Usta yazar Frank Herbert‘in dünyaya armağan ettiği ve anlatılmış en etkileyici hikayelerden biri olan Dune‘un beyaz perdeye aktarılması, serinin ilk kitabının yayımlandığı yıldan (1965) itibaren hep akıllardaydı. 1970’li yıllarda yapılan birçok denemenin ardından, ilk kez zamanının en etkileyici yönetmenlerinden biri olan David Lynch tarafından 1984 yılında beyaz perdeye aktarıldı. 2 saatin üzerindeki süresiyle o zamanlara göre oldukça uzun olmasına rağmen hala keyifle seyredilebilmektedir. Ancak bu muhteşem hikayenin daha modern bir anlatım ile tekrar beyaz perdeye aktarılması fikri bir süre sonra gündemde sık sık belirmeye başladı. David Lynch’in yönetmenliğini üstlendiği filmin hikayeye uyumluluğu, özellikle serinin hayranları tarafından yoğun eleştirilere maruz kamıştı. Diğer yandan grafik kalitesinin yükselmesi, hikayenin çağdaş uyarlama beklentilerini de artırdı.
Dünyaca ünlü televizyon kanalı Sci-Fi konuya el attı. Dizinin yardımcı yapımcısı Richard P. Rubinstein, altı kitaplık tüm serinin haklarını satın aldı ve çok geçmeden her kitabın çekim sürelerinin farklı olacağı anlaşıldı. Normal bir filmin 90 ila 120 dakika uzunlukta olduğu düşünüldüğünde, bu sürenin Dune gibi kompleks bir seri için yetersiz kalacağı zaten tahmin ediliyordu. Bu nedenle mini dizi fikri kaçınılmaz hale geldi ve hikayenin 4-5 saat uzunlukta olmasına karar verildi. Bir film için çok uzun, ancak bir dizi için çok kısa olan bu tip yapımlara mini dizi adı verilir. Dünya çapında bilimkurgu dizilerini yayımlaması ile ünlü SyFy (Eski adı Sci-Fi Channel) tarafından hazırlatılan dizi 3 Aralık 2000’de görücüye çıktı.
Toplam 4 saat 25 dakikalık bu mini dizi, bir buçuk saatlik üç bölüm halinde yayımlandı. Yayınlanmasının hemen ardından o zamana kadar SyFy kanalının en çok seyredilen dizisi oldu. Dizi 2001 yılında sinematografi ve görsel efekt dalında Emmy ödülünü kazandı. Ses Efektleri dalında da ödüle aday oldu. Dizinin bilgisayar efekt bütçesi kısıtlı olmasına rağmen grafik kalitesi oldukça üst seviyede ve nesneleri gerçeğinden ayırt etmek oldukça zor. Bu karşılaştırmaları yaparken çalışmaların 1990’lı yılların sonunda üretildiğini unutmamak gerekir. Yoğun özel efektli böyle bir proje için üç boyutlu render kalitesi oldukça iyi görünüyor. Sadece bilgisayar grafiği kalitesi değil, arka plan görüntülerinin de gerçeğinden çok farkı yok. Fremen mavi göz efekti de çoğunluğun tahmin edeceğinin tersine bilgisayar efekti ile değil, optik bir teknik ile sağlanmış. Oyuncular, özel UV kontak lensler kullanmış ve mavi ışığı yakalayacak özel kamera lensleri ile çekim yapılmış. Sonuçta, tam da beklendiği gibi bazı çekim açılarında bahar bağımlısı olan insanların gözleri mavi mavi parlıyor.
Diziden bahsederken, dizinin gerçek kahramanları olan tasarımcılara değinmeden geçemeyiz. Seyrettiğimizde anlıyoruz ki hikayedeki tasvirler incelikle elden geçirilmiş, üzerinde çok çalışılmış ve kişilerin karakterini yansıtacak şekilde uygulanmış. Kavga koreografileri, kavganın yapıldığı ortama ve kültüre göre olması gerektiği gibi gerçekleşiyor. Stillsuit‘lerin de fonksiyonel ve görsel olarak olmaları gerektiği gibi baştan aşağıya tekrar tasarlandığını söyleyebiliriz. Sadece çöl için değil, günlük kıyafet olarak da oldukça uygun görünüyorlar. Tüm detayları neredeyse her karede görebiliyoruz. Diziye uygulanmış o kadar çok detay var ki bu detayları ancak tekrar seyrettiğimizde fark edebiliyoruz. Günümüzün büyük bütçeli dizilerine göre mütevazi bir bütçeye sahip olsa da (20M Dolar) yapımın epeyce başarılı olduğunu söyleyebiliriz.
Bu mini dizi de bir önceki uyarlama gibi hikayeye uyumluluğu konusunda eleştirildi. Yönetmen John Harrisson, değişikliklerin hikayenin özüyle uyuşması ve görsel açıdan daha tutarlı bir anlatımı desteklemesi için yapıldığını belirtir ki bu da kulağa oldukça mantıklı geliyor. Diziyi eğer David Lynch’in yönettiği film ile karşılaştırırsak, oyunculuk kalitesi ve görsel efektleri dahil olmak üzere birçok konuda üstün olduğunu söyleyebiliriz. David Lynch’in filmindeki uyumluluk tartışmaları uzun süre gündemde kaldı. Eğer siz de bundan şikayetçiyseniz, karşılaştırma yapabilmek için diziye bir şans vermelisiniz…