Etiket Arşivleri: Robot

yapay zeka

Yapay Zeka Notları #1

İnsanoğlu metali ilk kez ıslah edişinden bugüne maddenin yorumlanmasına epey kafa yormuş ve bu uğurda mesai harcamıştır. Felsefe, sanat, edebiyat, mimari vb. alanlarda sürekli olarak insanın (özne) ve maddenin (özdek) arasındaki ilişki irdelenmiştir. Ateşi kullanan ilk insan incelendiğinde ise, bunun tesadüfi olduğu lakin temelde itici bir merak güdüsünün rol aldığı görülebilir. Korkunun, kaygının ve hatta saldırganlığın ardında bilinmeyene duyulan önlenemez …

Devamını gör »

Dünden Bugüne Robotlar #2: Sanayi Devrimi

İnsanı dünya üzerindeki diğer canlılardan ayıran en büyük maharetlerinden biri de alet kullanmayı öğrenmesi ve bu yeteneğini sürekli olarak farklı amaçlar için geliştirmesi olmuştur. İnsanlar, binlerce yıl boyunca birçok işi elleri ile gerçekleştirdiler. Bunun yanında bazı aletler de geliştirdiler. Ancak bu aletler “Sanayi Devrimi“ne kadar insanın sadece fiziksel uzantısı olmaktan öteye gidemedi. Dolayısıyla bu döneme kadar insanoğlunun geliştirdiği tüm cihazlar yine …

Devamını gör »

Robotlar Çalışsın, Biz Oturalım

“Eskiden kölelik vardı. Bugün özgürüz.” Aslında bu öyle siyah-beyaz bir konu değil. Geçenlerde önüme bir istatistik düştü. Amerika’da hapishanede yatan siyahilerin sayısı, kölelik sistemi yürürlükteyken köle olan siyahilerin sayısını aşmış. Bugün kalifiye olmayan bir elemanın bir metropolde tek başına yaşaması neredeyse imkânsız. Köle olsa kira vermezdi bari. Köleliğin “karın tokluğuna çalışmak” olduğu söylenir. İyi de, sanki bugün çalışanlar karın tokluğuna …

Devamını gör »
robot android siborg

Bilimkurguda Robotlar, Androidler ve Siborglar #1

Çağdaş bilimkurgu edebiyatı ve sineması, enginlik denizinde bilinmezliklere doğru yol almaya başlayan insanoğluna bu bilinmezliklerle dolu çağdaş “odisse”lerde yol arkadaşlığı ve yardımcılığı yapacak yeni tipler yaratmak zorunda kalmış ve ortaya önce “robot” daha sonraki yıllarda da “android” ve “siborg” kelimeleriyle tanımlanan yepyeni yardımcılar çıkmıştır. Ünlü Çekoslovak tiyatro yazarı Karel Çapek‘in 1920 de sahnelenen oyunu “Rossum’s Universal Robots‘da ilk kez çekçe …

Devamını gör »

Bilimkurgunun Tarihi #3: Yaygın Temaları

Uzun soluklu yazı dizimize devam ediyoruz. Anımsanacağı gibi dizimizin ilk bölümünde bilimkurgunun ortaya çıkış sürecini, yükselişini ve eserlerini mercek altına almış, ikinci bölümünde ise türün kültürel etkilerini, günümüz dünyasındaki kapsamını ve akademik ağırlığını irdelemeye çalışmıştık. Bildiğimiz anlamıyla bir buçuk asra dayanan bilimkurgu literatürü, bunca zaman boyunca çeşitli eserler verdi. Bu eserlerin tamamına baktığımızda belirli temaları paylaştıklarını, geniş konu çatıları altında …

Devamını gör »

2001: Bir Uzay Macerası 50 Yaşında

Bilimkurgu sinemasının yapı taşlarından biri haline gelen 2001: A Space Odyssey, şu sıralar 50. yaşını kutluyor. Arthur C Clarke’ın kısa hikayesi The Watchers‘tan doğan filmin prömiyeri, 6 Nisan 1968’de Los Angeles’ta yapıldı. 2001: A Space Odyssey, başlarda monoton ve sıradan bir uzay filmi olarak görünürken, zaman içinde yapay zeka konularında sinemasal bir başucu eserine dönüştü. Aslında yapım 1967’nin başlarında sinemalara gelebilirdi, ancak …

Devamını gör »

Stanislaw Lem’in Robot Öykülerinden Oluşan Bir Derleme: Ölümlü Makineler

“Soylu bir alçaklıktı benimki ve özgürlüğüm beni doğrudan emredileni değil, yaratıldığımda bizzat istediğim şeyi yapmaya zorluyordu.” Bilimkurgunun usta kalemlerinden Stanislaw Lem‘in öykülerinden oluşan bu derleme, 2001 yılında İletişim Yayınları tarafından basıldı. Hande Taylan çevirisiyle İngilizce’den dilimize aktarılan derlemede 14 kısa öykü bulunuyor. Lem’in 1971 ile 1976 yılları arasında kaleme aldığı bu öyküler belirli bir tema çerçevesinde bir araya toplanmış. Tıpkı …

Devamını gör »

Yapay Zeka Yargılanabilir mi?

Suudi Arabistan’ın Sophia’ya vatandaşlık vermesi hadisesi gündemde bayağı uzun süre kaldı. Henüz sembolik bir adım olsa da bu olay gelecekte olabilecekler açısından oldukça düşündürücü. Vatandaşlık verilen bir robotun artık hukuki anlamda hak ehliyeti ve cezai ehliyeti var mı? Ya da kendi kararlarını verebilecek ve hatta “öğrenebilecek” bir robot, vermiş olduğu zararlar nedeniyle yargılanabilecek midir? Sorunun doğru bir cevabı yok tabii …

Devamını gör »

Savaşın Robotlara Devredildiği Bir Gelecek Portresi: Dünya’da Barış

“Tıpkı bir kara deliğe düşen ışığın kendini o çekimsel tuzaktan kurtaramaması gibi, savaşan insanlık, maddenin sırlarını ele geçirdikten sonra, teknoloji tuzağından kurtulamaz.” – Stanislaw Lem Polonya’dan dünyaya açılan ve tek başına Avrupa bilimkurgusunu Amerikan bilimkurgusuna karşı şahlandıran Stanislaw Lem’in önemli yapıtlarından biri olan Dünya’da Barış, 1987’de kaleme alındı. Türkçeye çevirisi ise İngilizce’den yapıldı. 2000 yılında İletişim Yayınları tarafından basılan kitabın …

Devamını gör »
minispot

Metal Kafa ve Boston Dynamics

Metal Kafa, Black Mirror dizisinin dördündü sezonunun beşinci bölümünün adı. 29 Aralık 2017’de ilk kez izleyici ile buluştu. Teriyer boyutlarında bir hamamböceğini andıran dört bacaklı bir robotla bir kadın arasındaki mücadelenin öyküsünü anlatıyor. Öte yandan Boston Dynamics firmasının Big Dog adını verdiği dört bacaklı robot prototipiyle ilgili ilk video 17 Mart 2008 tarihinde ortaya çıkıyor. Neredeyse on yıl önce! Black …

Devamını gör »