Etiket Arşivleri: Evren

Her çağ, evrenin nasıl oluştuğuna veya yapılandığına ilişkin kendi öykülerini ya da metaforlarını geliştirir. Eski bir Hint yaratılış efsanesine göre evren, Tanrılar Purusa adlı tarih öncesi devi parçaladıkları zaman yaratılmıştır; devin başı gökyüzü, ayakları yeryüzü, nefesi de rüzgâr olmuştur. Aristoteles‘e göre evren eş merkezli elli beş kristal küreden oluşmaktaydı; en dıştaki küre gökyüzünü temsil ediyor, gezegenleri, Dünya’yı ve onun ögelerini, …

Evrende termodinamiği aramaya gerek yok, çünkü her yerdedir ve termodinamik yasalar, bize günlük yaşantımızda kim olduğumuzu söylerken, evreni de anlamamızı sağlar. Bu olgunun güçlendirilmesinde entropinin katkısı yadsınamaz ve entropinin bizlerde uyandırdığı izlenimi, elbette, yine termodinamik yasalarla elde ederiz. Evren ve termodinamik arasındaki ilişkiyi anlamlandırabilmek için termodinamik hakkında temel seviyede bilgi verilmesi gerekiyordu ve serinin önceki bölüm yazısında da okumuş olmalısınız. …

Termodinamik, hayatın devamı için temel olan enerji konusunu ele alan heyecan verici ve çekici bir konudur. Bütün dünyada uzun süredir mühendislik öğreniminin temel bir parçası olmuştur. Termodinamik, mikroskobik organizmalardan bilinen ev gereçlerine, ulaşım araçlarına, güç üretim sistemlerine ve hatta bilimkurguya kadar evreni anlamlandıran her şeyin geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu makale serisinin ilk bölümünde, termodinamikte temel düzeyde bir anlayışı …

Uzaydan Dünya’ya bakıldığında yeryüzünün yüzde 70’inin okyanusla kaplı olduğu görülür. Bunların derinliği ortalama 3700 metre civarındadır. Başlangıçtan beri kıtaları şekillendiren, atmosferi oluşturan ve hayata kaynaklık eden bu sular nasıl oluştu peki? Bugün okyanuslarda bakterilerden balinalara kadar sayısız canlı türü yaşıyor; bu okyanuslar gezegenin ekolojisi, iklimi ve hava koşullarının merkezinde yer alıyor. Rüzgarı oluşturan da, buluta veya buz tabakasına dönüşen de, …

Kara deliklerin bir çekiciliği vardır. Burada yerçekimi öyle güçlüdür ki ışık bile kaçamaz. Zifiri karanlığı ise ona gizemli bir hava katarak insanı daha da çeker. Kara deliğe yolculuk tek yönlüdür, geriye dönüşü yoktur. Yani ölüme gitmiş olursunuz. Ama diyelim ki girdiniz, ne görürdünüz orada? Dev bir yıldız söndüğünde kendi ağırlığı altında çöküp kara deliğe dönüşür. Ancak Güneş’ten 25 kat büyük …

Hatırlarsanız birkaç hafta önce Rusya’da dünya dışından çok güçlü bir sinyal alındığı duyurulmuş, bunu SETI (Dünya Dışı Akıllı Yaşam Araştırması) açıklamıştı. Tabii dünya heyecanlanmış, herkesin aklına “Uzaylılarla mı karşılaşacağız? Büyük sessizlik bitiyor mu?” tarzında pek çok soru gelmişti. Astronominin iki büyük paradoksundan biri olan Fermi Paradoksu çözülüyor diye düşünmüştük. Ancak SETI başka bir açıklamayla hevesimizi kursağımızda bıraktı. SETI yeni açıklamasında …

“Bilimkurgunun ruhanilik barındırmadığı açıktır. Buna rağmen birçok bilimkurgu eserinin ana teması dindir. Edebiyatta olsun, ekranda olsun iyi seviyeli bir bilimkurgu özellikle dinle ilgilenir.” –Benedikt Schulz Darth Vader, “Bir gezegeni yok edebilme yeteneği, gücün verdiği yetenek ile karşılaştırılamaz,” der. Belki de Star Wars’u bu kadar popüler yapan, ruhani bir merkezi olması ve konuların bunun etrafında dönüp durmasıdır, kim bilir? Otostopçunun Galaksi Rehberi’nden …

Tekel’in özelleştirilmesinin üzerinden sadece birkaç ay geçmişti. İktisadi devlet teşekkülü olarak varlığını sürdüren Tekel, British American Tobacco şirketi tarafından satın alınır alınmaz Samsun’daki fabrikaya son model sigara üretim makineleri sipariş edilmişti. Bu alanda ünlü bir İtalyan şirketten alınan devasa, milyon dolarlık makineler İzmir’deki Ege Serbest Sanayi Bölgesi’ne kargolanmıştı ve Samsun’daki teknisyenlerin eğitimi yine Serbest Sanayi Bölgesi’ndeki bir hangarda verilecekti. Makineler, …

Sanatçı Pablo Carlos Budassi‘nin, teleskoplardan elde edilmiş fotoğrafları birleştirerek oluşturduğu Güneş merkezli evren haritası… Üzerine tıklayarak büyük boyda görüntüleyebilirsiniz…

Karanlık madde, evrenimizdeki maddenin altıda beşini oluşturur ve diğer maddeleri sıkıca birbirine bağlar. Bu kadar yaygın olmasına rağmen, fiziksel yapısı halen belirsizdir; dramatik etkileri ise yalnızca dolaylı olarak gözlemlenebilmektedir. Bugünlerde Physical Review Letters adlı dergide ise, milyarlarcası her saniye elimizden geçen atomaltı karanlık madde parçacıklarının neredeyse bir kara delik yaratacak kadar yoğun olabileceği belirtiliyor. Döndükleri hız göz önüne alındığında, galaksilerin …