Etiket Arşivleri: Zaman

Işık

Işık Daha Yavaş Hareket Etseydi Neler Olurdu?

Işık, evrendeki en hızlı şeydir. Peki ya ışık çok daha yavaş hareket etseydi ne olurdu? Baştan belirtelim, garip şeyler olurdu… Işığın boşluktaki hızı saniyede yaklaşık 300.000 kilometredir. Bu değer çok daha küçük olsaydı, insanlar bunu hemen fark ederdi. ETH Zürih’te (İsviçre’de bir teknoloji, bilim, matematik ve mühendislik üniversitesi) teknoloji danışmanı olan Gerd Kortemeyer ve arkadaşlarının yarattığı bilgisayar oyunundaki bu varsayımsal …

Devamını gör »
kara delik kapak

Kara Deliklerin Ömrü Ne Kadardır?

Son yıldızların da sönmesinin ardından, muhteşem bir ışıma ve gürültü ile kara delikler evrenin sonunun habercisi olacak. Kara delikler, uzay-zaman içinde kütle çekiminin hüküm sürdüğü yerlerdir. Bir kara deliğin kütle çekimsel alanı o kadar güçlüdür ki hiçbir şey; ışık bile kaçamaz. Birçok boyutta olabilirler. Güneş’in 5 ile 100 katı büyüklüğünde olanlarından, milyarlarca yıldıza denk süper kütleli formlarına kadar her ölçekte …

Devamını gör »
uzayzaman

Uzay mı, Zaman mı: “Uzayzaman” Kavramından Ne Anlamalıyız?

Birisine uzayın ne olduğunu sorduğumuzda bilmemiz gereken şey, esasında bir balığa denizin ne olduğunu sormakla eşdeğer bir eylem içinde olduğumuzdur. Çünkü uzay, tam olarak denizin bir balığın etrafını sardığı gibi etrafımızı sarar. Hatta balığın iç organlarını, bizim iç organlarımızı ve diğer bileşenlerimizi de. Uzay, içinde bir ”şey” barındırabilir de barındırmayabilir de. Bu konu üzerine ilk kez fikir yürütenlerden Aristoteles, uzayın …

Devamını gör »
life beyond

Dünya Dışı Yaşamın Peşinde: Life Beyond

“İki ihtimal var: Ya evrende yalnızız ya da değiliz. İkisi de korkutucu!” – Arthur C. Clarke Dünya üzerindeki şu kısacık zaman diliminde pek çok şey başardık: Ay’a ve uzaya insan gönderdik, evrenin uzak köşelerini görebilmek için devasa teleskoplar geliştirdik, Mars’a ve Güneş Sistemi’nin derinliklerine insansız araçlar yolladık… Öteden beri sayısız organizasyon, evrende yalnız olup olmadığımızı anlamak için büyük uğraşlar veriyor …

Devamını gör »
boyut

Çok Boyutlu Bir Evrende Mümkün Olabilecek 3 Şey

Görebildiğimiz ve hissedebildiğimiz kadarıyla dört boyut olsa da, bilim insanları daha fazla boyutun var olması gerektiğini söylüyor. Peki, diyelim ki varlar. Bu bilgi gerçek hayatta ne işimize yarayacak? Bu olası boyutların pratik anlamda bir faydasını görebilir miyiz? Yaklaşık yüz yıl önce Edwin Hubble galaksilerden dört bir yana dağılan kırmızıya kayan ışık dalgaları gördüğünde, uzayın genişliyor olabileceği düşüncesi doğdu. Bazı Öklit …

Devamını gör »
boss-level

Groundhog Day’in İzinde: Boss Level

Joe Carnahan‘ın Boss Level‘ı, film kahramanlarının ve dahi izleyicilerin aynı heyecanı tekrar tekrar nasıl yaşadığına dair bir hiciv olarak kabul edilebilir. Belki 55 yaşında bir aksiyon yıldızı için “gelecek vaat eden” tanımlaması yapmak normal değil; ama olmadık şey de değil. Frank Grillo bir süredir piyasadaydı, ama ilki 2014’te olmak üzere Purge devam filmlerinde azimli sert polisi oynayana kadar kabuğunu pek …

Devamını gör »
zamanin sonuna yolculuk

Hızlandırılmış Gelecek: Zamanın Sonuna Yolculuk

Gezegenler, yıldızlar, kara delikler, galaksiler… İçinde yaşadığımız ve adına evren dediğimiz bu uçsuz bucaksız yapı henüz ömrünün başlarında ve sonsuz karanlığın içinde ışıl ışıl parlamaya devam ediyor. Peki ya sonra? Doğanın bize dayattığı bir şey varsa, o da entropinin er ya da geç galip geleceğidir. Bilim, evrenin nasıl sona ereceğine dair müthiş bir resim çizmeye başladı bile. Yapımcı, besteci ve …

Devamını gör »
dunya zaman

Dünya 2020’de Son 50 Yıla Göre Daha Hızlı Döndü

1960’tan beri gün uzunluğu bakımından rekor kısalıktaki 28 günün tamamı, 2020’e denk geldi. Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki ortalama dönüşü, bu 28 günde normalden birkaç milisaniye daha kısaydı. Aslında gün kısalması normal bir olay, korkacak bir durum yok. Dünya’nın dönüş hızı atmosfer basıncı, rüzgârlar, okyanus akıntıları ve iç çekirdeğin dönüşü gibi faktörlerin etkisiyle daima bir miktar değişkendir. Ancak, aşırı hassas atomik …

Devamını gör »

Sezgisel Matematik Zaman Yolculuğunu Yasaklıyor

Genova Üniversitesi’nden Nikolas Gisin adlı bir fizikçi, “zaman” kavramına bakış açımızı değiştirebilecek bir dizi makale yayımladı. Gisin’in çalışmaları, çağdaş Kuantum Mekaniği kuramını, 20. yüzyılın başlarında Hollandalı matematikçi Luitzen Egbertus Jan Brouwer tarafından geliştirilen ve “sezgisel matematik” olarak adlandırılan alternatif bir matematik kuramı ile uzlaştırmaya çalışıyor. İsmine aldanmayın. “Sezgisel Matematik” ifadesi alternatif tıbbın matematik versiyonu gibi gelse de aslında Brouwer’ın kuramı …

Devamını gör »

Kara Deliğe Yakın Bir Gezegende Yaşamak Mümkün mü?

Süper kütleli kara deliğin etrafında dönen bir gezegende yaşam olabilir mi? Eğer varsa böyle bir gezegende varoluş neye benzerdi? Maryland, Greenbelt’deki NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi‘nde astrofizikçi olan Jeremy Schnittman, ilginç bir olasılığı araştırıyor. Araştırmalarını sürdüren Schnittman, daha sonra MIT Technology Review‘da yayımlanan makalesinde kara delik etrafında dönen yaşanabilir bir gezegenin tuhaf olasılığına ışık tutuyor. Zaman Yavaşlıyor Bilimsel danışmanı Nobel …

Devamını gör »