Etiket Arşivleri: İletişim

Her ne kadar uzaylı türlerle (bizim bildiğimiz kamusal) bir ilk temas gerçeklemişse de, bilimkurgunun sorunsallaştırdığı konulardan biri de farklı türde gelişmişlik seviyelerine sahip uygarlıklar arasındaki ilişkinin nasıl olacağı ya da nasıl olması gerektiğidir. Evren çok büyük. Yaşam her yerde aynı anda başlamıyor. Biz dünyalılar heyecanla ve umutla uzaylı ziyaretlerini gözleyip rutinleşmiş yaşamımıza bir hareket getirmelerini bekliyoruz. Bununla birlikte, ziyaret edilmesek …

Bilimkurgu eserlerinin en büyük açmazlarından biri Einstein tarafından keşfedilmiş ve daha sonra deneylerle doğrulanmış olan ünlü “kütlesi olan hiçbir cisim ışıktan hızlı hareket edemez” ilkesidir. Evrende keşfedilmeyi bekleyen trilyonlarca gezegen dururken o gezegenlere ulaşma umudunun olmaması insanı hayal kırıklığına uğratır. Ama ikinci bir hayal kırıklığı daha vardır: Yıldızlara ulaşamadığımız gibi onlarla kolaylıkla haberleşemeyiz de. Çünkü ışıktan hızlı sinyal iletemeyiz. Yani …

İletişim tarih boyunca önemli bir kavram oldu. Hatta bilincimizin ve farkındalığımızın oluşumunda dilin hayati rol üstlendiğini savunan dilbilim teorileri bile var. İletişimin önemi o kadar büyük ki, yeri geldiğinde bir sözcükle dahi savaşlar önlenebilir, yanlış anlamalar giderilebilir, tarih yeni baştan yazılabilir. Diplomasi dediğimiz şeyi boşuna var etmedik sonuçta. Bugün dünya üzerinde 5000’e yakın farklı dil konuşulduğu tahmin ediliyor. Elbette bir …

Çoğu zaman, yıldızlararası bir yolculuğun yalnızca “dış görünüşü” etkileyeceği düşünülür. Hatta zorlu yolculuğu atlatıp yıldızlara ulaşan insanların artık bilinen anlamdaki insanlardan tamamen farklı bir şeye dönüşebileceği söylenir. Nihayetinde insanlar Dünya şartlarına göre evrimleşti fakat yıldızlararası yolculuklarda, insanlar Dünya’nın sunduğu pek çok korumadan yoksun kalacaklar. Peki sadece dış görünüşleri ve bünyeleri mi değişecek? Ya davranış biçimleri? Mesela dil? Dil bir ihtiyaçtan …

Evren’de yalnız mıyız? Bu sorunun yanıtı ne olursa olsun, her durumda felsefi ve bilimsel anlamda alt üst edici niteliktedir. Yanıtı öğrenmek için bilim insanları uzun zamandır radyo teleskoplarını kozmosa çeviriyorlar. Umudumuz, oralarda bir yerlerdeki zeki türlerin yayımlayabileceği radyo sinyallerini tespit etmek. Ancak onlarca yıllık dinleyiş henüz sonuç vermedi. Şimdiye kadarki en kapsamlı araştırmalardan biri Avustralya’daki Murchison Widefield Array radyo teleskobu …

Fantastik veya bilimkurgu edebiyatıyla ilgilenen herkes yeni bir dil yaratmayı düşünmüştür veya bu işin nasıl yapıldığını merak etmiştir. Bir dilci gözüyle size baştan aşağı yepyeni bir dilin nasıl tasarlanabileceğini anlatacağım. Bunu yaparken de roman türünde dil tasarlamanın işlevini hikâye katmanından karakter inşasına kadar geniş bir yelpazede tartışacağım. Bu analizin öncesinde yapay diller hakkında biraz bilgi edinelim. Yapay Diller Dilbilim alanı …

Bu yazının ilginç bir hikâyesi var; en azından benim için. Şiir, tiyatro oyunu, öykü, roman; ne türde yazarsanız yazın şunu iyi bilirsiniz: Edebi türler, size dilin olağan sınırları dışında sözler etmenizi sağlar. Nazım Hikmet’in[1] lügatinden kelimelerle ifade edersem, “maveradan ses duyar” ve “satırların nescine koyarsınız, o anlaşılmayan şeyi.” Benim de aklımda, ancak bir roman genişliğinde ve derinliğinde ifade edebileceğimi düşündüğüm …

Leh yazar, filozof ve fizikçi Stanisław Herman Lem (12 Eylül 1921 – 27 Mart 2006) dünyada en çok takip edilen ve bilinen bilimkurgu yazarlarından biridir. 1961 yılında çıkan Solaris kitabı büyük ses getirdi. Bu kitap dünya çapındaki şöhretine zemin sağlayan bir kilometre taşıydı. Solaris hafızanın tabiatı, duyusal deneyimler ve insanlar ile insan harici varlıklar arasındaki iletişimin yetersizliklerini ele alıyordu. Bu …

Nadir de görülse, yabancı aksan sendromu bir kişinin doğduğundan beri konuştuğu aksanı bir gecede değiştirebiliyor. 2. Dünya savaşının işgal günlerinde Norveç’te yaşamak ülke sakinleri için oldukça zor bir deneyimdi. Özellikle de 30 yaşındaki Astrid için. Astrid, alışveriş yapmak gibi basit bir işe bile kalkıştığında insanlar sert Alman aksanı yüzünden onu geri çeviriyorlardı. Ülkede Alman karşıtlığı ve Gestapo ajanlarına duyulan tiksinti …

Gelecek belirsizliklerle dolu vahşi bir dünya. Peki insanların çoğunluğu nerede? Geçmiş zamanda mı, yoksa şimdiki zamanda mı? Belki de geniş zaman. Geniş zaman çok baskıcı değil mi? Rutinlerle ve değişmezlerle dolu. Peki kurduğumuz cümlelerin kaçı şimdiki zamanda kaçı geçmiş zamanda? Kaçımız gelecek zamanda yaşıyor. Gelecek belki düşündüğümüzden daha sıradan, hatta sıkıcıdır. Soğuk Savaş boyunca tüm zaman kipleri biraz paranoyaktı. Özellikle …