insan tur irk

Günümüzde İnsan Türü Tek Bir Irk mıdır? Geçmişte İnsanlarda Irklar Var mıydı?

Evet, günümüzde insanlar biyolojik olarak tek bir ırktır. Evet, geçmişte insanların farklı ırkları mevcuttu. Biyolojide ırklar, siyasettekinden farklı tanımlanmaktadır ve insana özgü bir kavram değildir. Her şeyden önemlisi biyolojide ve antropolojide “ırk” kavramı, sadece insanlarda değil, bilimin genelinde terk edilmekte olan, büyük oranda işlevini yitirmiş ve yanıltıcı bir kavram olarak görülmektedir.

Biyoloji dahilinde ırklar, birtakım izolasyon mekanizmaları ile tanınırlar. Bir tür içerisindeki farklı popülasyonların ırk olarak tanımlanabilmesi için, o popülasyonların birbirleriyle hiçbir irtibatının bulunmaması ve bulunamaması gerekmektedir. Türümüz dahilinde, bazı ufak tefek kabileler haricinde, birbiri arasında gen akışı sağlayamayacak hiçbir toplum bulunmamaktadır. Yani kültürel evrim sayesinde elde ettiğimiz araçlar ve teknoloji, ırkları günümüzde tamamen ortadan kaldırmıştır. Söz konusu ufak tefek kabileler bir ihtimal biyolojik ırk olarak sayılsalar da, bunların sayısının yok denecek kadar az olması, genellemeyi haksız çıkarmamaktadır.

Dolayısıyla Türk, Kürt, Çerkez, Tatar, Alman, Fransız, İtalyan, Kafkasyalı, Çinli, vb. ırkların biyolojik hiçbir anlamı, geçerliliği, değeri ve önemi bulunmamaktadır. Bunlar, siyasi tanımlardır ve yaşam bilimleri dahilinde geçerliliği bulunmaz. Genel olarak belli coğrafyalara ait, belli fiziksel özellikleri (genellikle ten rengi, göz yapısı, vb. ayırt edici özellikler) taşıyan bireyler, ayrı ırklara bölünmek istense de, aslında bu insanların biyolojik olarak “ırk” sayılmaları mümkün değildir. Bu farklılıklar, Homo sapiens‘in Afrika’dan çıkıp tüm Dünya’ya yayılması sırasında geçici olarak izole olduğu dönemlerde kazandığı özelliklerdir ve günümüze kadar, coğrafya çerçevesinde aktarılmıştır.

Evet, türümüz tarihinde zaman zaman ırkların oluştuğu, yani izolasyonun meydana geldiği dönemler bulunsa da, günümüzde bu tür izolasyonlara rastlamamaktayız. Günümüzdeki çeşitliliğin sebebi, geçmişteki izolasyon ve ırklaşma sürecidir; ne var ki 20. yüzyılın başlarından itibaren bu izolasyonlar neredeyse tamamen ortadan kalkmış, biyoloji dahilinde, insanlar için kullanılan “ırk” kavramı sadece geçmişte meydana gelen genetik ayrışmayı (ki bu çok ufak bir miktardır) ifade etmek amacıyla kullanılmayı sürdürmektedir. Öte yandan diğer hayvan popülasyonlarında, açık bir şekilde ırk kavramını görebilmekteyiz.

Toparlamak gerekirse, biyoloji dahilinde ırklar statik olarak tanımlanamazlar; ırk kavramı dinamik bir kavramdır, çevre ve tür koşullarına göre değişir. Türümüz tarihinde izolasyonlar meydana gelmiş olsa da ve geçici olarak ırklar oluşsa da, bu ırkların günümüzde devam ettiğini söyleyemeyiz. İzolasyon meydana gelip, sınırlı bir coğrafyada, dışarıya tek bir göç dahi verip almadan çiftleşilmesine karar verilmediği sürece, biyolojik olarak Dünya üzerinde şu anda insan ırklarının bulunmadığını söyleyebiliriz (yerel, ufak ve izole kabileler göz ardı edilmektedir). Bu tanımı yapabilmemizi sağlayan evrimsel biyoloji, bölücü değil, bütünleştirici bir gerçeği gözler önüne sermektedir.

Uyarı: Bu konu, bilim camiasında halen tartışılmakta olduğu için, kaynaklarımızda iki tarafın da görüşlerini bulabileceğiniz yazılara yer verdik. Ancak günümüzde artık ezici bir çoğunluk, ırkların insanlar için anlamsız ve geçersiz olduğunu kabul etmektedir.

Kaynaklar:

  1. Irklar ve İzolasyon: Biyolojik Olarak Irk Nedir?
  2. Irk ve Irkçılık Tartışmalarında Bilim: Ömer Gökçümen
  3. Türleşme – 1: Tür Nedir? Tür Tanımları Üzerine…
  4. Current Anthropology
  5. EurekAlert
  6. Why Evolution Is True?
  7. Race and Genomics
  8. Washington University
  9. Discover Magazine
  10. PBS Nova

Yazar: Çağrı Mert Bakırcı

Evrim Ağacı'nın kurucusu ve idari sorumlusu, popüler bilim yazarı ve anlatıcısıdır. ODTÜ'den mezun olduktan sonra, doktorasını Texas Tech Üniversitesi'nden almıştır. Doktora araştırma konuları evrimsel robotik, yapay zekâ ve teorik/matematiksel evrimdir. "Evrim Kuramı ve Mekanizmaları" ve "50 Soruda Evrim" kitaplarının yazarı, "Şüphecinin El Kitabı" kitabının eş yazarı, "Evrenin Karanlığında Evrimin Işığı" kitabının yazar ve editörüdür. Şu anda, ekibiyle birlikte, Evrim Ağacı, Kreosus ve birtakım diğer dijital projeleri geliştirmekte ve sürdürmektedir.

İlginizi Çekebilir

fantastik ve bilimkurgu

Bilimkurgu ile Fantastik Neden Farklı Türlerdir?

Bilimkurgu yıllar boyu birçok tartışmaya konu oldu. “Bilimkurgu kaçış edebiyatı mı?”dan tutun da Bilimkurgu Kulübü’nün …

Bir Cevap Yazın

Bilimkurgu Kulübü sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya Devam Edin