Kadimlerin Uçan Şehri: Atlantis

“Atlantis, Kadim ırkından geriye kalan en değerli şey. “ -Halling

Atlantis, Kadimler tarafindan birkaç milyon yıl önce inşa edilen, yaklaşık olarak Manhattan ile aynı yüz ölçümüne sahip bir uçan şehir-gemisidir. Ayrıca Kadimler’in Kayıp Şehri ve Kadim dilinde Ataların Şehri, Atlantus olarak da adlandırılmıştır. Kadimler birkaç milyon yıl önce Samanyolu Galaksisi’ni, Pegasus Galaksisi’ne gitmek üzere terk ederler ve yanlarına Atlantis’i de alarak Lantea adında, yeni merkezleri olan gezegene yerleşirler.

Lanteanlardan milyonlarca yıl sonra Kadimler, şehri düşmanları Wraith’lerden korumak için batırırlar ve geçitten Dünya’ya dönerler. Dünya’daki Atlantis Efsanesi‘nin kökeni de Kadimlere dayanmaktadır.

Not: Bu yazı Stargate Atlantis dizisi hakkında spoiler içermektedir.

“Dünya’daki Kadimler’in vebadan dolayı sorun yaşadıklarını biliyoruz. Belki de bazıları hayatın tohumlarını yeni bir galaside atıp baştan başlamak istiyordu.” -Daniel Jackson

Atlantis, ilk olarak Dünya’da; o zamanlar gezegenin ekvatoruna daha yakın olan Antarktika kıtasına konumlandırılmıştır. Ancak Ori’ler tarafından Samanyolu Galaksisi’ne yayılan vebaya benzer bir hastalıktan dolayı, Atlantis daha sonra evinden ayrılır ve Pegasus Galaksisi’ne gider. Küçük bir öncü karakol ve birkaç Kadim geride bırakılır (Bu Kadimler’in vebaya yakalandıkları düşünülmektedir). Atlantis, burada Lantea gezegenine tekrar konumlanır. Kadimler, daha önce otomatik tohum gemilerince bırakılmış olan Stargate ağını günceller ve galaksiye hayatın tohumlarını eker. Çok geçmeden galakside hayat gelişmeye başlar.

Ne var ki Pegasus Galaksisi’nde Wraith adlı hayat emici bir ırk ortaya çıkar ve yaşanan savaş boyunca bütün Kadim yerleşim yerleri yok edilir. Geriye sadece Atlantis kalmıştır. Ancak Wraith’lar Atlantis’in de peşine düşer ve böylelikle de ilk Atlantis kuşatması başlar. Kadimler, her geldiklerinde Wraith gemilerini yenmeyi başarır, fakat sayıca çok azdırlar; bu yüzden Kadim Konseyi şehri saldırılardan korumak için suyun altına batırmaya karar verir. Atlantis, okyanusun zeminine karmaşık bir seri kelepçelerle bağlanır; şehrin kalkanı suyu geride tutar.

“Burada bulunmuş olabilirler Teyla, fakat onlar Atalarımız değiller. Ne kadar olmalarını istesem de…” – Halling

Temmuz 2004 yılına gelindiğinde, uluslararası bir ekip sonunda Atlantis’e ulaşmayı başarır. Ancak şehrin başta kalkanları olmak üzere pek çok sistemine enerji veren ZMP modülleri bitmek üzeredir. Athos’ta güvenli bir sığınak aranırken, keşif ekibi sonunda Wraith istilasından kaçan Athoslular ile geri dönmek zorunda kalır. Ekip ve sığınmacılar geri döndüğünde, kalkanların gücü tamamen biter. Güvenlik mekanizmasının devreye girmesiyle Atlantis su yüzeyine geri yükselir. Su baskını tehlikesi geçtiği için keşif ekibi şehre yerleşir ve burayı hem kendileri  hem de Athoslu sığınmacılar için yeni bir yuva yaparlar. Ancak Wraith tehlikesi nedeniyle Atlantis’in gizliliği, keşif ekibi için artık birinci öncelik halini alır.

2006 yılında, Teal’c hariç SG-1 ekibi Ori ile olan savaşlarının bir parçası olarak Odyssey ile Atlantis’e giderler. Yarbay Samantha Carter ve Yarbay Cameron Mitchell, Dr. Rodney McKay’i Samanyolu’na açılan bir süper geçidin (Supergate) Ori tarafından kullanılmasını önlemek ve Stargate’e bağlanmasını sağlamak için yanlarına alırlar. Bu arada, Dr. Daniel Jackson ve Vala Mal Doran, Atlantis veritabanına bağlanarak Sangraal adında Merlin tarafından yapılan, Ori’a karşı kullanılacak bir silahın yerini tespit etmeye çalışırlar. Fakat, yükselmiş bir Lanteanlı olan Morgan Le Fay, gerekli bilgileri veremeden Diğerleri tarafından durdurulur.

Aynı yıl içinde, Pegasus ve Samanyolu galaksileri arasındaki boşlukta yaşayan Lanteanlılar bulunur. Lanteanlılar daha sonra şehrin geri verilmesini isteyerek ekibi şehirden çıkmaya zorlar. Kısa bir süre sonra, Asuranlar (Çoğalcılar) şehre saldırır ve Lanteanlıları öldürerek Tümgeneral Jack O’Neill’i ve Richard Woolsey’i rehin alırlar. Yarbay John Sheppard, Dr. Elizabeth Weir, Dr.Rodney McKay, Dr.Carson Beckett, Tayla Emmagan ve Ronon Dex, şehrin kalkanlarını kaynak olarak kullanarak yaptıkları büyük bir dalga yayan Anti-Çoğalcı silahı ile tehlikeli bir kurtarma görevine katılırlar. Ekip şehri geri alır. Asuranlar tarafından yerleştirilen ZMP modüllerinden biri Atlantis’te bırakılarak diğer ikisi Ori ile olan savaşta kullanılmak üzere Dünya’ya yollanır.

2007 yılında, Dünya’nın yeni savaş kruvazörü olan Apollo’nun Asuranlara saldırmasından sonra, Asuranlar, Atlantis’e misilleme saldırısında bulunurlar. İçinde Stargate bulunan bir uyduyu Lantea’ya yollarlar ve geçit her çevrildiğinde Atlantis doğrudan büyük bir enerji dalgasının hedefi olur. Şehri Stargate ile tahliye edemeyen ve şehrin batmasından sonra enerjiyi tam olarak yayamayan ekip, Yıldız sürücülerini kullanarak Lantea’dan ayrılmaya karar verir. Yeni keşfedilen sondaj platformu okyanusun yüzeyine yerleştirilir ve ekibin elinde sadece bir ZMP modülü olduğundan dolayı şehrin havalanması için gerekli enerjinin buradan gelmesi sağlanır. Uçuşun çok kritik ilk birkaç dakikası için daha fazla gücün yıldız sürücülerine aktarılabilmesi adına kalkanların minimum seviyeye indirilmesi gerekmektedir. Bu kritik ilk fazdan hemen sonra kalkanların gücü yükseltilmesine rağmen, Asuran enerji dalgası ana kulenin yan tarafını sıyırır ve enerji nakil kanallarına ciddi zarar verir. Bu yüzden Atlantis, varacağı yerden çok önce hiperuzaydan çıkar. Şehirde bulunan tek ZMP modülü de yaklaşık yirmi dört saat içinde tükenecektir. Asuran’a yapılan cesurca baskın sonucu çalınan ZMP modülünün yardımı ile şehir sonunda M35-117’ye konumlanır.

2008 yılında melez Michael Kenmore, çalınan bir IDC ve birkaç melez ile birlikte bir Puddle Jumper kullanarak Atlantis’e sızar. Wraith ve Kadim teknolojilerini birleştirerek kontrol kulesine ulaşmaya çalışan herkesi etkisiz hale getirebilen bir güç alanı oluşturmayı başarır. Amacı Teyla Emmagan’in oğlu Torren John Emmagan’i ele geçirmektir. Ronon Dex, sersemletici kalkan kurulurken bulunduğu bir görev sırasında ele geçirilmekten son anda kurtulmayı başarır. Fakat Michael, Ronon’u yener ve bilincini kaybetmesine neden olur. Bu oyalama Teyla’nın kaçmasına yardım eder. Michael, Teyla’nın kaçmasını önlemek için Atlantis’in kendi kendini imha etme mekanizmasını çalıştırmayı dener, fakat başarılı olamaz.

Daha sonra, Teyla’nın oğlundan aldığı ve onu klonlamak için kullanacağı DNA örneği ile geri çekilmeye çalışır. Bu arada, Dr. Rodney McKay ve Yarbay John Sheppard su altındaki Puddle Jumper bölmesinden bir Puddle Jumper alıp kullanmayı planlarlar. Kendi cihazlarını çevirecek ve oluşacak kararsız girdap Michael’in Jumperını yok edecek böylece sersemletici alan kalkacak ve Atlantis tekrar doğal güçlerine kavuşacaktır. Plan başarılı olur ve Michael, Sheppard tarafından kovalanarak kaçmaya zorlanır. Atlantis’in kuleleri dışında savaşırlarken Michael, Sheppard’ı kenardan atmak üzeredir; fakat Teyla müdahale eder ve Michael’ı köşeden iter. Michael köşeye tutunmayı başarır fakat Teyla yukardan vurarak düşmesini sağlar ve o düşüşte ölür.

“Walter, beni başkana bağlaman gerek, görünüşe göre Atlantis yuvaya dönüyor” -Samantha Carter

2009 yılının başlarında Wraith Todd, emrindeki kişilerin ayaklandığını ve Asuranların yok edildiği zamandan kalan birkaç ZPM Modülünü ele geçirerek bir süper kovan gemisi yapmayı başardıklarını bildirir. Bu kovan gemisi ciddi bir tehdit oluşturmadan önce müdahale edilmesini ister. Tau’ri, karşı koyması için Daedalus’u gönderir, fakat ZPM modüllerinden gücünü alan kovan gemisi, etkileyici bir rakip olduğunu kanıtlayarak Daedalus hiperuzaya siçramadan önce onu anlaşılmayan bir biçimde felce uğratır. Ekip daha sonra kovan gemisinin Dünya’ya doğru yola koyulduğunu fark eder.

Hem Apollo hem de Tau’ri’nin yeni savaş gemisi Sun Tzu, kovan gemisini Dünya’ya varmadan önce durdurmayı başaramaz. Sheppard, Atlantis’in ihtiyacı olan eksik ZPM modüllerinin yerini Todd’dan öğrenip Binbaşı Evan Lorne ve ekibine bildirir. Böylece Atlantis ihtiyacı olan güce kavuşacak ve gerçek evi olan Dünya’yı savunabilecektir. Dr. Carson Beckett, hiper sürücüler bozulana kadar şehri Samanyolu’nun kıyısına kadar getirmeyi başarır. Dr. Radek Zelenka, son derece tehlikeli olan Stargate teknolojisine benzer deneysel bir özelliği aktif etmeyi önerir. Bu sayede saniyeler içinde Dünya’ya varabileceklerdir.

Atlantis vardığı zaman, Stargate Komutanlığı’na zaman kazandırmak için Dünya ile süper kovan gemisi arasında durur. Atlantis, kovan gemisinin atışlarını üstüne çekip Dron silahları ile bir misilleme saldırısında bulunur. Kovan gemisinden yapılan ateşlerin görünmeyen gücü şehri Dünya’nın atmosferine doğru iter ve kalkanlarda ciddi yük oluşmasına neden olur. Hızla düşen güç seviyesinden dolayı ya Atlantis’in rotası düzeltilecek ya da düşman gemisine ateş edilmeye devam edilecektir; Richard Woolsey ateş edilmeye devam edilmesini seçer. Stargate Komutanlığı sonunda düşman gemisini yok etmeyi başarır, fakat Atlantis Dünya’ya yanma tehlikesi olmasına rağmen inmek zorunda kalacaktır.

Stargate Komutanlığı’ndaki herkes nefeslerini tutarak gelecek haberleri beklemeye başlar; Atlantis suya başarılı bir şekilde iniş yaptığında bu bekleyiş yerini kutlamalara bırakır. Şehir, San Francisco’ya inmeden hemen önce görünmezlik kalkanını çalıştırmayı başarır ve bulunduğu alan karantinaya alınır.

Dünya’ya vardıktan sonra şehri onarma çalışmaları başlar. İlk bakışta solucan deliği sürücülerinin tamir edilemeyeceği ama hiperuzay sürücülerinin birkaç hafta içinde tamir edilebileceği anlaşılır. Fakat IOA ilk başta Atlantis’in Dünya’dan ayrılmasını reddeder ve başkanı zorlayarak Atlantis’in bütün kontrolünü bağımsız bir eyalet gibi kendilerine verilmesini ister. Atlantis’in sahip olduğu Kadim teknolojiler ve drone silahları sayesinde onu kontrol eden birisi diğer ülkelere istediği taleplerde bulunabilecektir. Eğer IOA, bu kontrolü ele geçirirse ilk dünya devleti olacaktır. Ancak Atlantis Pegasus Galaksisi’ne dönerse, ekonomik kriz yüzünden, başkan tam bir askeri birlik ile şehre destek veremeyecektir. Sonunda Başkan ile Woolsey bir anlaşmaya varırlar: Eğer Woolsey Atlantis’in Dünya’dan ayrılması konusunda IOA ile bir anlaşma yolu bulabilirse, Başkan küçük bir askeri birliğin Pegasus’ta şehri korumasına izin verecektir. IOA’yu saf dışı bırakmak adına Woolsey, General Jack O’Neill ve Albay Samantha Carter, Atlantis’i Pagasus’a geri götürmek için gizlice anlaşırlar.

Anagezegen Güvenlik Birimi’nin başkanı olarak O’Neill, Atlantis’in Amerikan sularındaki  komutasını alır. O’Neill, komutasındaki şehrin eksiklerinin tamamlanmasını ve hiperuzay sürücüleri gibi yaşamsal sistemlerin tamir edilmesini ister. O’Neill, Atlantis’in yaklaşık dört yüz civarındaki personelini geri toplamayı başarır. Bunlardan yaklaşık yüz tanesi yeni Hava Kuvvetleri personeli olup sivil sözleşmeli çalışanlar ile değiştirilmek üzere geri gönderilir, fakat Woolsey’in değişim için gerekli zamanı yoktur. Sonunda Amerikan ordusunun Atlantis’te tam kontrolü sağlamasını istemeyen IOA, şehrin Pegasus’a dönmesini kabul eder; O’Neill, Woolsey’e emri düzelterek iletir. Carter da George Hammond’a transfer olanlara izin verir. Atlantis, Sheppard ve Beckett liderliğinde hemen arkasına George Hammond’ı da alarak Lantea’ya olan dokuz günlük yolculuğuna başlar. (Bu bilgiler Stargate Atlantis’in Homecoming adlı romanından alınmıştır)

Yolculuklarının beşinci gününde Dr. Carson Beckett bir yalpalanma fark eder. Yarbay Jonh Sheppard, sorunun kaynağının süper kovan gemisi ile olan savaşta zarar gören ve tamirinde sıkıntı yaşanan dört numaralı hiper sürücü indüksiyon zinciri olduğunu saptar. Dr. McKay ve Zelenka düşük güç değişimleri algılarlar, fakat bunu sadece göz önünde bulundurmakla yetinirler. Neredeyse yedi gün boyunca zarar gören indüksiyon zinciri sorun yaratır ve hiper uzay örtüsünü genişletmek için diğer sistemlerden güç çeker. Dr. Miko Kusanagi kalkanları kaybetmemek için güç önceliğini onlara aktarır fakat Zelenka, Beckett’a güç değişimleri ile baş edememelerinden dolayı onları hiperuzaydan çıkarmalarını söyler. Kontrolü tekrar sağlayıp sorunun kaynağını tespit ederlerken, arızadan dolayı ZPM modülünün gücünün %20ye düştüğünü ve değiştiremedikleri indüksiyon zinciri komut kristallerinin yandığını görürler.

Atlantis, Pegasus Galaksisi’nin bir köşesinde sıkışıp kalır ve etrafta yaşam bulunan bir gezegen olmayabileceği gibi Deadalus ile aralarında da en az on üç günlük mesafe vardır. Zelenka sonunda altı günlük mesafede yaşanabilir bir gezegenin yerini tespit etmeyi başarır ve Atlantis oraya doğru ilerler. Sheppard Atlantis’i gezegenin ekvatorundan on sekiz derece kuzeye, yaşanılabilir bir bölgeye indirmeyi başarır, fakat indiklerinde hava yaklaşık eksi sekiz santigrat derecedir. Gezegende bir Stargate bulunmadığından dolayı, şehir kendini soğuk hava şartalrına göre yeniden şekillendirirken, onlar da gezegen için yeni bir Stargate yapmak zorundadırlar. Hipersürücülerin bozulması ve iniş, ZPM modülünde onlar için sadece %9 güç bırakmıştır. (Kaynak: Homecoming)

Doktor Rodney McKay yakalanıp Wraith’e dönüştükten sonra, Wraith’ler Atlantis’e sızıp ZPM çalma girişimlerinde bulunurlar. Daha sonraları, Dünya’daki geçitte bulunan metal iris benzeri kalkan kurulmadan önce, McKay’in şehrin geçidine sızma yeteneğinden dolayı Wraithler Stargate üzerinden baskınlar yaparlar. Sonunda kısmen dolu bir ZPM modülü Sateda gezegeninde (Ronon Dex’in memleketi) kurtarılır. başka bir tane de Wraith’lerin binlerce yıl önce güvenli kovan olarak kullandıkları bir gezende bulunur. Böylece şehir tekrar tam güç olarak çalışır. Radek Zelenka ve William Lynn, ayrıca Satedan askeri müzesinde yeni bir hipersürücü indüksiyon zinciri kontrol kristali bulurlar ve Atlantis hipersürücülerini tamir ederler. (Stargate Atlantis’in The Lost, Allegiance, The Furies ve Secrets romanlarından)

McKay’in kurtarılmasından sonra, Queen Death (Wraith kraliçesi) Atlantis’e bir saldırı düzenlemeye karar verir. Genii tarafından önceden uyarılan ekip, hiperuzaya girmek ya da şehri yok etmek yerine savunmaya karar verirler. Çıkan savaşta, Atlantis yörüngeye yerleşerek hem bir silah platformu hem de savaşın operasyon merkezi olur. Sheppard pilotluğunda ve Jack O’Neill komutasında Atlantis, George Hammond, Genii’nin Pride’ı ve son olarak Guide liderliğinde küçük bir Wraith filosu, Wraith’e karşı birleşir. Atlantis’in dronları iki kovan gemisine ciddi zararlar vermeyi ve başka bir tanesini de yok etmeyi başarır. Savaş boyunca, East Pier manevra motoru zarar görüp bozulur. Queen Death öldürüldükten sonra, kalan Wraith güçleri kuşatılır ve Shappard, şehir saldırı altındayken kalkan gücünü kaybetmediği için East Pier motoru olmadan da iniş yapabileceğine karar verir. Daha fazla güç bulunmasından dolayı, Sheppard Atlantis’i bir önceki inişinden daha yumuşak bir şekilde ekvatora yakın bir alana indirmeyi başarır. (Stargate Atlantis’in Inheritors romanından)

Atlantis, geniş bir teknoloji yelpazesine sahipitr. Bu teknolojilerin arasında Stargate, Puddle Jumper, Drone silahları, Yıldız sürücüleri ve bütün önemli kalkan çeşitleri mevcuttur.

Atlantis’in ana enerji kaynağı, özel bir odada muhafaza edilen Sıfır Noktası Modülleri‘dir (ZPM). Atlantis’in bütün teknolojik altayapısı için üç adet yeterlidir, fakat acil durumlarda bir tanesi de önemli görevlerin yerine getirilmesi için yeterlidir. Şehir ayrıca, birkaç güneş enerjisi jeneratörüne de sahiptir, ancak şehrin gelişmiş teknolojisini çalıştırmak için bunlar yeterli değildir. Olağanüstü bir durumda, kalkanların tsunamiyi önlemesi için fırtınada oluşan şimşeklerden yararlanılmıştır. Daha etkili olan bir başka alternatif enerji kaynağı da Lantea denizinin zeminine kurulan jeolojik sondaj istasyonudur. Bu istasyon Kadimler tarafından kurulmuş ve Atlantis ekibi tarafından Lantea’dan ayrıldıklarında kullanılmıştır.

Atlantis’in kalkanları ise geniş bir kubbe şeklinde olup, çalıştırıldığında bütün şehri kapsamaktadır. Şehri her şeyden koruyabilirler: Bir yörünge bombardımanından, okyanus basıncından, bir tsunamiden, koronal kütle atımından ve hatta düşen uzay enkazlarından bile… Şehir batırıldığında, kalkanlar şehri bir kabuk gibi koruyarak okyanusun üzerine çökmesini ya da uzayda yol aldığında havanın dışarı kaçmasını engeller. Ayrıca, gerektiği durumlarda kalkan bütün bir gezegeni kapsayacak şekilde genişleyebilir ya da güç tüketimini azaltmak için kısılabilir. Dr. Rodney McKay tarafıdan yapılan bazı düzenlemelerden sonra, kalkan ayrıca görünmezlik pelerini olarak da kullanılabilmektedir. Atlantis’in kalkanları, biri kısmen şarj olmuş iki ZPM ile çalıştığı zaman bile İkinci Atlantis Savaşı sırasında muzzam bir yüke dayanabilmiştir. Wraith ataklarını ve şehirdeki havayı tutmasına rağmen aldığı ağır bir darbede güç oranı yüzde altmışa düşmüş, hemen şarj olup kısa bir sürede tekrar yüzde seksan dokuza yükselmiştir. Savaşın sonunda, beş kovan gemisi ve birçok Wraith kruvazörü ile yüz yüze gelmesine rağmen güç seviyesi sadece yüzde yetmişe inmiştir. (Stargate Atlantis’in Inheritors romanından)

Ayrıca Atlantis, sahip olduğu Yıldız sürücüleri sistemi ile uzak gezegenlere, hatta galaksilere bir kaç gün içinde gidebilmektedir. Bu sürücüler oldukça güçlüdürler. Çalışmaları için üç adet ZPM modülü gerekmektedir, fakat acil durumlarda bir adet ile de çalışabilmektedir ve alternatif kaynakları takviye olarak kullanır. En fazla enerji Atlantis yüzeye çıkarken harcanır, sonrası için tek bir ZPM modülü hiperuzaya açılmak için yeterlidir. Hipersürücüler, Pegasus’a dönüş yolunda, indüksiyon kontrol kristallerinden birinin yanması yüzünden kalıcı olarak kullanılamaz hale gelir, fakat sonunda Satedan askeri müzesinde yeni bir tane bulunur ve değiştirilir.

Öte yandan Atlantis’in Stargate’i insanları ve nesneleri başka dünyalara transfer eder. Ayrıca, atom-altı parçacıkların bile yeniden maddeye dönüşmesini engelleyen bir güç alanı bulundurur. Bu özellik Dünya’daki Stargate’de bulunan iris kalkanına benzer, fakat daha etkilidir ve kırılması imkansızdır. Pegasus galaksisindeki diğer geçitlerden farklı olarak, Atlantis geçidi, DHD‘de bulunan özel bir kristal sayesinde diğer galaksideki geçitleri de çevirebilmektedir. Atlantis’in gerçek Stargate’i, kullanıldığında aktif Stargate’leri yok etme yan etkisi bulunan Attero cihazının kullanılmasından dolayı yok edilmiştir. Yok edilen geçit daha sonra eski galaksiler arası geçit köprüsünden alınan ve diğer galaksileri arama özelliğini koruyan, kendi kalkanını çalıştırabilen bir geçit ile değiştirilir. Rodney McKay Wraith tarafından yakalandıktan sonra, baskınları önlemek amacıyla Dünya’dakine benzer bir metal iris eklenir. (Devam romanlarından)

Solucan Deliği sürücüleri ise, Kadimler tarafından keşfedilen fakat tehlikeli, kararsız çalışması ve çok güç gerektirmesi nedeni ile kullanılmamıştır. Keşif ekibi bu sürücüyü, Samanyolu Galaksisi’nin uçlarında hipersürücülerinin bozulması nedeniyle Dünya’ya gitmek için kullanır. Fakat bu tek kullanım sürücüleri yakar ve bu sürücülerin tamiri Tau’ri yeteneklerinin çok ötesindedir. Sürücü sisteminde ekibin ismini dahi bilemedikleri parçalar bulunmaktadır.

Kaynak: Stargate Wikia