Mars, insanlığın en uzun süredir gözleyip üzerine hayaller kurduğu gezegen. Onu çok eski zamanlarda tanrılarla özdeşleştirdik, daha yakın geçmişte teleskoplarla uzaktan izledik, bugünse robotlarla yüzeyini yokluyor ve yaşamın izlerini arıyoruz. Buna rağmen hâlâ hakkında bilmediğimiz çok şey var. Bu da üzerine hikâyeler anlatabilmemizi sağlıyor. Bilimsel olarak Mars, olası yaşam izlerinin aranabileceği, geçmişinde su barındırmış olması muhtemel, Dünya’ya en çok benzeyen …

Söz konusu Mars olduğunda, mücadele yalnızca Mars’ın çetin doğasına karşı verilmez. Mars aynı zamanda zorlu karşılaşmalar ve çatışmaların da alanıdır. Zira antik zamanlarda da adı savaş ve çatışmayla birlikte anılmıştır. Sümerler ona Nergal adını vermiş, savaş ve ölüm tanrısıyla özdeşleştirmişti. Romalılar için de savaşın tanrısıydı. Bu tarihsel ortaklık önemlidir. Çünkü Mars’ın en başından beri insanın hem korkusunu hem de kudret …

Mars çok uzun zamandır insanlığın arzu nesnelerinden biri. Gökteki o kızıl noktayı asırlardır gözlüyor ve ona karşı muazzam bir ilgi duyuyoruz. Çünkü bize hem çok benziyor hem de bizden çok farklı. Hem çok tanıdık hem de hâlâ çok gizemli. Bir günü neredeyse bizim bir günümüz kadar uzun. Yerçekimi alışabileceğimiz seviyede. Buzulları var. Ve toprağında suyun izleri. Bütün bunlar Mars’ı hem …

Sinemada çöller hem Dünya’da hem uzak gezegenlerde hem de kahramanın iç dünyasında keşfedilmemiş sınırları temsil eder. Çölün alabildiğine genişliği ve ürkütücü boşluğu, kahramanda bir tür önemsizlik ve anlamsızlık hissi uyandırarak onu varoluşsal sorgulamalarla birlikte içsel çatışmalara ya da bir tür kefaret arayışına yöneltebilir. Kahraman çölde yalnız başınadır. Dikkatini dağıtabilecek tüm unsurlardan yoksundur. Düşünmek ve içe dönmek için bolca vakte ve …

Kendinden büyük bir güçle mücadele etmek zorunda kalan bir kahramana sahip olmayan çok az bilimkurgu filmi vardır. Esasında bilimkurgu filmlerinden hoşlanmamızın nedenlerinden biri de bu türden hayatta kalma savaşlarıdır. Antik Yunan tragedyalarından beri zorlu mücadelelere atılıp galip gelen, hikâyenin sonunda da değişip dönüşmüş olan kahramanları çok severiz. Onlar savaş alanlarından galip dönerken bizlere de hediye olarak mis gibi katarsisler getirirler.  …

Böyle Buyurdu Zerdüşt’te “çöl büyür,” der Nietzsche; “vay hâline içinde çöl saklayanın.” Nietzsche’nin büyüyen çölü, temelde modern insanın içindeki boşluğu sembolize eder. Geleneksel değerlerin ve anlamın yitirilişinden kaynaklanan boşluktur bu. Nietzsche’ye göre, boşluğun yerini yeni değerler ve anlamlarla dolduramayan insan, bir anlam kriziyle karşı karşıya kalır. Çöl, anlamsızlıktır. Aynı zamanda anlam arayışıdır. Boşluktur, yalnızlıktır, ümitsizliktir, yok oluştur. Aynı zamanda yeniden …

Bir önceki yazımızda bilimkurgu sinemasının en iyi devam filmlerini listelemiş ve listenin başına hiç de sürpriz olmayan bir filmi, Terminator 2: Judgment Day’i yerleştirmiştik. Sürpriz değildi çünkü T2, bir devam filminin orijinalinden daha başarılı olup daha çok sevilmesinin pek nadir görülen bir örneği. Dahası filmimiz, James Cameron’ın 1984 yılında, henüz otuz yaşındayken yarattığı, toplamda altı film ve bir televizyon dizisinden …

Kimi hikâyeler tek bir filmde anlatılıp biter, kimileriyse “filmlerce” devam eder. İngilizce sequel, dilimizdeyse yeni bir kavram üretmeye gerek duymaksızın “devam filmi” olarak adlandırdığımız bu filmlerin yaratım süreçlerinin geri planında bazı “duygusal” nedenlerin yattığını biliriz. Hâlihazırda başarı yakalamış bir hikâyenin evrenine sadık kalıp macerayı sürdürebilmek için ter döken yaratıcı ekibin hemen arkasında, gözbebeklerinde dolar sembolleriyle ellerini ovuşturan dev yapımcıların gölgeleri …

Polonyalı bilimkurgu dehası Stanislaw Lem’i çoğunlukla felsefi bilimkurgu romanlarıyla tanırız. Oysa kendisinin tıp, gelecek bilim, dilbilim ve edebiyat başta olmak üzere pek çok alanda makale ve denemeleri vardır. Örneğin, 1964 yılında yayımlanan ve ismiyle Thomas Aquinas’ın meşhur Summa Theologiae’sine gönderme yapan Summa Technologiae, Lem’in insanlık ve teknolojinin evrimine dair felsefi görüşlerini içeren makalelerinden oluşur. “Buranın ve şimdinin geçiciliğinde kaybolmuş olanlar …

Hem sıkı bir bilimkurgu hayranı hem de başarılı bir bilimkurgu yazarı olan Molly Flatt’ten “geleceği icat eden kadınlar” konusunda bir bilimkurgu öyküsü yazması isteniyor. Bunun üzerine Flatt, bir öykü düşünmek yerine erkek egemen bir tür olan bilimkurguyla ve Scully Etkisi denen fenomenle ilişkisini en baştan değerlendirmeyi seçiyor. Okuyacaklarınız, Flatt’in bu değerlendirmeden çıkardığı görüşleridir. Ama önce Scully Etkisi’nin ne olduğuyla ilgili …