Bilim & Teknoloji

Dünden Bugüne Robotlar #4: Otomasyon

İlk Endüstri Devrimi İngiltere’de 18. yüzyılın sonlarında tekstil endüstrisinin makineleşmesi ile başlamıştı. Daha önceleri yüzlerce kişi tarafından bir araya getirilen iplik artık tek bir makine ile hatasız şekilde bir araya getirilebilmekteydi. Bu makineleşmenin ilk adımıydı. Bundan sonra makinesiz bir dünyayı düşünmek mümkün olmayacaktı. Makineler, endüstrinin ilk günlerinden beri artan bir şekilde insan hayatının ayrılmaz bir parçası haline geldi. İkinci Endüstri …

Devamını gör »
evren-simule-kapak

Evreni Simüle Etmek: Modern Kozmolojinin Bize Kattıkları ve Gelecek

Evren, akıl almaz büyüklükteki bir yapıdır. Bugüne kadar bu yapının ne kadar büyük, uçsuz bucaksız ve karmaşık olduğuna dair birçok farklı açıdan yaklaşıp, birçok perspektif sunduk. Ancak buna rağmen modern kozmolojinin ve bilimin bu yapıyı modern bilgisayarları kullanarak simülasyon üzerinde yeniden yaratabiliyor olması birçoklarına şaşırtıcı gelebilecektir. Öyle ki, kozmologlar son 20 yıldır bilgisayarlı Evren modellemeleri yapabilmektedirler. Görselde, bunu başarmamızı sağlayan en meşhur …

Devamını gör »

Altı Ölümcül Virüs

Virüs olarak adlandırılan mikroorganizmalar, cansızlıkla canlılık arasındaki sınır çizgisinde varlıklarını sürdüren ilginç yapılar. Kendi başlarınayken uygun koşullar altında bir canlılık emaresi göstermeden yüzyıllar boyunca adeta “uykuya yatabiliyorlar.” Enfekte edebilecekleri bir canlı yapıyla (bakteriler, mantarlar, bitkiler veya hayvanlar gibi) karşılaşmaları durumunda ise, o canlı yapının hücrelerini işgal ederek hücrelerdeki DNA’lara kendilerini kopyalatmaya başlıyorlar. (1) Bu esnada virüsün bulaştığı canlı yapının sağlığı …

Devamını gör »

Çocuklar ve Robot Teknolojileri

Günümüzde telefonlar, bilgisayarlar, üç boyutlu oyunlar ile büyüyen nesil için yarının dünyasının daha teknolojik ve dijital olacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Geleceği şekillendirecek olan çocukların sınıfları ve ders materyalleri bile değişmeye başladı: Akıllı tahtalar, tablet bilgisayarlar… Aslında robot teknolojileri ile zaten iç içeler. Bir sonraki adımda ise oyun arkadaşları, çalışma arkadaşları veya öğretmenleri robotlar olabilir. Bazı eğitim kurumları, robotik temel ilkelerini …

Devamını gör »

İnsan Kıyameti: Anthropo-Calypse

İnsanın en büyük özelliği nedir biliyor musunuz? Konuşması, düşünmesi falan değil. En büyük özelliğimiz inkarcı olmamız… Hatta bizler belki de ‘Homo Hypocrita’yız yani İnkarcı İnsan… Nedense herkes küresel ısınmayı, buzul çağı gibi bir şey sanıyor? Hangi filmin etkisidir bilmem. Ama küresel ısınma, adı üstünde ısınmadır. 60 bin araştırmayı özetleyen ve bin tane bağımsız bilim insanı tarafından onaylanan son küresel ısınma raporundan …

Devamını gör »

Atlas’ın Parkur Performansı

Bebekler yürümeye yaklaşık bir yaşında başlar. Düşmeden yürümeye başlaması, geri geri adım atması, yani yürümeyi iyice öğrenmesi ise neredeyse bir yılı bulur. Jimnastiğe başlamak, parkur koşmak içinse önce vücudun gelişmesinin beklenmesi gerekir. Bu sporlarda ustalaşmak içinse daha yıllarca çalışılır. On yıl önce adım atmakta zorlanan Boston Dynamics‘e ait Atlas robotu artık koşuyor, geri takla atıyor. İttirildiğinde düşmeyip dengesini buluyor. Ekim …

Devamını gör »

Pasifik’i Plastikten Arındırmak

Okyanusların derinliklerinin hâlâ tamamıyla keşfedilemediğini belki duymuşsunuzdur. Peki, ama bizim ulaşamadığımız bu derinliklere ve ücra köşelere çöplerimizin, özellikle plastik atıkların ulaştığını biliyor muydunuz? Ya da Pasifik Okyanusu’nda belirli bir alanın yüksek plastik atık yoğunluğu nedeniyle Büyük Pasifik Çöp Alanı olarak adlandırıldığını…. Bu konu için araştırma yaparken içim burkularak seyrettiğim YouTube videoları arasında bir deniz canlısının midesinden çıkan plastikler, bir naylon …

Devamını gör »

Yapay Zeka, İnsanları Savaş Uçağı Simülasyonunda Yenmeyi Başardı

Askeri jargon açısından bakacak olursak, savaş pilotları her zaman en iyinin en iyisi olarak tanımlanmışlardır. Tom Wolfe’un yazdığı gibi, yalnızca “doğru bileşenlere” sahip olanlar bu işi başarabilirler. Ne var ki artık bu bileşenlere sahip olmak, bir “it dalaşında” (uçakların birbirini indirmeye çalıştığı, havada yaşanan bir mücadele, savaş) üstün gelmek için yeterli olmayabilir. Çünkü alanda yeni bir oyuncu var: Yapay zeka! Cincinnati …

Devamını gör »

Işık Hızı Neden Aşılamaz?

Birçok insan için ışık hızının sabit olması rahatsız edici ve pek de inandırıcı olmayan bir olgudur. Işıktan hızlı gidemeyişimiz gerçeğine burun kıvırırlar. Maxwell Denklemlerine falan girmeden bu konuyu anlamak için çok basit bir benzetmeyi kullanabiliriz. Dominolar! Diyelim ki bir odaya bir sıra halinde dominoları dizdik ve bir tanesine fiskeyi vurduk? Ne olur? Dominolar birbirini devirmeye başlarlar… Peki, devrilen dominoların hareketi …

Devamını gör »

Evrenin İşleyişine Dair Temel Bir Özellik: Kütle

Kütle, bir objenin içerdiği madde miktarının ölçüsüdür ve objelerin hızlarında meydana gelen değişimlere karşı koymasını sağlayan bir özelliktir. Ağırlıkla aynı şey değildir. Zira madde ile enerjinin birbirinin yerine konulabileceğini gösteren Albert Einstein’a göre kütle saf enerjiye dönüştürülebilir. Sonuçta kütle de enerjidir. Einstein’ın kütle çekimi teorisine genel görelilik teorisi denir. Atom altı parçacıklar söz konusu olduğunda kütle çekimi son derece zayıftır …

Devamını gör »