Etiket Arşivleri: Kopernik

Eski tarihlerden beri insanlar, sezgileri ya da kurabildikleri mantık sistemleri aracılığıyla Dünya‘nın kainattaki yerini saptamaya çalıştı. Antik çağ filozofları, Dünya’nın “her şeyin” merkezinde yer aldığını düşünüyordu. Örneğin Aristoteles, Dünya’nın pek çok küreden ibaret bir evrende (Güneş, Ay ve yıldızlar) en içteki küre olduğu fikrindeydi. Aristoteles’e göre bu göksel kürelerin tümü, dört elementi (ateş, su, toprak, hava) içeriyor ve “Dünya” çekirdeğinin …

16. yüzyılda yaşamış herkes misali Galileo da Dünya gezegenini evrenin merkezinde sanırdı. Zaten bundan başka bir inanç da kutsal kitaba ters düşeceğinden zamanın kilisesi farklı bir bakış açısından hoşlanmayacaktı. Ancak Galileo teleskopunu alıp da Ay üzerinde çalışmaya başlayınca zamanın kabul görmüş inançlarına ve görüşlerine ters düşen bir şeyler olduğunu fark etti. Mesele inançlara ters düşmesinden öte, tıpkı Dünya gezegeninde olduğu …

19. ve 20. yüzyıllardaki insan ilişkilerini kavramak isteyen herkesin biraz bilimkurgu bilgisine ve anlayışına ihtiyacı vardır. Fakat bilimkurgu nedir? İşe bilimkurguyu diğer kurgulardan ayırarak başlayalım. Bir tarafta fantezi durur, imkansızlıklar diyarı. Diğer tarafta da ister geçmişte, ister günümüzde olsun gerçeği yansıtır gibi görünen, diğer tüm biçimleri durur. Bilimkurgunun çalışma alanı olası olanlardır. Bu alan geçmişte ya da gelecekte insan hayalinin …

Galieo Galilei (1564-1642) Dünyanın İki Esas Sistemi Üzerine Diyaloglar (1632) ile Hareket Kanunları ve Mekanik (1638) adlı eserleriyle bilimin yönünü değiştirmiştir. Bu çalışmalarının sonucunda klasik mekaniğin temellerini atmış ve güneş merkezli astronomi sisteminin fiziğini geliştirmiştir. Ayrıca teleskop, mikroskop ve termoskop aletlerini de icat etmiştir. Galileo, Kopernik’in sistemini ilerletmiş ve Kepler’in çalışmalarına da ilham vermiştir, fakat ne yazık ki çalışmaları 1890’lı …

Bilimkurgu eserlerinde bilimsel argümanlara dayanılarak kurgusal dünyalar yaratılır, ayrıca ilgili argümanları işlerken de içinde bulunulan zaman çizgisinde oynamalar yapılır; geleceğe ve hatta geçmişe gidilir. Bilimsel argümanların gerçekçiliği de yazarın inisiyatifine kalmıştır. Şöyle ki; yazar detaylar için yaratıcılığından faydalanabilir. Zamanda yolculuk, ışınlanma ve hatta ölümsüzlük gibi unsurlar işte bu bahsi geçen konulara örnektir. Kısacası zamanda yolculuk yapan bir karakterin yaşadığı sürecin …

Günümüzde Dünya’nın düz olduğunu iddia eden insanlar var. Peki, buna neden şaşırmamalıyız? Isaac Asimov’un dâhice kaleme aldığı 1989 tarihli aşağıdaki makalede bunun çok güzel bir açıklaması yapılmış. Asimov, eski toplumların bilimsel teorilerini hiç bir zaman “yanlış” diye çöpe atmadığımızı, onları “daha doğru” teorilerle değiştirdiğimizi söylüyor. Çünkü eskilerin düşünce biçimi kendi çağlarının çerçevesi içinde ana hatlarıyla doğruydu. Bu teorileri “yanlıştan” çok …

Esir (eter, ether, aether), ilk ve orta çağlarda uzayın yapısını oluşturduğu düşünülen maddenin adıdır. Fuat Sezgin’in İslamda Bilim ve Teknik adlı kitabında esirin tanımı şöyle veriliyor: “Gökyüzünün ve yıldızların tözü esîr olarak adlandırılır. Esîr bir unsur olmakla birlikte, bilinen dört unsurdan ayrıdır ve ebedidir.“ Burada birkaç açıklama yapmam gerekiyor. Yukarıdaki tanımda “unsur” olarak bahsedilen şeyler dört taneydi: Toprak, hava, su …