Etiket Arşivleri: Octavia Butler

siyah bilimkurgu temsiliyet

Irksal Temsiliyetin Eksikliği ve Yeni Ufuklar

Bilimkurgu edebiyatı, geleceği hayal ederken toplumsal meseleleri göz ardı edebilir mi? Peki ya ırk ve etnisite? Bu türün tarihsel olarak ırk ve etnisite konularında nasıl sessiz kaldığı ve bu meselelerin genellikle yüzeysel bir şekilde işlendiği göz ardı edilmemelidir. Bu yazıda, Elisabeth Anne Leonard’ın “Race and Ethnicity in Science Fiction” adlı makalesinden hareketle, bilimkurgu edebiyatının ırksal temsiliyet eksikliğini, renk körlüğü paradoksunu …

Devamını gör »
feminist bilimkurgu

Toplumsal Cinsiyetin Sınırlarını Aşan Bir Gelecek Hayali

Bilimkurgu, geleceği hayal ederken aslında bugünü ve geçmişi yeniden değerlendirmemize olanak tanır. Feminist bilimkurgu ise bu türün en radikal damarlarından biridir; toplumsal cinsiyetin, kimliğin ve bedenin nasıl şekillendiğine dair sorular sorar, geleneksel normları altüst eder ve daha özgür bir gelecek düşler. Bu yazı, feminist bilimkurgu yazarlarının ütopyalar, distopyalar ve siborg karakterler aracılığıyla toplumsal cinsiyeti nasıl dönüştürdüğünü ele alıyor. Donna Haraway, …

Devamını gör »
bilimkurgu savas vietnam yeni dalga

Vietnam Savaşı, Yeni Dalga ve Bilimkurguda Politik Ayrışma

1968 yılında Judith Merril ile Kate Wilhelm, Vietnam Savaşı’na karşı olan bilimkurgu yazarlarına ait bir duyuru metni yayımlamak istediler. Fakat Amerika Bilimkurgu ve Fantezi Yazarları Derneği’ndeki üyelere ulaştıklarında, hatırı sayılır bir kesimin savaş yanlısı olduğunu öğrenip tam anlamıyla şoka uğradılar. Üstelik savaş yanlısı bu yazarlar, söz konusu görüşlerini bilimkurgu okuyucularıyla da paylaşmak istiyordu. Duyuru metni Galaxy Science Fiction dergisinde yayımlandı. …

Devamını gör »

Distopik Düşler: Feminist Bilimkurgu Geleceği Nasıl Öngördü?

Mary Shelley’den Margaret Atwood’a, feminist bilimkurgu yazarları yaşamanın farklı biçimlerini hayal ederek, bizi “işleri başka türlü yapabilir miyiz” diye sormaya teşvik ettiler. Margaret Atwood’un eskimeyen distopik romanı Damızlık Kızın Öyküsü TV dizisi olarak da karşımıza çıktı. 1985 yılında yayımlanan roman, üreme haklarıyla ilgilenmesi, teokratik bir yönetimin ABD’de aniden güç kazanması, pandomimleştirilmiş İslami Fanatikleri konu etmesi ile güncellik ve zamanlama açısından …

Devamını gör »

Kurgusal Salgınlardan Neler Öğrenebiliriz?

Çok uzun zamandır salgın hastalık hikâyeleri anlatıyoruz. M.Ö. 8. yüzyıldan kalma bir şiirde Babil’in Veba Getiren Tanrısı’ndan söz edilir. Eski Ahit‘te ise Mısır’daki on salgının hikâyesi anlatılır. Günümüzün hit dizisi The Walking Dead ise onuncu sezonuna erişmiş bulunuyor. Eski çağlarda salgınların, günahlarımız için ilahi cezalar olduğunu düşünüyorduk ama fikirlerimiz zamanla değişti. Yine de çağdaş hikayeler bile sosyo-politik gerçeklerden kaynaklanma eğilimindedir. …

Devamını gör »

Zaman Yolculuğu Fikri Nereden Geliyor?

Solucan delikleri zaman içinde yolculuk yapmanın yollarından sadece biridir. Zaman yolculuğu hikâyelerine gelince, onların zamanı hiçbir zaman geçmeyecektir. Zaman içinde yolculuk etmenin hayali, hem oldukça eskiye dayanır, hem de tüm kültürlerde rastlanır. Peki, ama insanın bu konudaki coşkusunun kaynağı nedir ve bu fikir insanları neden kendine çekmektedir? Zamanda yolculuk fikri ­—yani zaman boyutu içinde, tıpkı uzayın üç boyutunda yaptığımız gibi …

Devamını gör »

Kozmik Gezgin Sun Ra ve Afrofütürizm

Herman Poole Blount, bizim bildiğimiz adıyla Sun Ra, 1914’de ABD’nin Alabama eyaletinde dünyaya geldi. Bestekar, piyanist, şair ve filozof sıfatlarıyla, yaptığı deneysel müziklerle ve felsefesiyle 20.yüzyılın dikkat çekici kişiliklerinden biri oldu. Çocukluk lakabı “Sonny” olan Sun Ra, henüz çocukken bile yetenekli bir piyanistti. Parker Lisesi’nde okurken profesyonel müzisyenlerin yetiştirildiği bir sınıfta okudu. Alabama, Birmingham‘da yapılan turneler sayesinde Fletcher Henderson, Duke …

Devamını gör »
distopya kapak

Bir Distopyayı Nasıl Tanıyabiliriz?

Edebiyat ve sinema, açıklamakta oldukça zorlanılan toplumsal gerçeklerin derinliğine ve enginliğine katkı sağlayabilir. Politik kelime dağarcığımız Oxford’un yılın sözcüğü seçtiği post-truth (Gerçek ötesi/Post-gerçek) haline dönüştükçe, gerçeğin dürüst temsilcileri yalnızca hayallerde karşımıza çıkabilecek gibi gözüküyor. Son 20 yıldaki siyasi koşulları izah ederken faydalanılan modern distopya türündeki patlama da bir hayli dikkat çekici. Bu durum, günümüzün rahatsız edici gerçeklerini yüzümüze vuran Kar Küreyici (Snowpiercer), …

Devamını gör »