Etiket Arşivleri: Hayal Gücü

Kâr amacı gütmeyen kuruluşlardan Future of Life Institute (Yaşamın Geleceği Enstitüsü), son on yıldır nükleer silahlar, iklim değişikliği, yapay zekâ ve diğer gelişen tehditler üzerine insan refahını savunmak için kampanyalar yürütüyor. Teknolojik gelişmeleri medyada sıkça karşılaştığımız distopik vizyonlardan uzaklaştırmaya çalışan grup, tartışmalar yapay zekâya geldiğinde inatçı bir düşmanla karşılaşmak zorunda kalıyor. Terminatör ile… “Yapay zekâ riskinden bahsetmeye ilk başladığımızda, bu …

Bilimkurgu dünyasında yaratıcılık sınır tanımıyor. Uzak galaksileri hayal etmekten ütopik toplumlar yaratmaya kadar vizyon sahibi yazarlar ve film yapımcıları, teknolojik ilerlemeleri öngörmede ve hatta onlara ilham vermede ön saflarda yer alıyor. Türdeki fütüristik fikirlerin birçoğu dünyamızı dönüştüren icatlara ve yeniliklere zemin hazırladığından, bilimkurgunun etkisi sadece eğlenceyle sınırlı değil. Bilimkurgunun öngörü gücünün en eski örneklerinden biri de Jules Verne‘den geliyor. Verne, …

İnsanlığı ileriye götürmek adına atılan bütün büyük adımlar bir düşünceyle başlar. Önce düş kurulur, ardından bu düş söze dönüştürülür. Sözün tarihte yer edinme şartı ise kalıcılıktır, yazıya geçirilen söz tarihte kalmanın en önemli şartını sağlamıştır. Artık çağının dışına seslenmeye hazırdır, yaratıcısı öldükten sonra dahi onun düşüncelerini insanlığa sunmaya devam edecektir. Edebiyatı, ’’Düşünce ve hayalleri dil yardımıyla ifade eden sanat,’’ şeklinde …

Dünyanın her yerinde, hevesli girişimciler ve profesyoneller arasında göz ardı edilen, potansiyel olarak ciddi sonuçları olan iki salgın var. İlk olarak, sözde hepimiz o kadar meşgulüz ki okumaya zamanımız yok. İkinci olarak, okumaya zaman ayırdığımızda da harcadığımız zamanı haklı çıkarabileceğini düşündüğümüz kitapları seçme eğilimindeyiz. Yani profesyonel hayatımızda kullanabileceğimiz, eyleme geçirilebilir çıkarımlar sunabilecek kurgusal olmayan iş kitaplarına daha çok yöneliyoruz. Sonuç …

“İyi bilimkurgu, iyi edebiyattır,” sözü kuşkusuz bir klişeden çok daha fazlasıdır. Bunu anlatırken değinilecek noktalar ise sanılanın aksine birden fazla. Bu doğrultuda kurgunun niteliğini vurgulayan birçok yöne sahip olduğunu söylemek gerek. Öncelikle klasik edebiyat geleneğine mensup ya da geleneği sürdüren yazarlar gerçeğe hangi anlayışla bakarlarsa baksınlar, baktıkları aynı gerçekliğe tekabül etmektedir ve metinler genel anlamda sanatçının zihnindeki tezahürü ölçüsünde şekillenmektedir. …

İyi bilimkurgu iyi edebiyattır. İyi bilimkurgu estetik olandır. İyi bilimkurgu ikna edici olmalıdır… Bunu bir dört beş sayfa daha uzatmak mümkün ama aslında gerek yok, eğer bir şey sahiden iyiyse kısa cümlelerle de açıklanabilir. Mesela, iyi bilimkurgu iyi bir üsluba sahip olmalıdır çünkü iyi bilimkurgu aynı zamanda estetik olandır, ama boğuculuktan da kaçınmak gerekir. Üslup maç anlatır gibi sade bile …

Worldbuilding, kurgusal dünya yaratma sürecine verilen İngilizce bir isimdir. Türkçesi, “dünya yaratma” gibi kulağa saçma sapan gelen bir karşılığa sahip. O yüzden bu yazıda kendisinden bahsederken hep orijinal ismini kullanacağız. Zaten tüm dünyada kabul görmüş ve ülkede de bu isimle bilinen bir terime kalkıp çeviri aramanın gereği yok. Worldbuilding bir tutkudur. Pul koleksiyonu yapmak, deniz kabuğu biriktirmek gibi değil, bambaşka, …

Dikenli kuyrukları, yarasalarınkini andıran membran kanatları, iri pençeleri, geçirimsiz pullu derileri ve tabii ki alev saçan ağızlarıyla mitolojik birikimimizin vazgeçilmez unsurlarından biridir ejderhalar. Yılan ve kertenkele karışımı bu dev canavarların kültürel kökeni öylesine derindir ki, bazı farklılıklarla da olsa hemen her coğrafyada izlerine rastlamak mümkündür. Türk mitolojisindeki adı “evreğen” olan ejderha, esasen eklem bacaklıları avlayan sürüngenler, kedigiller ve büyük alıcı …

Teknoloji önderleri bir ürünün nasıl kullanılacağına dair öngörüye sahip, ancak gerçekte ürünü başkalarının nasıl kullanacağını düşünecek hayal gücüne sahip değil. 1962 tarihli Zamanda Kıvrılma romanında üç çocuk, rahat bir yaşam karşılığında insanların özgür iradelerinden vazgeçmelerini sağlayarak onları boyunduruğu altına alan devasa bir beyinle (ki bu bir Yapay Zekâ’dır) karşı karşıya gelir. İçinde yaşadığımız dünyayla paralel hiçbir şey yoktur belki, romanın sorduğu bir …

Birçok araştırmacı, bilime ilgi duymaya başlamalarında ve buluşlara ilham sağlama noktasında bilimkurgunun büyük rolünü kabul eder. Aslında önceden bilimkurgu olup, daha sonra gerçek hayatta boy gösteren pek çok teknoloji örneği mevcut. 1945 yılında, henüz ilk uydumuz Dünya yörüngesine oturmamışken, Arthur C. Clarke uzun mesafe iletişim için radyo sinyallerinin nasıl uydulardan geri gönderileceğini herkesçe bilinen meşhur konuşmasında açıklamıştı. Günümüzde ise iletişim …