Bilim & Teknoloji

İlgimizi çeken bir konuyu iyice anlamak, derinlerine nüfuz etmek için zaman harcasak da bazen kendimizi başarılı bulmadığımız anlar olur. Ne kadar çaba sarf edersek edelim bir yerde tıkanırız, hayal kırıklığıyla konunun bizi aştığını düşünürüz. Kuantum mekaniği bu durum için ideal bir örnektir. Fiziğin derin suları şeklinde ifade edilse de, kamuoyunun merak ettiği, dikkat çeken bir konu olduğunu sosyal medyada yapılacak …

Bennu isimli asteroiti araştırmak için 8 Eylül 2016’da Cape Canaveral’den fırlatılan OSIRIS-REx uzay aracı, Güneş’in etrafında bir tur atıp tekrar Dünya yörüngesine girdi ve yeterli ivmeyi kazanarak asteroide doğru bir yıl sürecek yolculuğuna başladı. Diğer dünyalara ait materyallerin örneklerini incelemek söz konusu olduğunda, Dünya’daki bilim insanları kendilerini zor bir durumla karşı karşıya bulurlar. Bugüne kadar Ay’dan kaya parçaları getirdik ve Mars …

Pisagor, adıyla anılan teoremden dolayı adı en çok bilinen matematikçidir hiç kuşku yok. Ancak, onunla ilgili bilgimiz bunun ötesine pek de geçmiyor. Esasında Pisagor sadece bir matematikçi değildi. Onun sıfatlarından bazılarını sayarsak, ne demek istediğimiz anlaşılır: Pisagor, matematiksel düşüncenin temellerini atan adam, sayıların babası, kendine filozof diyen ilk insan, Thales’in öğrencisi, kült lideri, politikacı, parti kurucusu, etyemez, entrikacı, müzisyen, müzik …

Bilim insanlarıyla medya arasındaki ortak dil kullanamamaktan ya da ticari kaygılarından kaynaklanan anlaşmazlıklara her gün şahit oluyoruz. Her iki alanın da hedef kitlesi olarak bizler ise biraz da RoboCop, HAL 9000, Skynet gibi canavar örnekleri içeren eserlerle büyüdüğümüzden olsa gerek, teknoloji korkusunu körükleyen sansasyonel manşetlere ilgi duyma eğilimindeyiz. Teknoloji ya da daha dar kapsamda yapay zeka, insanlığa nasıl bir gelecek …

Benzer bir soru, Ancestry UK şirketinin yaptığı bir araştırma kapsamında, İngiltere’nin Bledington köyünde yaşayan insanlara soruldu. Köy, nüfus sayımı sonuçlarına bakıldığında Beyaz İngiliz olarak sınıflandırılan bir yer. Araştırmaya katılan yüz yirmi kişiye “Yüzde yüz İngiliz misiniz?” sorusu sorulduğunda; yüzde ellisinden fazlası, yanıt olarak yüzde yüz İngiliz olduklarından kuşku duymadıklarını belirtti. Şirket, yüz yirmi kişinin tükürük örneklerini alıp, DNA testlerini yaptı. Bu, …

İster Facebook’un kendi dilini geliştiren yapay zekası olsun, ister Google’ın yıllardır alay edilen yapay zeka çeviricisi olsun, tüm yapay zekalar aslında bir bilgisayar programından ibarettir ve benzer şekillerde çalışırlar. Yapay zekaları, ağının üzerinde dolaşan bir örümcek olarak hayal edebilirsiniz. Örümceğimiz ağdaki kesişim noktalarının arasında ilerleyip kesişim noktalarında yazan işlemleri gerçekleştirir. Bunu farklı şekillerde yapabileceği gibi, programcı ağı farklı şekillerde de …

İnsanlık, konakladığı gezegen üzerinde geri dönülmez etkilere sebep oldu. Bu da yepyeni bir jeolojik çağın şafağına işaret etti; aslında medeniyetlerin evrimi için önemli bir adım atılabilecek kapsamlı bir değişiklikti. Anthropocene olarak adlandırılan bir çağdayız. Yani insan türünün gezegende egemenliğini ilan ettiği dönem. Artık av değil, apeks bir avcı tür olabilmeyi başardığı dönemdir. Gezegenin her yerine yayılmış, kendi içerisinde tek tür …

Ansiklopediyi, çeşitli bilgilerin alfabetik sırayla bir araya getirilmesi sonucu oluşturulan bir başvuru kaynağı şeklinde tanımlayabiliriz. Sistematik bir çalışmayla yaratılan ansiklopediler bilim, sanat, tarih, spor gibi belirli uğraşlar hakkında ayrıntılı içerikler barındırırlar ve bu özellikleriyle de uygarlığımızın bilgi birikimini derleyip muhafaza etme işlevi görürler. Kökenini Eski Yunancadaki “enkuklospaedeia” sözcüğünden alan ansiklopedi, “bilgi çemberi” anlamına gelmektedir. İnsanlar, hem kendileri hem de doğa …

Süpermarketteyim, alışverişimi bitirdim ve kasaya yöneldim. Çok fazla kuyruk var, bekliyorum. Görevli kadın, bir teklifte bulunuyor: “Beklemek istemiyorsanız, otomatik kasaya geçebilirsiniz…” Merakla otomatik kasaya doğru yöneliyorum. Sesli talimatlar eşliğinde ürünlerimi okutuyor ve ödemeyi yapıyorum. Elimde poşetlerle birlikte çıkarken, şu anda markette 6 otomatik kasaya karşılık sadece 4 kasiyerli normal kasa kaldığını fark ediyorum. Bir ekran, tartı ve kart okuyucudan ibaret bir …

İkonik fotoğraflar vardır. Napalm bombalarının alevlere boğduğu bir arka planda felaketten kaçan çırılçıplak bir kız çocuğu, kadın çocuk ayırmayan duygusuz gerçekliğiyle Vietnam Savaşı’dır. National Geographic dergisinin 1985 Haziran sayısının kapağındaki yeşil gözlü kız, acılarla dolu tarihi, yabancı güçlerce bitimsiz işgalleri ve belki de bu güneşle kavrulmuş dağlar, uçurumlar, kayalık çöller ülkesinde her şeye rağmen filizlenen umutla Afganistan’dır. Seyrek beyaz saçları …