Psikoloji ve sosyal bilimler alanlarında, geleceğe dair tahminler ve bu tahminlerin insanlar ve toplumlar üzerindeki etkileri ilgi çekici çalışma konularından olmuştur. Örneğin, Avusturya doğumlu İngiliz filozof Karl Popper, 1964’te yayımlanan “Tarihselciliğin Sefaleti” (The Poverty of Historicism) adlı kitabında, Yunan mitolojisinin trajik kahramanı Oidipus’tan ilham alarak ilginç bir terim olan “Oidipus Etkisi”ni türetmiştir. Oidipus, efsanevi Thebai Kralı olarak bilinir, şehrine ve …
Devamını gör »Etiket Arşivleri: Kent
Dünyanın Dört Bir Yanından 10 Hayalet Şehir
İnsanlar büyük bir vücuda ait küçük parçalarsa, şehirlerin bu vücut olduğunu söyleyebiliriz. Âdeta deniz altındaki bir kabuklu canlının bıraktığı kabuğu gibi kimi şehirler sakinleri tarafından terk edilmiş ve bu boş vücutlar, o kabuğu sahiplenen yumuşakçalar gibi doğa tarafından sahiplenilmiştir. Şehirlerin terk edilmesine yol açan pek çok sebep vardır. Bunlar savaş, katliam, iklim değişikliği ya da doğal afetler, ekonomi ve sosyal …
Devamını gör »Geleceğin Olası Yer Altı Şehirleri
Dünya hızla kötüye gidiyor ya da en azından birçok insan böyle düşünüyor. Aslında karamsar olmak için yığınla sebep de var. Bu sebeplerden en tehlikelisi küresel ısınma olsa gerek. İklim felaketi dünyanın belli başlı bölgelerini yaşanmaz hâle getirebilir, bu da milyonlarca insanın mülteci durumuna düşeceği anlamına gelir. Mülteci krizine ek olarak yükselen sıcaklıklarla birlikte daha önce alışık olunmayan hayvanların şehirlerde cirit …
Devamını gör »Şehirler Kendi Ağırlığı Altında Çöküyor
Birleşmiş Milletler’in yürüttüğü tahminlere göre, 2018 itibariyle dünya çapında şehirleşme oranı %55’in üzerindeydi. Yani dünya nüfusunun yarısından fazlası artık şehirlerde yaşıyor. Dünya çapında güçlü kabul edilen pek çok küresel kentin deniz kıyısı var ve denize kıyısı olmayanlar da nehirlerin üzerine kurulu. Küresel ısınmanın giderek arttığı bir gelecekte dünyanın en güçlü şehirlerini dahi karanlık bir akıbet bekliyor… Ancak bu karanlık akıbet, …
Devamını gör »Geleceğin Dünyasından Masallar: Kent
1904’te doğan ve sıradan bir hayat yaşayan Clifford D. Simak, bir gün çocukluk yıllarında hayranlıkla okuduğu bilimkurgu yazarları arasında yer alacağını tahmin bile edemezdi. Yazın hayatına birçok roman ve öykü sığdıran yazar, layık görüldüğü ödüllerle de çabalarının karşılığını fazlasıyla aldı. Dahası, bilimkurgu yazınının henüz emeklediği bir dönemde yazdığı Way Station, The City, Time and Again ve The Goblin Reservation gibi …
Devamını gör »Bilimkurguda Barışçıl Bir Portre: Clifford D. Simak
Amerikalı bilimkurgu yazarı Clifford D. Simak, 3 Ağustos 1904 yılında ABD’nin Wisconsin eyaletinde doğdu. John Lewis ve Margerat Olivia çiftinin oğlu olan yazar, çocukluğunu ve eğitim hayatını doğup büyüdüğü eyalette geçirdi. Wisconsin–Madison Üniversitesi’nde okuyan yazar, ayrıca 1929 yılına kadar devlet okullarında da ders verdi. Bilimkurgunun dünya çapında yeni yeni değer kazandığı bu dönemlerde hayal gücünü besleyeceği kaynakların sayısı bir hayli …
Devamını gör »Şehirlerin Şaşırtıcı Matematiği
Teorik fizikçi Geoffrey West, geçtiğimiz yıllarda yaptığı geniş çaplı veri çözümlemeleri sonucunda “bir yerleşim yerinin nüfusu her ikiye katlandığında kişi başına düşen milli gelir ve inovasyon %15 artar” biçiminde bir formülasyon ortaya koydu. Geoffrey West çalışmalarında gelişmiş ülkelerin verilerini analiz etmiş olsa da Türkiye’deki durumun bu ülkelerden farklı olduğunu sanmıyorum. Kişi başına düşen gelirdeki ve inovasyondaki artış köyden başlayarak, kasaba, …
Devamını gör »Neom: Suudi Arabistan’ın Robot Kenti ve Arapfütürizmi
500 milyar dolara mal olması planlanan ve “Neom” adı verilen bu tekno-şehirde (1) robot nüfusunun insan nüfusundan fazla olacağı söyleniyor. Buna ek olarak uçan drone arabalar, Jurassic Park’ta olduğu gibi robot dinozorlar, yağmur yağdıran yapay bulutlar, hologram öğretmenler ve aydınlatma için gökyüzünde konumlanacak dev bir yapay Ay ile, Neom bilimkurgunun “ete kemiğe” –pardon- “demir çeliğe” bürüneceği bir şehir olacak gibi. …
Devamını gör »Geleceğin Meslekleri
Tarih koca bir mezarlıktır. Şimdi ise bu mezarlığa dönüşmek için tüm hızıyla yanan geleceğin fitili. Tarih mezarlığı aristokratlar kadar gereksiz mesleklerle de doludur. Örneğin Bowling labutu diziciliği gibi. Eskiden devrilen labutlar kendiliğinden kaldırılmadığı için bu işi yapsınlar diye çocuklar çalıştırılırdı. Uçak dinleyiciliği diye bir meslek de vardı mesela. Eskiden radar teknolojisi olmadığı için insanlar dev aparatlara kulaklarını dayayarak uçak motorlarını …
Devamını gör »Norveç, Geleceğin Kentini İnşa Edecek
Norveç‘in başkenti Oslo, yakın zamanda dünyanın en sürdürülebilir kentine ev sahipliği yapabilir. Oslo Havaalanının yanında yer alacak bu muhtemel kent, çevre dostu teknolojileri kullanacak ve tüm enerjisini yenilenebilir şekilde kendisi üretecek. Haptic Architects ve Nordic Office of Architecture, Oslo Havaalanı Kenti (OAC) adı verilen bu sürdürülebilir kenti kurmak için hazırladıkları planları yayınladı. OAC, sadece kentin içinde üretilen enerjiyi tüketecek ve …
Devamını gör »