“Yeni dünyalar keşfetmek, yeni uygarlıklar aramak, daha önce hiç kimsenin gitmediği yerlere cesurca gitmek…”
Uzay Yolu (Star Trek) dizisinin her bölümünün başında Kaptan Kirk’ün sesinden bu kelimeler tekrarlanır. Ardından da uzay gemisi Atılgan’ın çeşitli yönlerden görüntüsü ekranda belirir. Biz izleyiciler olarak o zaman anlarız ki, hiç kimsenin daha önce gitmediği yerlere bu uzay gemisi ile gidilecektir.
Türkçe’de Atılgan olarak bilinen geminin özgün adı Enterprise’tır. Enterprise’ın başında U.S.S. ibaresi bulunur. Bu “United Star Ship” (Birleşik Yıldız Gemisi) isminin kısaltılmış hâlidir. Enterprise, Birleşik Gezegenler Federasyonu yıldız filosunda farklı zamanlarda görev almış yedi yıldız gemisinin ortak ismidir. Bunlardan en önemlileri NCC-1701 kodlu, James T. Kirk kaptanlığındaki Constitution sınıfı orijinal Enterprise, NCC-1701-D kodlu Jean Luc Picard kaptanlığındaki Galaxy sınıfı Enterprise D ve yine Picard kaptanlığındaki Sovereign sınıfı Enterprise E’dir. Ancak hepsine de ortak bir isimle “Yıldız Sınıfı Gemiler” denebilir. Bu üç geminin ortak özelliği, zamanlarında sancak gemisi mertebesine erişmiş olmalarıdır. Söz konusu gemiler, uzayda insan yapısı olan en güçlü ve en büyük araçlardır. Bu nedenle herhangi bir yerde bulunmaları önemli bir saygı ve güç gösterisi anlamına gelmektedir. Üstlendikleri görev süresi beş yıl olmakla birlikte, geminin kendisi on sekiz yıllık bir yolculuk için tasarlanmıştır.
Uzay Yolu’nun öyküsü, insanlığın galaksiye kısmen açılışının öyküsüdür. Uzay Yolu’nun zamanı, keşifler ve uzayda yeni yeni yerlerin bulunduğu, galaksinin %90’ının ise henüz keşfedilmediği dönemlerdir. Atılgan sınıfı gemilerin yapılışından bu yana kırk yıl geçmiştir ve insanlık şimdi, bu gemiler sayesinde galaksinin haritalanmamış bölgelerini inceleme ve keşfetme gücünü kendinde bulmuştur.
Atılgan’ın da dâhil olduğu yıldız sınıfı gemiler 288.6 m. uzunluğunda, 127.1 m. genişliğindedir ve toplam ağırlığı 190.000 tondur. Üç ana bölümden oluşmuşlardır: Daire biçimli ana gövde, sigara biçimli ikinci gövde ve ikiz enerji (warp) bölmeleri. Parçaları San Francisco Denizüssü’nde üretilen Atılgan, daha sonra bu parçaların uzayda monte edilmesiyle oluşturulmuştur. Atılgan, hiçbir zaman bir gezegenin atmosferine girecek şekilde dizayn edilmemiştir ve aynı şekilde herhangi bir gezegene de inemez. Ancak yeni nesil Uzay Yolu filmlerinde bu kadim yasa gözardı edilmiştir. Gemi bir gezegene ulaştığı zaman, gezegen çevresinde 1000 ila 7000 mil uzaklıkta sabit bir yörüngeye girmektedir. Bu sabit yörünge, gezegenin boyutlarına, çekim gücüne, atmosfer kalınlığına ve güneşinin ya da uydusunun yakınlığına bağlı olarak değişebilmektedir.
Ana gövdenin çapı 127.1 m.dir ve ortasına doğru kalınlaşarak on bir güverteyi oluşturmaktadır. Geminin bütününden ayrı da çalışabilecek şekilde dizayn edilmiştir. Bu nedenle de bağımsız bir işletim için gerekli tüm ünitelere sahiptir. Ana gövdenin çalışması İtici Güç (Impulse Power) ile sağlanmaktadır. Bu itici güç motorları, ana gövdenin arka ucundaki mühendislik bölümündedir. Mühendislik yönetim birimleri de aynı alanda bulunmaktadır. Bunların yanında onarım, depo ve ana bölümle ilgili diğer birimler de warp hızı bölümlerinin ayrılması durumunda ana gemiye hizmet için aynı yerdedir.
Ana gövdenin merkezinin üzerindeki çıkıntı birinci güvertedir ve geminin ana kontrol bölmesi olan Kaptan Köprüsü burada bulunmaktadır. Geminin yönetim merkezi burası olup, Kaptan Kirk’ün tüm gemiye karmaşık manevralar yaptırmasına olanak sağlamaktadır. Kaptan Kirk’ün kumanda koltuğu köprünün alt kısmında, geniş bir izleme ekranının tam karşısına konumlandırılmıştır. Tam önünde aynı ekrana bakan birleşik bir konsolda Trafikçi ve Dümenci oturmaktadır.
Kaptan Köprüsünün daire şeklindeki üst bölümünde ise sekiz adet bağımsız istasyon bulunmaktadır. Turbo asansör kapılarının yanından başlayan bu bölümler saat yönünün tersinden sıralanmak üzere aşağıdaki gibidir:
- Haberleşme: Teğmen Uhura tarafından kullanılmaktadır.
- Kütüphane – Bilgisayar: Mr. Spock tarafından kullanılmaktadır.
- Trafik Sistem Kontrolü: Normalde insansızdır. Bu istasyon geminin tüm trafik işlemlerinden ve yedek sistemlerinden bilgi alınmasını sağlar.
- Silah Sistem Kontrolü: Normalde insansızdır. Bu istasyon geminin tüm silah sistemlerinin işlemesi ile ilgili verileri sağlar.
Turbo asansör kapılarının saat yönünde ise aşağıdaki istasyonlar bulunmaktadır:
- Mühendislik: Çoğunlukla Yüzbaşı Scott tarafından kullanılmaktadır.
- Çevre Sistemleri: Genellikle insansızdır. Geminin iç basıncı, hava durumu, ısı derecesi gibi çevre sistemleri ile ilgili bilgiler bu bölümden sağlanır ve el kumandası ile düzeltmeler yapılabilir.
- Mühendislik Sistemleri: Normalde insansızdır ve geminin mühendislik sistemleri ile ilgili tüm veriler bu istasyondan sağlanır.
- Savunma Sistemleri: Normalde insansızdır. Bu istasyon, savunma sistemleri, deflektör kalkanları ile ilgili veri sağlar.
Kaptan Kirk’ün kumanda koltuğunda bulunan ana kontroller, Atılgan’ın dev bilgisayar sistemine bağlı olup, gemideki tüm birimleri kontrol edebilecek güçtedir. Bu bilgisayar sistemi “Doutronik” tip olup 25 yıl önce (Uzay Yolu zamanına göre) Dr. Richard Daystrom tarafından bulunmuştur. Mr. Spock’ın kütüphane-bilgisayar istasyonunda ise sistemler ve işlemler, ekranlara ve göstergelere bağlı kontroller ile görsel-işitsel video bilgileri yer almaktadır. Bu nedenle, kaptandan sonraki ikinci subay da geminin işleyişine acil durumlarda müdahale etme hakkına sahiptir.
Atılgan’ın bilgisayar sistemi, sese yanıt verecek ve de sesli yanıt verecek şekilde de düzenlenmiştir. Bilgisayar kadın sesi kullanmaktadır. Bunun nedeni, kadın sesine hem erkeklerin hem de kadınların daha iyi psikolojik tepki verdiğinin saptanması olmuştur. Mr. Spock’ın bilgisayar istasyonunun ikinci işlevi ise geminin kütüphanesine (veri bankası) ulaşabilmesidir. Kütüphane tarihi, sanatsal, bilimsel, felsefi bilgilerin yanı sıra bilinen tüm yıldız sistemleri, yabancı türler, koloniler, diğer federasyon gemileri, personelin kişisel kayıtları gibi başka verileri de kapsamaktadır. Atılgan gibi uzayın bilinmeyen bölgelerinde dolaşan bir gemi için bunlar yaşamsal önem taşıyan bilgilerdir. Ayrıca geminin herhangi bir yerinden bilgisayara sözel ya da görüntüsel olarak bağlanmak mümkündür.
Hazırlayan: Sezen Kaymak