Genel

50 soruda evrim

Evrim Ağacı’nın 4. Kitabı 50 Soruda Evrim Çıktı

Popüler bilim platformu Evrim Ağacı’nın kurucusu Çağrı Mert Bakırcı, bu kitapta tartışmalarda sıkça gündeme getirilen ve evrimle ilgili kafa karışıklıklarına neden olan sorulara, bilimsel gerçekler çerçevesinde doyurucu yanıtlar veriyor. Evrim Kuramı ve Mekanizmaları başlıklı ilk kitaptaki amaç, halk arasında yaygın olan tartışmalara hiç girmeden, evrimin mekanizmalarını ve temellerini anlatmaktı. 50 Soruda Evrim‘de ise konu, doğrudan doğruya halk arasındaki yaygın sorular …

Devamını gör »

Mars Okyanuslarının Akıbeti

Son zamanlarda NASA’nın Mars yörüngesine yolladığı MAVEN isimli uzay aracı sayesinde kızıl gezegenin atmosferi hakkında detaylı bilgilere ulaşıldı. Bu bilgiler sayesinde önemli bir sorunun cevabı bulunmuş olabilir: Mars’ın bir zamanlar sahip olduğu okyanuslar nerede? Cevap, belki de yüzeyden 150 kilometre kadar yukarıda. Bununla alakalı detaylı bir yazı yakın zaman önce Science dergisinde çıktı. Yazının içeriğine göre suyun izlerini yüzeyde aramak …

Devamını gör »

Bilimkurguda Neptün ve Uyduları

Güneş Sistemimizin yıldızımıza en uzak gezegeni Neptün (4.45 milyar kilometreyle Dünyanınkinin yaklaşık 30 katı), modern çağda gözlemlenmeden önce varlığı matematiksel denklemler tarafından öngörülen ve o denklemlere göre hesaplanarak konumu bulunan bir gök cismi olmasıyla bilim tarihinde önemli bir keşif öyküsüne sahip. Ancak bu öyküden bahsetmeden önce, bu buz devi gezegenin bazı fiziksel özelliklerini hatırlayalım. Neptün’ün keşif öyküsüne değindikten sonra da …

Devamını gör »

Mete Atatüre, Thomas Young Madalyası’na Layık Görüldü

Prof. Dr. Mete Atatüre, yarıiletkenlerde ve elmasta kuantum optik olgular üzerine yaptığı çalışmalar ve kuantum teknolojisi alanında geliştirdiği heyecan verici uygulamalardan ötürü, 2020 Thomas Young Madalyası ve Ödülü‘ne layık görüldü.[1] Optik alanında verilen bu ödüle layık görülmesinin önemini ve anlamını sorulduğunda, Atatüre şunları söyledi: “Bu ödül, ekibimizle birlikte yaptığımız çalışmaların ve emeğimizin tanınması açısından benim için çok anlamlı. Günümüzde ödüller …

Devamını gör »

Gerçek Bir Uzay Kolonisi Nasıl İnşa Edilir?

Bir gün beşikten ayrılmak zorunda kalabiliriz. Tabii tercihimiz, içinde doğduğumuz bu güzel bahçeyi mahvedip uzaya kaçmak zorunda kalmamak… Yine de bir gün orada yaşamayı tercih edebiliriz. Bunun için kendimize uygun bir ortam oluşturmamız gerekecek. Ama nasıl bir yerde? Bir uzay istasyonun birçok sorunu olacak. Ancak bunlardan belki de en önemlisi, yerçekimi sorunu. Halen yeryüzünün 400 km üstünde dolanan Uluslararası Uzay …

Devamını gör »
yapay zeka

Bilimkurgu Bizi Zararlı Teknolojiden Kurtarabilir

Kasım 2017’de, gelişmiş bir yapay zekâ yazılımın tehlikeleri konusunda uyarıda bulunan akademisyenler ve aktivistlerin piyasaya sürdüğü Slaughterbots adlı kısa film, mikro-dronların siyasi inançlar için binlerce insanı öldürdüğü yakın bir geleceği tasvir ediyor. Bugüne kadar üç milyondan fazla izlenmeye ulaşmasıyla bile, özerk silahların geleceği hakkında kamuoyunda bir tartışma başlatmaya ve Birleşmiş Milletler Konvansiyonel Silahlar Sözleşmesi’nde bir araya gelen diplomatlara baskı yapmaya …

Devamını gör »

Jüpiter’in Atmosferindeki Periler

İngilizcede “sprite” olarak geçen Periler, nadir rastlanan bir doğa olayı, öyle ki ilk kez 1989 yılında fotoğraflanabildiler ve o tarihe kadar varlıkları da bir muammaydı. Fırtına bulutlarının üst katmanlarında şimşek ve yıldırım benzeri elektrik boşalmaları gerçekleşince, nötr azot moleküllerden geçen elektrik akımı 3-10 milisaniye süren kırmızı turuncu renk tonlarında büyüleyici bir parlaklık ortaya çıkarır. Kızıl Cinler’i bu kadar özel kılan …

Devamını gör »

Bilimkurguda Uranüs ve Uyduları

Güneş Sistemi’nin yedinci gezegeni, büyük buz devlerinden Uranüs, keşif öyküsüyle bilim tarihinde önemli bir yere sahip. 1781 yılında William Herschel tarafından gelişmiş teleskoplar kullanılarak gözlem yoluyla keşfedilen gezegen, kadim çağlardan beri inanılageldiği üzere göklerin değişmezliği yargısını hükümsüz kılmasıyla bilimsel devrimi perçinlemişti. Bu yazımızda Uranüs gezegeninin fiziksel özelliklerine, bilimkurgu edebiyatında ve sinemasında gezegenin ve belli başlı uydularının nasıl işlendiğine değineceğiz. Uranüs’ün …

Devamını gör »

Samanyolu’nun Merkezindeki Canavar Yavaşlıyor mu?

Samanyolu Galaksisi’nin merkezindeki hayalleri zorlayan canavar kara delik, bir kez daha kurgudan daha tuhaf olduğunu kanıtlıyor. Harvard & Smithsonia’daki Astrofizik Merkezi (CfA) ile Northwestern Üniversitesi’ndeki Disiplinlerarası Keşif ve Araştırma Merkezi’ne (CIERA) mensup bilim insanları güncel araştırmalarında, Samanyolu Galaksisi’nin merkezindeki süper kütleli kara deliğin beklenildiği hızda dönmediğine dair yeni kanıtlar ortaya çıkardı. Makale The Astrophysical Journal Letters‘da yayımlandı. Samanyolu Galaksisi’nin merkezindeki canavar …

Devamını gör »

Yıldızlarda Hayat Oluşabilir mi?

Modern astronominin önde gelen sorularından biri, insanların evrende yalnız olup olmadığıdır. İnsanlar son yüzyılda uzay ile alakalı büyük keşifler gerçekleştirse de bu soru hâlâ cevaplanmamış halde duruyor. Uzayda Dünya benzeri gezegenlerin fazlaca bulunduğu bilinen bir gerçek. Hatta yaşam için temel gereksinimlerden biri olarak kabul edilen su da evrende bolca bulunuyor. Güneş Sistemi’nde bile Dünya haricinde dev okyanuslara sahip gök cisimlerinin …

Devamını gör »