütlesinde nesne” (isolated planet mass object)… Gördüğünüz gibi bilim insanları isimlendirme konusunda henüz bir …

26 Ekim 2024 tarihi, James Cameron‘ın kült bilimkurgu filmi The Terminator‘ın 40. yıl dönümüydü. İnsanlığın kalbine ikna edilemeyecek, pazarlık yapılamayacak inatçı makineler korkusunu salan film, bir karakterin de repliğiyle ifade etmek istersek “biz ölene kadar durmayacak” robotlarla popüler anlamda ilk karşılaşmamızdı. Filmde, süper zekâ sahibi bir yapay zekâ (YZ) olan Skynet, nükleer bir savaş başlatarak dünyaya diz çöktürüyor ve kontrolü …

90’lı yıllara kadar Güneş harici yıldızların da kendi gezegenleri olup olmadığından emin değildik. Elimizde ötegezegenlerin varlığına dair birtakım bulgular vardı elbette, ancak bunları doğrulayabilecek teknolojiden yoksunduk. Derken 1992 yılında evrene bakışımızı değiştirecek o kanıta sonunda ulaştık; bir pulsarın etrafında dönen iki süper dünya keşfettik. Bunlar, “herkesçe kabul edilen ilk ötegezegenler” olarak tarihe geçti. Ardından da keşiflerin ardı arkası kesilmedi. Günümüzde …

Bilimkurgu yıllar boyu birçok tartışmaya konu oldu. “Bilimkurgu kaçış edebiyatı mı?”dan tutun da Bilimkurgu Kulübü’nün Facebook sayfasında arada bir alevlenen, “Star Wars bilimkurgu mu?” tartışmasına kadar pek çok örnek verebiliriz. Kuşkusuz bu tartışmaların odağında ise bilimkurgu ve fantastik arasındaki fark ve benzerlikler var. Neyse ki bu tartışmalar sadece ülkemizde olmuyor. Bilimkurgunun geliştiği Batı ülkelerinde de durum pek farklı değil. Söz …

“Tavuk ve yumurta“, iki şeyin birbiri ile temelden ilintili ve birinin diğerine neden olduğunu gösteren bir analoji. Dolayısıyla, hangisinin önce geldiğini söylemek paradoksal olarak imkânsız. O hâlde, bu benzetmeyi bir spekülatif hukuk senaryosu oluşturmak için bilimkurgu açısından değerlendirelim. Bilimkurgu geleceği tahmin mi eder yoksa yaratır mı?  Bu soru ve potansiyel cevabı, toplumu hukuk ve teknoloji kesişiminde nasıl etkiler? Amacımız, bu …

Bir organizmanın uzay boşluğuna uyum sağlaması ya da orada yaşayacak şekilde evrim geçirmesi mümkün müdür? Mümkünse, bu canlıların hangi fiziksel ya da biyolojik özelliklere sahip olması gerekir? Bu tür varlıklar ne kadar karmaşık hâle gelebilir? Elbette böyle bir şeyin olmasını beklemesek de bilimsel ölçütleri fazla zorlamadan konu üstünde spekülasyon yapabiliriz. Gerçekte yaşam olarak tanımladığımız şeyin uzay boşluğunda kendi kendine evrimleşme …

Bilimkurgu dünyasında yaratıcılık sınır tanımıyor. Uzak galaksileri hayal etmekten ütopik toplumlar yaratmaya kadar vizyon sahibi yazarlar ve film yapımcıları, teknolojik ilerlemeleri öngörmede ve hatta onlara ilham vermede ön saflarda yer alıyor. Türdeki fütüristik fikirlerin birçoğu dünyamızı dönüştüren icatlara ve yeniliklere zemin hazırladığından, bilimkurgunun etkisi sadece eğlenceyle sınırlı değil. Bilimkurgunun öngörü gücünün en eski örneklerinden biri de Jules Verne‘den geliyor. Verne, …