Etiket Arşivleri: Feminist Bilimkurgu

Bilim ve teknolojinin maskülen bir alan olarak görüldüğü dönemlerde bile bilimkurgu toplumsal cinsiyet rollerini sorgulayan bir platform sundu. Peki, erkek egemen anlatılar arasında kadınların sesi nasıl yükseldi? Androjin toplumlar, feminist ütopyalar ve teknolojiyle yeniden tanımlanan bedenler, bu türün sınırları nasıl zorladığını gözler önüne seriyor. Helen Merrick, Türkçeleştirip özetlediğimiz bu çalışmasında bilimkurgunun potansiyelini gözler önüne seriyor… Uzun yıllar boyunca erkeklerin hâkimiyetindeki …

Bilimkurgu, geleceği hayal ederken aslında bugünü ve geçmişi yeniden değerlendirmemize olanak tanır. Feminist bilimkurgu ise bu türün en radikal damarlarından biridir; toplumsal cinsiyetin, kimliğin ve bedenin nasıl şekillendiğine dair sorular sorar, geleneksel normları altüst eder ve daha özgür bir gelecek düşler. Bu yazı, feminist bilimkurgu yazarlarının ütopyalar, distopyalar ve siborg karakterler aracılığıyla toplumsal cinsiyeti nasıl dönüştürdüğünü ele alıyor. Donna Haraway, …

“Feminizm” ve “bilimkurgu”nun tanımları, bu iki kavramla özdeşleşen bireyler kadar çeşitlidir. Aslında bu durum, her iki topluluğu da birçok insan için çekici kılan şeyin bir parçasıdır. Bilimkurgu yazarı Joanna Russ’a göre feminist bilimkurgu yazarları -politik karşıtları gibi- sanatlarını ataerkil kültürün sınırlarını göstermek ve herkes için daha eşitlikçi alternatiflerin mümkün olduğunu ifade etmek için kullanan ortak bir dizi hedefle birbirine bağlıydı. …

Feminist bilimkurgu, bilimkurgu edebiyatının bir alt türü olarak 1960’lar ve 1970’lerden itibaren kendini daha fazla göstermeye başladı. Feminist hareketin güçlenmesiyle paralel olarak edebiyatta daha görünür hale geldi ve geleneksel bilimkurgunun temel öğelerini kullanırken; toplumsal cinsiyet rolleri, cinsiyet eşitsizliği ve kadınların yaşadığı sorunlara odaklandı. Feminist bilimkurgu dediğimizde aklımıza hemen Charlotte Perkin Gilman’ın Kadınlar Ülkesi, Ursula K. Le Guin’in Karanlığın Sol Eli, …

Amerika’da doğan Ira Levin, çok sayıda roman ve oyun yazdı. Radyo ve Televizyon alanında eğitim gören yazarın kaleme aldığı pek çok eser beyaz perdeye aktarıldı. Genellikle korku ve gerilim odaklı metinler yazmasına rağmen, bilimkurgu edebiyatında da adını duyurmayı başardı. 1972 yılında The Stepford Wives adıyla ilk kez yayımlanan Stepford Kadınları da bunlardan biriydi. İthaki Yayınları‘nın Bilimkurgu Klasikleri dizisinde kendine yer …

Bilimkurgu, çoğunlukla “erkeksi” bir tür olarak görülür. Oysa devasa bilimkurgu çatısının altı, toplumsal cinsiyet kurallarını eğip bükmeye cesaret eden, adil ve eşit bir dünya tasavvur etmeye çalışan ve insanlığı patriarkal sistemin korkutucu gerçeklerine karşı uyaran kadın yazarların hayalleriyle doludur. Feminist bilimkurgu olarak addedilen bu alt tür, feminizmin yaygınlaşmasıyla daha da büyümüş, kadın sorunlarının yanında ırkçılık ve çevrecilik gibi insan uygarlığının …

Feminist bilimkurgu filmleri birbirine benzer hissettirme eğilimindedir çünkü tür, “şey”lerin nasıl farklı olabileceğini hayal etmek ve “şey”lere sebep olan kökleri analiz etmek için şu anımızın ötesine bakar. Bazen bu, kadınların bir toplum tarafından sıklıkla sessizleştirildiği ve kontrol edildiği yolları içeren derin tematik dertleriyle Ex Machina gibi filmlerde tamamen kasıtlı yapılırken, bazen de oldukça işini bilen, serinkanlı, kaslı vücudu ve sonsuz kapasitesi …

Karşımızda pek de abartılı bulamayacağınız, izlerken ürpereceğiniz sıra dışı bir gelecek tasviri var: The Handmaid’s Tale… Margaret Atwood’un 1985 yılında kaleme aldığı ve 1992 yılında Afa Yayınları tarafından “Damızlık Kızın Öyküsü” adıyla dilimize kazandırılan kitabından yola çıkarak hazırlanan bir dizi. İlk sezonu sona eren ve 2. sezon onayını kapmış olan dizi, “Dram Dalında En İyi Dizi” ödülünü alırken ve Offred …

Joanna Russ, 1937 yılında New York’un Bronx semtinde doğan ünlü akademisyen, bilimkurgu yazarı ve feminist düşünürdür. Annesi ve babası öğretmen olan Joanna, erken yaşlarda öykü, şiir ve çizgi roman yazmaya başlar. İlerleyen yıllarda, Rus asıllı Amerikalı ünlü yazar, Vladimir Nabokov’un sınıf arkadaşı olarak Cornell Üniversitesi’nden mezun olur. Yale Üniversitesi’nden Master derecesiyle mezun olur ve yıllarca öğretim üyeliği yaptıktan sonra Washington …

Ursula K. Le Guin Lavinia romanında bir kadını anlatıyor bizlere; savaşçı, yiğit bir toplumda sesi, sözü silinmiş, ancak ölümünde tanınıp anılmış bir kadını… Vergilius’un Aeneas’ına ilham veren, Latium kralının kızı Lavinia’yı… Troya kahramanlarından biri olan Aeneas’ın halkıyla, ordusuyla ilişkilerini, fetihlerini, galibiyetlerini, sonraları Roma adını alarak çok ünlenecek Lavinium kentini nasıl kurduğunu anlatır şair destanda; ancak ne belirgin bir rolü, ne …