Etiket Arşivleri: Bilim

On yılı aşkın bir süre önce sinema izleyicileri, Güneş Sistemi’mizin sınırlarına uzanan bir yolculuğa çıktı. 2013 yapımı Europa Report filminde altı astronot, Jüpiter’in uydusu Europa’ya ulaşmak üzere Europa One uzay aracıyla 20 aylık bir göreve başladı. Amaçları, Europa’daki kalın buz tabakasının altında yaşam olup olmadığını araştırmaktı. Yüzeyi aşıp derinlere indiklerinde, karanlık suların içinde titreşen gizemli mavi ışıklarla karşılaştılar. Bu ışıklar, …

Yaşayan en küçük canlı birimi olarak tanımlayabileceğimiz hücre; bitki, hayvan, mantar, bakterileri ve arkelerin, kısaca bütün canlıların temel yapı taşıdır. Hücre, zarla çevrili bir yapı olup organel adı verilen birimlere ev sahipliği yapar. İşlevsel moleküler makineler olan organeller, hücre içinde çeşitli görevler üstlenerek yaşamsal faaliyetleri yürütür ve düzenler. Yani, hücrenin yaşaması için gereken tüm eylemleri gerçekleştirir. Tıpkı bir fabrikanın bölümleri …

Bilimkurgu, insanlığın teknolojiye olan ilgisinin ve aynı zamanda korkularının bir yansıması olarak ortaya çıkmış ve zamanla da teknolojiyle iç içe geçen edebi ve sinematik bir tür hâline gelmiştir. Teknolojinin hızla evrildiği ve hayatın her alanına nüfuz ettiği günümüzde ise bilimkurgu sadece edebiyatın veya sinemanın bir dalı olarak değil, aynı zamanda toplumsal değişimlerin bir göstergesi ve fütüristik tahayyüllerin eleştirel bir aracı …

Gökyüzünde en kolay bulunabilen takımyıldızlardan biri olan Avcı takımyıldızı, yan yana dizili üç parlak yıldız olarak görünür. Biraz daha dikkatli bakıldığında papyona benzediği fark edilir. Papyonun düğümünde hizalanmış bu üç parlak yıldız, Avcı’nın Kemeri ya da Kuşağı (Orion Belt) olarak anılır. Papyonu oluşturan üçgenlerin yakınındaki daha az belirgin yıldızlar da göz önüne alındığında, takımyıldızın elinde bir yay (ya da sopa) …

“Uzun yıllardır uzaylıların bizim gibi olacağını varsaydık, ancak bunun yerine anlaşılmaz bir yapay zekâ biçimi olduklarını düşünmek hiç de mantıksız değil,” diyor İngiliz astronom Lord Martin Rees. Dünya’da doğal seçilimle birlikte zeki yaşamın ortaya çıkması dört milyar yıldan fazla sürdü, ancak gezegenimizin ölümüne milyarlarca yıl daha var. Bu süre zarfında zekâ tamamen yeni yönlerde gelişebilir. Biz insanlar Darwinci evrimin sonuna …

Güneş Sistemi’mizin arka bahçesinden kozmik okyanusun uzak kıyılarına kadar evren gizemlerle dolu. Her zaman da böyle olmuştu. Yüzyıllar önce, antik gökbilimciler kuyruklu yıldızların doğası karşısında şaşkına dönmüş ve yıldızların kimyasal yapısını merak etmişti. Bu eski bilmeceler artık çözüldü, ancak daha büyük teleskoplarla ve daha hassas aletlerle uzayın derinliklerine baktıkça, bunların yerini yeni bilmeceler aldı. Şimdi kara delikler, fizik yasalarının doğası …

Onlara çarpıcı bir isim arıyorsanız, “haydut/serseri gezegen” (rouge planet), daha dramatik bir isim peşindeyseniz, “yıldızsız gezegen” (starless planet) veya “başıboş/avare gezegen” (wandering planet), yok daha bilimsel bir tanımlama istiyorsanız, biraz uzun olan şu isimleri tercih edebilirsiniz: “serbest yüzen gezegen” (free floating planet) veya “izole olmuş gezegen kütlesinde nesne” (isolated planet mass object)… Gördüğünüz gibi bilim insanları isimlendirme konusunda henüz bir …

26 Ekim 2024 tarihi, James Cameron‘ın kült bilimkurgu filmi The Terminator‘ın 40. yıl dönümüydü. İnsanlığın kalbine ikna edilemeyecek, pazarlık yapılamayacak inatçı makineler korkusunu salan film, bir karakterin de repliğiyle ifade etmek istersek “biz ölene kadar durmayacak” robotlarla popüler anlamda ilk karşılaşmamızdı. Filmde, süper zekâ sahibi bir yapay zekâ (YZ) olan Skynet, nükleer bir savaş başlatarak dünyaya diz çöktürüyor ve kontrolü …

90’lı yıllara kadar Güneş harici yıldızların da kendi gezegenleri olup olmadığından emin değildik. Elimizde ötegezegenlerin varlığına dair birtakım bulgular vardı elbette, ancak bunları doğrulayabilecek teknolojiden yoksunduk. Derken 1992 yılında evrene bakışımızı değiştirecek o kanıta sonunda ulaştık; bir pulsarın etrafında dönen iki süper dünya keşfettik. Bunlar, “herkesçe kabul edilen ilk ötegezegenler” olarak tarihe geçti. Ardından da keşiflerin ardı arkası kesilmedi. Günümüzde …