Etiket Arşivleri: Kültür

Galaksiyi kapsayan uygarlık fikri bilimkurguda ünlü bir konsept. Ancak böyle bir şey gerçekten mümkün mü? Yüzyılı aşkın bir süredir bilimkurgu yazarları ve bilim insanları, insanlığın uzaydaki geleceği hakkında konuşarak bizi eğlendirdi. Bir zamanlar hedeflerimiz, olası dünya dışı yaşamı aramak ve medeniyetimizin ileri karakollarını inşa etmek için Ay, Mars ve Venüs’e ulaşabilmeye odaklanmaktı. Ancak Evren hakkındaki farkındalığımız arttıkça hayallerimiz ve özlemlerimiz …

Bilimkurgunun modası hiç geçmiyor. Star Wars ve Star Trek gibi sonsuz görünen ana desteklerle birlikte, sürekli olarak yeni diziler ve filmler seyirciyi yıldızlar arasında veya gelecekte dolaştırmayı sürdürüyor. James S.A. Corey imzalı Expanse serisinin olağanüstü uyarlaması, akıllıca yapılan bilimkurgunun televizyonda iyi iş çıkarabileceğini tüm dünyaya gösterdi. Liu Cixin’in Üç Cisim Problemi yakında bir dizi uyarlaması ile geliyor, Asimov’un Vakıf serisi …

Jüpiter’in gaz katmanlarından tutun Merkür’ün kutuplarına kadar pek çok yerde bilinen anlamıyla bir “yaşam” gelişmiş olabilir. Elbette bunlar gerçekliğe yaklaşamayacak kadar düşük ihtimaller olsa da, bilimkurgunun işi gerçeğin ötesiyledir biraz da. Gerçeğin ötesinde ise sayısız ihtimal var. Peki ama gerçekten de dünya dışı zeki bir yaşamla karşılaştığımızda iletişim kurabilecek, birbirimizi anlayabilecek miyiz? İletişime engel olan unsurlardan biri kültür olsa gerek. Türler …

Her ne kadar uzaylı türlerle (bizim bildiğimiz kamusal) bir ilk temas gerçeklemişse de, bilimkurgunun sorunsallaştırdığı konulardan biri de farklı türde gelişmişlik seviyelerine sahip uygarlıklar arasındaki ilişkinin nasıl olacağı ya da nasıl olması gerektiğidir. Evren çok büyük. Yaşam her yerde aynı anda başlamıyor. Biz dünyalılar heyecanla ve umutla uzaylı ziyaretlerini gözleyip rutinleşmiş yaşamımıza bir hareket getirmelerini bekliyoruz. Bununla birlikte, ziyaret edilmesek …

Evet, günümüzde insanlar biyolojik olarak tek bir ırktır. Evet, geçmişte insanların farklı ırkları mevcuttu. Biyolojide ırklar, siyasettekinden farklı tanımlanmaktadır ve insana özgü bir kavram değildir. Her şeyden önemlisi biyolojide ve antropolojide “ırk” kavramı, sadece insanlarda değil, bilimin genelinde terk edilmekte olan, büyük oranda işlevini yitirmiş ve yanıltıcı bir kavram olarak görülmektedir. Biyoloji dahilinde ırklar, birtakım izolasyon mekanizmaları ile tanınırlar. Bir …

George Ritzer isimli bir sosyolog 1993 senesinde çıkan The McDonaldization of Society kitabı ile literatüre yeni bir kelime kazandırdı. McDonaldizasyon. Bu terime göre, giderek küreselleşen ve tek tipleşen dünya yakında bir “fast-food” restoranını andıracaktır. Tabii bu J.G Ballard’ın gökdelenindeki gibi tek bir bina etrafında dönen yaşamdan ziyade, toplumların giderek kendini kaptırdığı hız, dakiklik, işlevsellik ve standartlaşmanın bir nevi eleştirisi gibidir. …

80’li ve 90’lı yılların sinema izleyicileri, günümüz anlayışına göre daha sıra dışı denilebilecek izleme deneyimlerine sahipti. Gösterimde olan kimi yüksek bütçeli filmlerin en kritik anları büyük bir coşkuyla alkışlanır, kimi esprili anlar ise hep bir ağızdan kahkahalarla karşılanırdı. Şehirlerin önemli bölgelerinde bulunan büyük sinema salonları birer cazibe merkezi olarak kabul edilirdi. Salonlara çoğunlukla ailecek gidilir, kimi zaman mahalleli yakınlarımız da …

Coğrafi, ekonomik ve ekolojik yapıya ve tarihsel sürece göre gelişim gösteren yemek kültürü, toplumların beslenme ve yaşam tarzlarını yansıtır. Coğrafi konum olarak zengin bir mutfağa sahip olan Türkiye’de Asya, Balkan ve Akdeniz yemeklerinin esintilerini bulabiliyoruz. Her bir toplumun kendi mutfağına sahip olması önemli bir zenginliktir. Yedinci sanatta da yemek kültürünün önemli bir yeri vardır. Eserlerde karakterlerin yemek masasına kuruldukları sahneler …

Bilimkurgu ne zaman doğdu? Bu sorunun çok sayıda cevabı var, hem de gereğinden fazla. Kimisi bilimkurguyu Mary Shelley, Jules Verne ya da H.G. Wells’in romanlarından başlatırken, kimisi ‘science fiction’ ifadesinin ilk defa ortaya çıktığı 1926 yılına işaret eder. Günümüzde gittikçe yaygınlaşan görüşe göre bilimkurgu’nun içinden hem konu hem de stil bakımından çok yönlü türlerin ortaya çıktığı, ilk yazılı örnek denilebilecek …

Tekillik bir Ağ’dır. İnsandan önce, hatta canlılıktan bile önce evrimleşmeye başlamış devasa bir sistemin varacağı son noktadır. Sonunda tüm evreni kaplayacak ve kaderini belirleyecek olan nihai yapıdır. Nitekim birçok bilimkurgu yapıtında bu şekilde ele alınmıştır. Zaman Yolculuğu ya da Alternatif Tarih gibi bilimkurgunun ana temalarından biri olmasa da literatürde belirgin bir yeri olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin Terminator’deki Skynet orta ölçekli bir …