Etiket Arşivleri: Evrim

Mitokondriyal DNA (kısaca mtDNA), hücrelerimizin çekirdeği haricinde, mitokondri denen ve enerji üretimi için büyük moleküllerin oksijen ile yakılarak küçük moleküllere dönüştüğü organelde bulunan bağımsız DNA parçasına verilen isimdir. Kısacası ana genetik materyalimiz olan çekirdek DNA’sından bağımsız; ancak canlı genomu dahilinde sayılan bir DNA’dır. Çekirdekteki DNA iki taraftan da bilgi taşıdığı için, bazı kritik bilgiler muğlaklaşabilmekte, bu nedenle de analizi güçleştirebilmektedir. …

Araştırmacılar, şifalı sayıldığı için geleneksel Çin tıbbında çok sık kullanılan Fritillaria delavayi adlı bitkinin, özel bir tür evrimsel adaptasyon sayesinde taş görünümüne bürünebildiğini keşfetti. Himalaya bölgesinde yaşayan bu bitki, kendisini toplayan insanların gözlerinden korunabilmek için kamuflaj yeteneği geliştirmiş gibi görünüyor. Genellikle bitkinin yaprakları yeşil ve çiçekleri sarı. Ancak, kendisini çevreleyen taşların görünümüne uygun farklı kamuflaj renkleri ortaya çıkarabiliyor. Yapılan testlerde …

Popüler bilim platformu Evrim Ağacı’nın kurucusu Çağrı Mert Bakırcı, bu kitapta tartışmalarda sıkça gündeme getirilen ve evrimle ilgili kafa karışıklıklarına neden olan sorulara, bilimsel gerçekler çerçevesinde doyurucu yanıtlar veriyor. Evrim Kuramı ve Mekanizmaları başlıklı ilk kitaptaki amaç, halk arasında yaygın olan tartışmalara hiç girmeden, evrimin mekanizmalarını ve temellerini anlatmaktı. 50 Soruda Evrim‘de ise konu, doğrudan doğruya halk arasındaki yaygın sorular …

Araştıracak bunca gezegen varken, bilim insanları sürdürülebilir yaşam bulunma ihtimalinin en çok olduğu gezegenleri tespit etmeye çalışıyor. Çok değil, daha 30 yıl önce bile gökbilimciler diğer yıldızların da kendi gezegenlerinin olduğu konusunda emin değildi. Uzay bilimindeki atılımlar sayesinde artık Güneş Sistemimizdeki gezegen sayısının 535 katı kadar fazla gezegenin varlığından haberdarız. Bu da demek oluyor ki, galaksimizdeki toplam gezegen sayısı yüzlerce …

Gelecekte neye dönüşeceğiz? Düşünmeye ve düşlemeye başladığımız günden beri aklımızı meşgul eden en eski sorulardan biridir bu. Cevabı merak ediyor, elimizdeki bulgulardan da hareketle kendimizce yanıtlar arıyoruz. Elbette insanın gelecekte neye benzeyeceğini, ne tür bir evrim sürecinden geçeceğini kestirmek zor. Çünkü çok fazla değişken ve belirsizlik söz konusu. Neyse ki tüm bu karmaşıklık bile hayal kurmamıza engel değil. Öyleyse lafı …

İzlenmesi gereken bilim belgeselleri listesinin devamıyla karşınızdayız. Bilindiği üzere serinin ilk bölümünde biyografik ağırlıklı belgesellere yer vermiş, gereğince tanıtmaya gayret göstermiştik. Fakat bu bölümde içerik aralığı ilkine nazaran daha geniş olacak. Biyolojiden astronomiye, uzay çalışmalarından beynin gizemlerine kadar çeşitli alanlar hakkında ortaya konulan bu yetkin çalışmalar aracılığıyla bilimin işleme prensiplerini ve alanlarını keşfetme olanağı bulacağız. Ayrıca, anlatacak özgün konu bulmakta …

İnsan evrimi uzun, karmaşık ve halen aydınlatılması gereken detaylara sahip olan, muhteşem bir bilimsel bilmecedir. Bu yolculuğa çıkan bilim insanları, insanların doğadaki kökenlerine yönelik inanılmaz bilgilere erişmişlerdir ve erişmeyi sürdürmektedirler. Ancak insan kas-iskelet sisteminden dikkate değer miktarda farklı yapılara ulaşmak isterseniz, en azından birkaç on milyon yıl öncesine gitmeniz gerekir; çünkü son birkaç milyon yılda yaşamış ortak ataları paylaştığımız kuzenlerimiz …

İlk çağ insanlarını konu alan diziler, filmler, belgesellerde dönemin aristokratları çoğunlukla şımarık, bencil, acımasız ve haz düşkünü olarak tasvir ediliyor. Bütün bu olumsuz özelliklerine rağmen bir yandan da renkli ve özgür düşünceli insanlar olmaları onları sempatik kılıyor. Hristiyanlık öncesinde yaşamış insanların belirgin zihniyet farklılığı tek tanrılı dinlerin ölçülü ve ahlaklı olmayı vazederek insanlığı epeyce törpülemiş olduğunu gösteriyor. Demek ki Neitzsche’nin …

1910’da Thomas Jennings bir cinayet işleyerek suç mahallinden kaçtı, ancak kaderini belirleyen bir ipucu bıraktı: Suçu işlediği evin etrafındaki çitin henüz kurumamış boyasına mükemmel bir şekilde işlemiş olan parmak izlerini… Ceza soruşturmasında delil olarak kullanılan ilk parmak izleri bunlardı.  Dava 1911’de Jennings’in mahkumiyetiyle sonuçlandı. O zamandan beri parmak izleri adli soruşturmalarda önemli bir kanıt olarak gösteriliyor. Bu eşsiz kimlik belirteçleri, …

Bilim ile ilk karşılaşma genellikle bilimkurgu filmleri ya da romanları aracılığı ile oluyor. Bugünlerde Yıldız Savaşları gibi yapımlar artık tartışmalar çıkaran, kafa karıştıran, çelişkilerin izleyiciler, hayran kitlesi ve eleştirmenler tarafından tespit edildiği senaryolarla gündeme geliyor olsa bile eskiden bilimsel açıdan bireylere bilgi ve katkı sağlayan, izledikçe ufku kat kat genişleten yapımlar vardı. Herkes  iyi tanır. Bu dünyadan Kubrick diye bir …