Etiket Arşivleri: Kara Delik

Interstellar (Yıldızlararası) filminin bilim danışmanı ve yapımcısı olan Kip Thorne, filmin senaryosundaki bazı noktaları açıklayan ve şu anki fizik anlayışımızla ne derece örtüştüğünü gösteren The Science of Interstellar (Yıldızlararası Bilimi) adında bir kitap yayımladı. Bu yazıda biz elbette bunu yapmayacağız. Nihayetinde bu bir kurgu eseri. Sadece, astrofizikçilerin gerçekte neler gördüklerini ve bunların filmde gördüklerimize kıyasla ne noktada olduklarını açıklamaya çalışacağız. …

Samandromeda Galaksisi, Samanyolu ve Andromeda galaksilerinin gelecekteki büyük çarpışmasının sonucudur. Aslında bu olaya çarpışma değil de “kaynaşma” demek daha doğru olur. Tabii hemen heyecana kapılmayın, çünkü iki galaksinin kaynaşması ya da birleşmesi günümüzden milyarlarca yıl sonra gerçekleşecek. Evren yaklaşık on dört milyar yıl önce oluştuğundan beri hiçbir parçası yerinde durmuyor, oradan oraya savruluyor ve daima hareket ediyor. Gezegenler, yıldızlar ve …

1955’teki ölümünün üzerinden geçen onca zamana rağmen, Einstein’ın çığır açıcı buluş ve düşünceleri insanlığı etkilemeyi sürdürüyor. Times dergisi, 1999 yılında Einstein’ı “Tüm zamanların en büyük bilim insanı” ilan etti. Peki, bu payeyi hak etmek için ne yapmıştı? Esasında Einstein’ın fikirleri 20. yüzyıl bilimiyle öylesine iç içe geçmiştir ki, onun adını anmadan hiçbir önemli bilimsel kavramdan bahsetmek mümkün değildir. Genelde E=mc² …

Bu yeni hipotez, evrenin büyük gizemlerinden birini açıklamayı hedefliyor. Kısa süre önce yapılan bir çalışma, kozmologlar tarafından evrenin genişlemesini hızlandırdığı düşünülen gizemli karanlık enerjinin, galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara deliklerden meydana gelebileceğini ortaya koydu. Çalışma eğer doğruysa, fiziğin en akıl almaz kavramlarından ikisi olan kara delikler ile karanlık enerjiyi birbirine bağlayacak ve karanlık enerjinin kaynağının on yıllardır burnumuzun dibinde olduğunu …

İnsanlık olarak tarih boyunca pek çok büyük projeye giriştik. Hem gezegenin dört bir yanında devasa yapılar inşa ettik hem de yeni yöntemlerin ışığında sürekli sınırlarımızı zorladık. Ancak belki de en heyecan verici olanları henüz gerçekleştirmedik. Kim bilir, gelecekte hayal dahi edemeyeceğimiz mega yapılara imza atabilir, uygarlığımıza yön verebilecek devrimci projelere yelken açabiliriz. Uzay asansörlerinden yapay yıldız sistemlerine, Dyson kürelerinden Shkadov …

Kara delikler, uzay-zaman içinde kütle çekiminin hüküm sürdüğü yerlerdir. Bir kara deliğin kütle çekimsel alanı o kadar güçlüdür ki hiçbir şey; ışık bile kaçamaz. Birçok boyutta olabilirler. Güneş’in 5 ile 100 katı büyüklüğünde olanlarından, milyarlarca yıldıza denk süper kütleli formlarına kadar her ölçekte bulunabilirler. Evrenimizin bu en ilginç ve güçlü olguları öylesine büyüleyici ki, bilimkurguda çeşitli yaratıcı ve ilgi çekici …

Astronomiye meraklı olan herkesin bildiği gibi bir kara delik, kütlesi, açısal momentumu ve elektriksel yükü ile karakterize edilir. Science dergisinde yayımlanan bir makaleye göre kara deliklerin sadece bu kriterler ile sınıflandırılması, onların hikâyesini anlamamızda bazı tutarsızlıklara da sebep oluyor. Keşif, teleskopların Dünya’dan yaklaşık 10.000 ışık yılı uzaklıktaki bir kara deliğe çevrilmesi ile başladı. Juri Poutanen liderliğindeki bir grup gökbilimcinin kara …

Evrenin büyük patlama sonucu oluştuğu düşüncesinden neredeyse herkes haberdardır. Eğer bu düşünceyi doğru kabul ediyorsak, evrendeki her şeyin kökeni bir patlamaya dayanıyor diyebiliriz. Patlamanın izleri televizyonlarda bile görülür durumda. Evren de bu patlamayı sürekli olarak taklit etme eğiliminde gibi; bütün gezegenler akıl almaz bir kaos bulutunun giderek kendi içine göçüp bir küreye dönüşmesi ile oluşuyor, gezegenlerin ilkel hâlleri paramparça olmuş …

Son yıldızların da sönmesinin ardından, muhteşem bir ışıma ve gürültü ile kara delikler evrenin sonunun habercisi olacak. Kara delikler, uzay-zaman içinde kütle çekiminin hüküm sürdüğü yerlerdir. Bir kara deliğin kütle çekimsel alanı o kadar güçlüdür ki hiçbir şey; ışık bile kaçamaz. Birçok boyutta olabilirler. Güneş’in 5 ile 100 katı büyüklüğünde olanlarından, milyarlarca yıldıza denk süper kütleli formlarına kadar her ölçekte …

Dünya’yı nihayet terk edebilmemizin ardından farklı yollarla uzayda hayat aramaya başladık, ancak aradan neredeyse yarım yüzyıl geçmiş olmasına rağmen henüz bırakın uzaylı medeniyetlerine, en basit yaşam formlarına dahi rastlayamadık. Gerçekten de evrende yalnız olabilir miyiz? İşin aslı şu ki, bilim insanları yıldızlararası medeniyetlerin varlığından pek de şüphe duymuyor. Küçük bir galakside bile yüz milyardan fazla yıldız sistemi olduğunu düşünürsek, yaşam …