Etiket Arşivleri: Distopya

Çirkinler (Uglies, 2024), yönetmen McG‘nin bir distopya tasavvuru. Film, Tally Youngblood (Joey King) adında bir genç kızı merkeze alıyor. Filmde bizleri, insanların 16 yaşına geldiğinde “güzel” hâle getirilmek üzere zorunlu estetik operasyon geçirdiği bir gelecek karşılıyor. Tarih boyunca “güzellerin hükümdarlığı” süregiderken, film ilginç biçimde “çirkinlerin” uğradığı çeşitli aşağılama biçimlerine dikkat çekiyor. Geleceğin yöneticileri radikal bir karar alarak herkesi 16 yaşında …

Ütopya, her türlü olumlu durumun var olduğu hayali bir ideal toplum ya da ülkedir. Distopya, ütopyanın karşıtıdır. Baskıcı ve totaliter bir rejimin var olduğu, özgürlüklerin kısıtlandığı hayali bir toplum ya da ülke resmeder. Post-Apokaliptik anlatılarda ise çoğunlukla küresel bazen de bölgesel bir doğal veya yapay felaket sonucu devlet sistemi kısmen veya tamamen çöker. Böylesi bir dünyada insanların yaşama ve var …

Ursula K. Le Guin‘in kısa hikâyesi Omelas’ı Bırakıp Gidenler (The Ones Who Walk Away from Omelas)¹, uzun zamandır ahlaki ikilemleri ve toplumsal değerleri derinlemesine inceleyen ve ahlak felsefesi, hukuk kuramı gibi derslerin çoğunda ‘okunulması gereken eser‘ olarak kendine yer bulur. On yıllar sonra N.K. Jemisin, The Ones Who Stay and Fight adlı bir kısa hikâye yazmıştır. Bu hikâye, Le Guin’in …

Bilimkurgunun oyun sahası gelecektir. Bütün alt türleriyle bilimkurgu, geleceği yalnızca teknoloji bağlamında düşünmez. Sosyal bilimler de bilimkurgunun temelleri arasındadır. Bu bağlamda ütopya ve distopya tasvirleri elbette ki teknoloji yönünden değil, yalnızca sosyal olarak da ele alınabilir. Tarih, siyaset, iktisat ve bir toplumun portresini oluşturan bütün çizgiler bilimkurgunun elinde istenilen şekilde can bulabilir. Yani bir toplumun enstrümanını oluşturan bütün teller, bilimkurgunun …

Sophie Barthes’ın yönetmenliğini üstlendiği The Pod Generation, yakın gelecekteki insan üremesini merkezine alıyor. Game of Thrones‘tan hatırladığımız Emilia Clarke, başrolü The Man Who Fell to Earth dizisinden de tanıdığımız Chiwetel Ejiofor ile paylaşıyor. Film, teknolojinin olumsuz ve distopik yönlerine eğiliyor. Çok da uzak olmayan bir gelecekte teknoloji devi Pegazus, çiftlere hamileliklerini ayrılabilir yapay rahimler veya kapsüller aracılığıyla paylaşma fırsatı sunuyor. …

Yorgos Lanthimos, “çağımıza nasıl “yamuk bakmak” gerekir, bu bakışın sonuçları neler olur?” sorularını ilginç biçimde işleyen son dönem Yunan sinemasının önemli yönetmenlerinden. Bilimkurgudan fantastiğe, gerilimden drama uzanan bir çizgide, uygarlığın marjininde sorular soruyor. Pek çok ödül kazanan son filmi Poor Things (Zavallılar, 2023), daha önce bazı filmlerindeki motiflere benzer biçimde uygarlığı yeniden masaya yatırıyor. Bir Frankenstein hikâyesi üzerinden özgürlük, arzu, …

“Yaşam; gözetleyen, izleyen, her sorunu çözen, her soruyu cevaplayan bir yapay zekânın, Mira’nın kontrolünde! Dijital ağlarla örülü ‘mükemmel’ topluma ayak uydurmakta zorlanan dört gencin arkadaşlığı, onları özgürlüğe kavuşturacak bir başkaldırının kıvılcımını yakıyor. Kendilerine dayatılan sanal Rejim’e karşı çıkanlarla birlikte onlar da edebiyatın, kitapların gücüne tutunuyor..” “Adı Sıfır” adlı romanı ile dikkatleri üzerine çeken Çağdaş İtalyan Edebiyatının ödüllü yazarı Luigi Ballerini, …

Kapitalizmin toplumsal yaşamdaki en büyük etkilerinden biri de hemen her şeyi metalaştırması ve metalaşan şeylerin biraz da insani bir perspektifle şekillendirilen özünün sürekli bozunuma uğramasıdır. Örneğin, yaşamın ve dünyanın değişimi yoğun bir nostalji duygusu yaratır ancak kapitalizm için nostaljik bilincin serinleme alanlarına yerleşen hatırasız nesneler nostalji arzusunu teselli etmek için piyasaya sürülen ürünler olarak karşımıza çıkar. Metalaşama ve bunun sonucu …

Nüfusun arttığı ve kaynakların neredeyse tükenme noktasına ulaştığı yakın gelecekte sıkı yönetim politikalarına geçilmiştir. İçme suyunun ve bitki örtüsünün yok olmaya yüz tutması, çölleşmeyi de beraberinde getirerek ortaya post-apokaliptik bir manzara çıkarmıştır. Dolayısıyla insanlık hem distopya hem de kıyamet sonrası bir çevre ile karşı karşıyadır. Küresel anlamda en büyük yiyecek tedarikçisi hâline gelen Soylent Corporation, deniz suyundaki planktonları işleyerek Soylent …

“Işıktır hayatım, ölüm rüzgârını bekleyen, Elimin tersine konmuş bir kuş tüyü gibi.” Amerikalı bilimkurgu yazarı Walter Tewis, 1928 yılında San Fransisko’da doğdu. İlk romanı The Huster’ı 1959’da yayımladı. Ardından kaleme aldığı Dünyaya Düşen Adam ise yayıncılar tarafından reddedildi. Yazarlığı bir kenara bırakarak öğretmenlik yapmaya karar verdi. Çeşitli lise ve üniversitelerde dersler vermesinin ardından 1978’de yeniden yazmaya döndü. Hemen akabinde ise …