Etiket Arşivleri: Madde

uzayzaman

Uzay mı, Zaman mı: “Uzayzaman” Kavramından Ne Anlamalıyız?

Birisine uzayın ne olduğunu sorduğumuzda bilmemiz gereken şey, esasında bir balığa denizin ne olduğunu sormakla eşdeğer bir eylem içinde olduğumuzdur. Çünkü uzay, tam olarak denizin bir balığın etrafını sardığı gibi etrafımızı sarar. Hatta balığın iç organlarını, bizim iç organlarımızı ve diğer bileşenlerimizi de. Uzay, içinde bir ”şey” barındırabilir de barındırmayabilir de. Bu konu üzerine ilk kez fikir yürütenlerden Aristoteles, uzayın …

Devamını gör »

Kuantum Devrimi #3: Devrim Devam Ediyor

O zamanki mevcut atom modelindeki sorunsalı hatırlayalım. Atomun pozitif ve negatif parçacıklardan oluştuğu kesindi (dikkat, henüz nötron ortada yok!), fakat bilinemeyen, bu parçacıkların atom içinde nasıl bir konumda olduklarıydı. Rutherford deneyleri, merkezde kütlece yoğun pozitif yüklü bir kitlenin olduğunu göstermişti, o halde elektronlar çeperlerdeydi. Ama bu durumda eğer hareketsiz duruyorlarsa elektriksel çekim nedeniyle merkeze düşmeleri gerekirdi. Yok, eğer bir yörüngede dönüyorlarsa, …

Devamını gör »
evrenin-termodinamigi

Evrenin Termodinamiği #1: Termodinamik

Termodinamik, hayatın devamı için temel olan enerji konusunu ele alan heyecan verici ve çekici bir konudur. Bütün dünyada uzun süredir mühendislik öğreniminin temel bir parçası olmuştur. Termodinamik, mikroskobik organizmalardan bilinen ev gereçlerine, ulaşım araçlarına, güç üretim sistemlerine ve hatta bilimkurguya kadar evreni anlamlandıran her şeyin geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu makale serisinin ilk bölümünde, termodinamikte temel düzeyde bir anlayışı …

Devamını gör »

Gıda Maddelerine Ne Katıldığını Biliyor musunuz?

Tükettiğimiz gıdaların birçoğunda bilimkurgu romanlarına özgü malzemeler kullanılıyor. Bilimkurgu romanlarında, uzak gelecekte tüketeceğimiz yapay gıdalar konusu yaygın ele alınan konulardan biridir. İnsanlığın artık kendisini besleyecek yiyecekleri üreteceği ne alan ne de maddi olanak kalmıştır. Normal görünen burger, kek ya da başka bir yiyecek aslında bir tür yapay yosundan ya da proteinden üretilmektedir artık. Aslında bu dolgu maddeleri bugün de kullanılıyor. …

Devamını gör »
karanlık madde

Dünya’yı Çevreleyen Karanlık Madde Tabakası

Bir araştırma Dünya’mızın uzun sakalımsı karanlık madde yapılarıyla sarmalandığını ortaya koydu. Gördüğümüz ve dokunduğumuz her şey, normal (baryonik) maddedir, fakat evrendeki toplam maddenin yalnızca %15’i bu tiptedir. Karanlık maddeninse her yerde olduğu düşünülmektedir. Kelimenin tam anlamıyla her yerde! Fakat onu göremiyoruz; sadece geniş kozmik ölçülerde kütleçekimsel varlığını saptayabiliyoruz. Kuramsal fizikçiler karanlık maddenin Dünya etrafında ne tür bir şekil alabileceği hakkında teoriler …

Devamını gör »

Işık Hızı Neden Geçilemez?

Bir cisme verilen enerji, onu çeşitli yollardan etkileyebilir. Havada asılı duran bir çiviye vurulursa çivi hareket enerjisi kazanarak fırlayıp gidecektir. Ama çiviyi, içine işleyemeyeceği kadar sert bir zemine çakmaya kalkışırsak durum değişir. Çivi hareket edemez ama yine de enerji kazanır. Kazandığı enerji bu kez ısı halindedir. Einstein, görecelik kuramında kütlenin bir enerji biçimi olarak görülebileceğini göstermiştir. Atom bombasının icat edilmesi, …

Devamını gör »