Etiket Arşivleri: Genetik

Küresel nükleer savaştan dev bir asteroite kadar, dünyadaki insan yaşamının aniden sona erebileceğini hayal etmek zor değil. Ancak hayatta kalanların da olacağını varsayarsak, türümüzü devam ettirebilmek için kaç kişi gerekirdi? Kısa cevap, duruma göre değişkenlik gösterebilir. Farklı felaketler hayatta kalan insanların devam edebilmesi için farklı koşullar yaratacaktır. Örneğin bir nükleer savaş ufak bir buzul dönemini tetikleyebilir. Sağ kurtulanlar radyasyona maruz …

Başlığı okur okumaz eminim ki aklınıza meşhur bilimkurgu filmi Jurassic Park –ve ardından Jurassic World serisi- geldi. Bu filmlerde, fosilleşmiş sivrisineklerdeki dinozor kanı DNA’sı kullanılarak, soyları 65 milyon yıl önce tükenen dinozorlar genetik mühendisliği teknikleriyle yeniden hayata getiriliyordu. DNA molekülünün yarılanma ömrü (521 yıl) nedeniyle, bir fosil örneğinden sağlam DNA bağı elde edebilmenin teorik limiti 6.8 milyon yıl olarak hesaplanıyor …

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) sürekli olarak “besin” çerçevesinde değerlendirilip lanetlense de, son asrın en büyük buluşlarından birisi olarak değerlendiriliyor. Çünkü evrim sürecinin uzun ve zahmetli işlemlerini beklemeksizin, genlerle oynayarak canlıları istediğimiz şekillerde manipüle edebileceğiz. Elbette bu etik birçok sorunu doğuruyor olsa da, bunu yapabiliyor olmak bilimin müthiş zaferlerinden birisi olarak görülebilir. Ve yine elbette ki, her bilimsel keşifte olduğu gibi, …

Dikenli kuyrukları, yarasalarınkini andıran membran kanatları, iri pençeleri, geçirimsiz pullu derileri ve tabii ki alev saçan ağızlarıyla mitolojik birikimimizin vazgeçilmez unsurlarından biridir ejderhalar. Yılan ve kertenkele karışımı bu dev canavarların kültürel kökeni öylesine derindir ki, bazı farklılıklarla da olsa hemen her coğrafyada izlerine rastlamak mümkündür. Türk mitolojisindeki adı “evreğen” olan ejderha, esasen eklem bacaklıları avlayan sürüngenler, kedigiller ve büyük alıcı …

Bu sıralar bilim insanlarının gündeminde, insanlığı Mars‘a götürmek var. Hatta Kızıl Gezegen’i dünyalaştırmak da sık sık telaffuz ediliyor. Örneğin, SpaceX CEO’su Elon Musk’ın hedefi 2024’e kadar Mars’a ilk insanı göndermek. NASA ise astronotları ilk önce Ay’a, sonra da Mars’a göndermeyi planlıyor. Ancak bu yolculuğun insan vücudu üzerindeki evrimsel etkilerini henüz tam olarak anlamış değiliz. Inverse ile yapılan yeni bir röportajda, …

Gelecek belirsizliklerle dolu vahşi bir dünya. Peki insanların çoğunluğu nerede? Geçmiş zamanda mı, yoksa şimdiki zamanda mı? Belki de geniş zaman. Geniş zaman çok baskıcı değil mi? Rutinlerle ve değişmezlerle dolu. Peki kurduğumuz cümlelerin kaçı şimdiki zamanda kaçı geçmiş zamanda? Kaçımız gelecek zamanda yaşıyor. Gelecek belki düşündüğümüzden daha sıradan, hatta sıkıcıdır. Soğuk Savaş boyunca tüm zaman kipleri biraz paranoyaktı. Özellikle …

İnsanın gen dizilimini yapmayı, bu yolla da gen haritasını çıkarmayı amaçlayan İnsan Genom Projesi, 18 ülkenin desteğiyle 1990 yılının ekim ayında başladı. Proje, insan genomundan 175.000 baz çiftlik parçalar, yapay kromozomlar haline getirilerek ve bakteriler halinde çoğaltılarak gerçekleştirilmiştir. Çözümlemeleri yapıldıktan sonra parçaların birbiriyle örtüşen dizileri belirlenmiş ve her parçanın özel enzimlerinin profilleri kaydedilerek genomdaki yeri saptanmıştır. Bu çalışmalarda teknolojik gelişmelerin …

Andrew Niccol’ün yazıp yönettiği Gattaca, gişede umduğunu bulamamış, fakat zaman içinde hatırı sayılır bir hayran kitlesi yaratmayı başarmış filmlerden. Kadrosunda Ethan Hawke, Uma Thurman ve Jude Law gibi oyuncuları barındıran yapım, genetik biliminin giderek artan önemine bağlı olarak eleştirel bir gelecek manzarası resmediyor. İsmini DNA yapısındaki temel bazlar olan Adenin, Timin, Sitozin ve Guanin’den alan Gattaca, örneğine pek fazla rastlamadığımız …

Birçok bilim insanı yaşamı tanımlamaya çalışmıştır. Ne var ki okullarda bize öğretilen basit tanımlar hep hatalı olmuştur. Zira evrende canlı–cansız ayrımı yoktur! Bu ayrımı sınıflamada kolaylık olması açısından biz yaratıyoruz. Günümüzde karşılaştığımız yaşam formları, en eski canlı formlarından çok farklı özellikler sergilemektedir. Yaşam tarihi, evrim diye tanımladığımız çok kapsamlı ve halen süregiden bir değişim sürecinden oluşur. Özellikler, yaşamın evrimsel tarihindeki birçok …

Bildiğiniz gibi fizikte kütle çekiminin çeşitli tanımları vardır. En basitinden Newton‘ın tanımına göre kütlesi olan her maddenin birbirine doğru hareket ettiği doğa olayıdır. Peki ne tür bir düşmandır bu? Çeşitli bilimkurgu yapımları, insanlığın uzak bir yıldız sistemine göçünü konu alır. Hatta önemli bazı bilim insanları da insan türünün uzaya açılması gerektiğini dile getirir. Aksi takdirde neslimiz sonunda yok olacaktır. Evet, …