Etiket Arşivleri: Toplum

Yaşanan gerçeklik çiğ ve acıdır. Herhangi bir büyü yoktur bunda. Gerçek olan şey yerçekimidir, şehirden uzak bir otoyolun kenarında seyre dalınan yıldızlar ise ışığın soluk hatıralarıdır. Belki de şimdi orada değildir onlar. Bize ne kadar büyüleyici gözükseler de için için yanan gaz kütleleridir onlar. Gerçeklik böyledir. Perili hikayeler ne kadar inanmak isteseniz de gerçek değildir. Eski Lüzinyan hayaletlerinin yahut meleklerin …

Bavullarınız hazır, odalarınız tutulmuş, tatil için her şey tamam; ama bir sorun var: Devlet, biletinizi iptal etmiş. 2014 yılında Çin, Black Mirror dizisinden fırlamış gibi duran Sosyal Kredi Sistemi (SKS) konseptini hayata geçirmeye başladı. Toplum için iyi olduğuna kanaat getirilen vatandaş davranışlarının ayrıcalıklarla ödüllendirildiği, kötü davranışlar sonucunda ise düşük puanlar verilerek vatandaşların ayrıcalıklarının elinden alındığı bir sistem bu. Bir nevi …

Tekillik bir Ağ’dır. İnsandan önce, hatta canlılıktan bile önce evrimleşmeye başlamış devasa bir sistemin varacağı son noktadır. Sonunda tüm evreni kaplayacak ve kaderini belirleyecek olan nihai yapıdır. Nitekim birçok bilimkurgu yapıtında bu şekilde ele alınmıştır. Zaman Yolculuğu ya da Alternatif Tarih gibi bilimkurgunun ana temalarından biri olmasa da literatürde belirgin bir yeri olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin Terminator’deki Skynet orta ölçekli bir …

Bilimkurgu metinleri, bilimsel gelişmelerin ilerleyişi üzerine düşünen fütürist yazarların geleceğe dair yaptıkları çıkarımları anlatmalarıyla bilinir. Genel itibariyle bu minvalde ele alabileceğimiz bu eserlerin rolüyse, toplumların bireysel ve kitlesel düzeyde yaşayabilmesi muhtemel değişimlerin hazırlığıdır. Örneklendirmek gerekirse, popüler gemi sembolünden yola çıkalım: Ülkemiz ya da dünyamız bir gemi ise ve dalgalı sularda yolculuk ediyorsak, bilimkurgu yazarlarının rolü yaklaşan ne varsa haber veren …

Şahinleşmek, Türk Dil Kurumu’na göre “herhangi bir düşünce konusunda keskinleşmek, sertleşmek, katı bir duruş sergilemek” anlamına geliyor. Buna alternatif, çeşitli derecelerde şahinleşmeyi ifade eden daha pek çok cümle kullanırız: İnatlaşmak, diretmek, “nuh demek peygamber dememek” gibi… İnsanların pek çok konuda görüşleri vardır. Siyaset, din gibi toplumsal kurumlar, evlilik, boşanma gibi toplumsal olgular, hemen hepimizin hakkında görüş sahibi olduğu konulardır. Elbette …

“Bir kedi yavrusunun sorunu, önünde sonunda kediye dönüşmesidir.” –Ogden Nash Bilimkurgu harikadır. İlham vericidir, okuması çok zevklidir ve insanlara harika fikirler verir. Ne var ki, bilimkurgu gözetim olmadan, sorumluluk alınmadan ve sonuçlarının ne tarz etkileri olacağını düşünmeden gerçekliğe olduğu gibi uygulanacak fikirlerin bir derlemesi değildir. Yüz tanıma teknolojisi yürürlüğe girdi bile. Amazon’un geliştirdiği Rekognition’ın, kullanıcıların kolayca kullanabileceği bir arayüzü var …

Dünya nüfusu katlanarak artmaya devam ediyor. Nüfus sorununun bilinçli kararlarla, farkındalıkla falan çözülebileceğine inanmıyorum. İnsanlar kendilerini bir bütün olarak, aynı insan türünün bir üyesi olarak görmüyor. Ortak karar almak mümkün değil; zira insanlar birbirlerini insan olarak değil, bir ulusun, kültürün, inancın ya da bunun gibi başka kimi alt-kümelerin unsurları olarak görüyor. Ulus, dil, din ve kültür gibi insan gruplarını birbirinden …

Uzun soluklu yazı dizimize devam ediyoruz. Anımsanacağı gibi dizimizin ilk bölümünde bilimkurgunun ortaya çıkış sürecini, yükselişini ve eserlerini mercek altına almış, ikinci bölümünde ise türün kültürel etkilerini, günümüz dünyasındaki kapsamını ve akademik ağırlığını irdelemeye çalışmıştık. Bildiğimiz anlamıyla bir buçuk asra dayanan bilimkurgu literatürü, bunca zaman boyunca çeşitli eserler verdi. Bu eserlerin tamamına baktığımızda belirli temaları paylaştıklarını, geniş konu çatıları altında …

Avrupa tarihini baz alırsak şunu görürüz: Bu tarih çok uzun ve sıkıntılı bir süreçtir. Ülkemizde yaşanan her türlü sorunun (yolsuzluklar, din ve mezhep kavgaları, baskı, zulüm, sansür, kadınların ve azınlıkların bastırılması, gerilik, sömürü, kölecilik, doğa katliamı, vahşi kapitalizm, bilim ve sanat düşmanlığı, hayvan eziyeti, hukuksuzluk…) misliyle yaşandığını görürüz. Bunların her birine örnekler verilebilir, ama yerimiz yok. İkinci dünya savaşına kadar …

Sanatta klasik anlayışı daima barok, onu da grotesk takip etmiştir. Bu döngüsellik, tarihsel koşullardan bağımsız genel bir eğilim gibi görünüyor bana. Bu yönelimin başlıca nedeni olarak sanatın, hatta daha da genel olarak kültürün, birikimsel ve taklitçi yapısını gösterebiliriz. Ama sadece bu değil… Buna göre hiçbir sanatçı, kendinden öncekilerin açtığı yoldan bağımsız şekilde, duruma göre öncüllerinin poetikasından ya da ethosundan etkilenmeden, …