Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
2010’lu yılların başlarından bu yana bilimkurgu filmleri heyecan verici başarılara ulaşıyor, bunda yeni Star Wars ve Jurassic Park filmlerinin de katkısı büyük. Bu filmler, bilimkurgunun hâlâ büyük bir kitleye hitap ettiğini kanıtladı. Giderek teknolojiden ayrılamaz hâle gelen gündelik yaşamlarımız düşünülürse, bilimkurgu filmlerine olan ilgi hiç de şaşırtıcı sayılmaz aslında.
Hâl böyle olunca, biz de geçtiğimiz on yılın en başarılı olmuş bilimkurgu filmlerine bir bakış atalım dedik.
Not: Marvel ve DC Sinematik Evreninde geçen filmler dikkate alınmamıştır.
Açlık Oyunları: Alaycı Kuş Bölüm 1 (2014) – 766 Milyon Dolar
2010’lu yıllarda genç yetişkin kategorisinde liderlik Harry Potter serisinden Açlık Oyunları serisine geçti. Aynı adlı kitap serisinden uyarlanan film, vatandaşların hayatta kalabilmek için birbirleriyle yarıştığı ve bu yarışmanın da televizyonlardan yayımlandığı distopik bir gelecekte geçiyor. Son yıllarda popüler olan Battle Royale tarzı oyunların Twilight serisiyle harmanlanmış, üzerine de bir tutam Blade Runner serpiştirilmiş hâli diyebiliriz.
Film The Running Man veya The Truman Show gibi bir sosyal eleştiri yapmasa da, eğlendirici olduğu kesindi. Jennifer Lawrence başrolde harikaydı ve yan rollerde Woody Harrelson ve Donald Sutherland gibi deneyimli oyuncular rollerinin hakkını veriyorlardı.
Açlık Oyunları: Ateşi Yakalamak (2013) – 864 Milyon Dolar
Açlık Oyunları serisinin ikinci filmi olan Ateşi Yakalamak, 2013 yılını Kuzey Amerika’da zirvede kapatmıştı, 1973’te yayımlanan The Exorcist‘ten beri başrolünde kadın olan bir film bunu ilk kez başarıyordu. İlk filmin çok üstüne çıkan bu devam filmi, her yönüyle bu başarıyı hak ediyordu da.
Ateşi Yakalamak, modern zamanların endişelerini irdeleme konusunda inatçıydı. Şöhret kültürünü, umursamaz politikacıları ve “reality show” televizyonculuğunu yerden yere vuruyordu. Jennifer Lawrence bir kez daha tüm filmi bir arada tutan tutkal rolündeydi, başrol karakteri Katniss Everdeen’in sıradan bir vatandaştan direniş liderine olan dönüşümünü başarıyla yansıtıyordu.
Rogue One (2016) – 1.05 Milyar Dolar
Rogue One, A New Hope’un öncesinde geçiyor ve isyancıların ünlü Death Star planlarını çalma hikâyesini konu ediniyordu. George Lucas, filmi The Force Awakens’tan daha fazla beğendiğini söylemişti, bunu duyan Rogue One yönetmeni Gareth Edwards, “Artık huzur içinde ölebilirim,” demişti. Lucas’ın neden Rogue One’ı daha çok sevdiğine şaşmamak gerek, zira bu belki de son on yılda çekilmiş en iyi Star Wars filmiydi.
Rogue One başarılı olmuştu, zira orijinal üçlemeyi gölgede bırakmayı hedeflememişti. Anlatacağı daha küçük bir hikâye vardı ve bir avuç karaktere odaklanıyordu. Bu yönüyle, The Dirty Dozen ve The Guns of Navarone gibi ‘bir arada göreve giden ekip’ filmlerini anımsatıyordu. Oyuncular da rolleriyle neredeyse kusursuz ve eğlendiriciydi. Özellikle Ben Mendelsohn kötü adam Krennic rolünde inanılmazdı; tabii James Earl Jones‘un Darth Vader rolüyle geri dönüşü de hayranların kalbini fethetmeye yetmişti.
Star Wars: Skywalker’ın Yükselişi (2019) – 1.07 Milyar Dolar
Yeni Star Wars üçlemesi içinde, hem eleştirmenlerin notu hem de hasılat bakımından en kötüsü Skywalker’ın Yükselişi idi. Eleştirmenler, bazı önemli olayları değiştirdiği ve bir önceki film olan Son Jedi ile çeliştiği için filmi beğenmemişti.
Bunun sebebi ise muhtemelen J.J. Abrams‘ın yönetmen Colin Trevorrow’dan kurtulup Skywalker’ın Yükselişi’nde ipleri eline almasıydı. Bu yüzden de film neredeyse hiç risk almamış, yeni bir şeyler denemektense güvenilirliği kanıtlanmış formüllere bağlı kalmayı tercih etmişti. Tüm bunlara rağmen film, bütçesinin üç katını kazandırmıştı. Vasat bir Star Wars filminin bile gişede nasıl bir karşılığı olduğunu göstermesi açısından güzel bir örnekti.
Transformers: Kayıp Çağ (2014) – 1.1 Milyar Dolar
Kayıp Çağ’ın, Transformers hayranlarının beklentilerini karşıladığını söylemek yanlış olmaz. Film dövüş sahneleri ve CGI ile doluydu. Boks yapan, karate figürleri sergileyen robotlar tüm 3D haşmetleriyle karşımızdaydı. Kamera yönetimi ve kurgu da filmin hızlı ve soluksuz akmasını sağlıyordu. Ne de olsa Michael Bay hızlı aksiyon filmlerinin ustası sayılır.
Serinin hayranları Optimus Prime ve araba arkadaşlarının dünyayı kurtarmasını zevkle izlemiş olmalı, ancak seriye yabancı biri için film biraz kafa karıştırıcıydı. Görsel şaşaasına rağmen, Kayıp Çağ nihayetinde iki buçuk saatlik dev bir oyuncak reklamıydı. Eleştirmenlerden zayıf senaryosu ve yetenekli oyuncu kadrosunu kullanamaması nedeniyle kötü puanlar almıştı. Yine de serinin adı bile filmin hasılatını milyar doların üzerine çıkarmaya yetmişti.
Jurassic World: Yıkılmış Krallık (2018) – 1.6 Milyar Dolar
Yıkılmış Krallık, serinin hayranları için yeterince heyecan sunan ortalama bir filmdi. CGI ve dinozor maketleri her zamanki gibi muhteşemdi, yeni tasarımıyla karşımıza çıkan indoraptorun ise yıllarca oyuncak dükkanlarının vitrinlerini süsleyeceğine şüphe yok. Film ayrıca tüm Jurassic Park filmleri arasında en karanlık atmosfere sahip olanıydı. Özellikle brachiosaurusun başrol karakterlerinin umutsuz bakışları altında öldüğü sahne, tüm serideki en akılda kalıcı sahne olabilir.
Ne var ki, film ayrıca serinin tamamı için bir tür metafor görevi de görüyor: Her yeni Jurassic Park filmiyle birlikte, orijinal filmi klasik yapan, dinozorları ilk gördüğümüzde yaşadığımız o hayranlık hissini vermek giderek güçleşiyor.
Star Wars: Son Jedi (2017) – 1.33 Milyar Dolar
Yeni Star Wars üçlemesindeki tüm filmler, sırtlarında serinin efsane olmasının yükünü taşıyordu. Ne dereceye kadar orijinal filmleri onurlandıracak, ne ölçüde kendilerine yeni bir yol çizeceklerdi? Yeni üçlemedeki filmler arasında diğerlerinden en çok ayrışan, Son Jedi oldu. Luke Skywalker’ı (Mark Hamill) bir azizden çok daha azı olan bir kişi olarak resmederek, geleneği bozuyordu. Ayrıca filmin başrolü Rey’in (Daisey Ridley) ailesinin önemli olmadığını göstererek de hayranları şaşırtmıştı. Rey, pek çok kişinin dillendirdiği teorilerin aksine, uzun zamandır kayıp bir Skywalker veya sevilen bir karakterin çocuğu değildi.
Bazıları için bu değişiklik seriye taze bir soluk getirmişti. Bazıları içinse, yalnızca hayran teorilerini çürütmek üzere atılmış ufak bir hamleydi. Tüm eleştirilere rağmen, Son Jedi sırf risk aldığı ve yeniyle alışıldık olan arasında bir orta nokta aradığı için övgüyü hak ediyor.
Jurassic World (2015) – 1.67 Milyar Dolar
“Yaşam bir yolunu bulur.” 1993 yapımı Jurassic Park ender rastlanacak türden bir başarıydı. Dört başı mamur ve duygusal açıdan da tatmin edici bir hikâyeye sahip olmasının yanında, video oyunları, oyuncaklar ve tema parkları ile devasa bir markaya dönüşecek bir yolun da taşlarını döşemişti. O günden beri de sonraki Jurassic Park filmleri, o ilk filmin verdiği heyecanı yeniden verebilmeye uğraştı. Bunda da çoğunlukla başarısız oldular.
Yine de Jurassic World, bunu başarmaya en çok yaklaşan filmdi. Colin Trevorrow‘un yönettiği film, Steven Spielberg’ün klasik filminin yaşattığı dehşet ve merak hissini uyandırmayı başarmıştı. Aksiyon sekansları etkileyiciydi. Özel efekt ekibi, Indominus Rex bünyesinde ölümsüz bir canavar yaratmıştı. Chris Pratt ve Bryce Dallas Howard, yer yer zayıf kalan senaryoya rağmen başarılı performanslar sergilemişti. Hayranların Trevorrow’un üçlemesinin son filmi için bu kadar heyecanlanmalarına şaşmamak gerek.
Star Wars: Güç Uyanıyor (2015) – 2.06 Milyar Dolar
South Park, Güç Uyanıyor’u basit bir nostalji gezintisi olarak nitelemiş ve yerden yere vurmuştu. Haklıydı da. Film, A New Hope’un yeni bir makyajla sunumundan ibaret gibiydi. Tabii öte yandan istenen de tam olarak buydu, filmin kolay sindirilen basit bir fast food olması istenmişti.
Yönetmen J.J. Abrahams hayranların orijinal üçlemeye olan duygusal bağı çok iyi biliyor. Yeni üçlemede de bu filmlerin hissiyatına ve görünüşüne saygılarını sunmaktan geri kalmıyor. Orijinal filmleri başarılı kılan uzay operası hissiyatını verirken, filmlerin esprili ve enerjik yapısını da korumayı ihmal etmiyor. Güç Uyanıyor duygusal ve yer yer gülünç dahi olsa da, Star Wars’u çok az bilen hayranları dahi yakalayabilecek tarza, kişiliğe ve enerjiye sahipti. Serinin sıkı hayranlarından sert tepkiler almış olsa da, yeni çağın yeni izleyicilerine Star Wars’u getirmeyi bildi.
Avatar: Suyun Yolu (2022) – 2.3 Milyar Dolar
2009’da gişeleri altüst eden Avatar, James Cameron’ın uzun bir aradan sonraki büyük geri dönüşüydü. Avatar’ın 13 yıl sonra gelen devam filmi Avatar: Suyun Yolu da yüzleri güldürmeyi başardı ve 2.5 milyar dolara yaklaşan hasılatıyla tarihe geçti. Yaklaşık yarım milyar dolarlık bütçesiyle riskli bir iş olmasına rağmen usta yönetmen bu kumarı da kazanmasını bildi.
İlk filmin sonunda bilincini avatarına aktaran Jake Sully (Sam Worthington), Neytiri (Zoe Saldana) ile birlikte Pandora gezegeninde artık bir ailedir. Ancak eski düşmanları Albay Miles Quaritch (Stephen Lang) ve ordusunun tekrar çıkagelmesiyle evlerini terk etmek ve gezegenin farklı bölgelerine kaçmak zorunda kalırlar. Büyük bir zorlukla karşı karşıya kalan Sully, düşmanın başladığı işi bitirmek için geri döndüğünün farkındadır.
