Etiket Arşivleri: Enerji

George Orwell’ın 1984 romanındaki öngörülerinden 35 yıl sonra, yani 2019’da öne çıkan üç şeyle karşılaşacağız: Nükleer savaş, bilgisayar çağı ve uzayın kullanımı. Ola ki ABD ve Sovyet Rusya, 2019’a kadar aralarındaki savaşı sonlandırmış olursa bu konuyu tartışmanın da pek bir anlamı yok. Öyleyse, gelin bir nükleer savaş olmayacağını varsayalım -olasılığı o kadar düşük olmasa da- ve tahminlerimize öyle devam edelim. Bilgisayarlaşma …

Kütle, bir objenin içerdiği madde miktarının ölçüsüdür ve objelerin hızlarında meydana gelen değişimlere karşı koymasını sağlayan bir özelliktir. Ağırlıkla aynı şey değildir. Zira madde ile enerjinin birbirinin yerine konulabileceğini gösteren Albert Einstein’a göre kütle saf enerjiye dönüştürülebilir. Sonuçta kütle de enerjidir. Einstein’ın kütle çekimi teorisine genel görelilik teorisi denir. Atom altı parçacıklar söz konusu olduğunda kütle çekimi son derece zayıftır …

Enerji… İnsanlığın bitmeyen ihtiyacı. Kişi başına düşen enerji tüketimi, gelişmiş ülkeleri gelişen ve gelişmemiş ülkelerden ayıran bir mihenk taşı. Örneğin Dünya nüfusunun %5’ini bile oluşturmayan ABD tüketilen tüm enerjinin %25`ini harcıyor. Aynı şekilde uygarlıkları da tükettikleri ya da elde ettikleri enerjiye göre sınıflandırmak mümkün. İsmini duymuş olabileceğiniz Kardashev Cetveli tam da bunu yapıyor. Tip I olarak adlandırılan uygarlıklar üzerinde yaşadıkları …

Star Trek‘in olağanüstü uzay uçuşunu yapabilmek için uzay-zamanı bükebilmeye, eylemsizlik ve kütle çekim kuvveti üzerinde kontrole, çok daha fazla enerji gücüne ve bu enerjiyi güvenli bir şekilde kullanabilmek için sosyal bir disipline ihtiyacımız var. Peki, bunu başarmak için ne kadar ilerleme kaydettik? Öncelikle yukarıdaki teknik hedefler on yıllar önce bilimkurgu olmaktan çıktı. Doğrusu, bu durum ne yazık ki bir keşfin …

Fizikçilere, “Temiz nükleer enerji olur mu?” diye sorduğunuzda çoğu uzaklara bakar ve iç geçirir. Şu an kullanılan teknoloji hakkında konuşmaktansa “çözüm aslında aynen Güneş’te olduğu gibi, füzyon reaktörü” derler. Hidrojenin veya helyumun yakıt olarak kullanıldığı bir füzyon reaktörünün atıkları ne nükleer atıklar gibi radyoaktiftir ne de fosil yakıtların atıkları gibi çevreyi kirletir. Fizikçilerin iç geçirmesinin sebebi ise füzyon tepkimesinin Dünya …

Radyasyon! Işın! Elektromanyetik ışınlar! Morötesi, kızılötesi, x ve gama ışınları… Mikrodalga fırınlar, cep telefonları!… Bu sözcükler birçok insanı ürkütmeye yetiyor. İnsan sağlığına zararlı oldukları söyleniyor. Öyleyse neden hayatımızda varlar? Daha da önemlisi, gerçekten zararlılar mı? Uzmanlar “ışın” dedikleri zaman aslında birbirinden farklı şeyleri kastedebilirler: Elektromanyetik dalga (yani bildiğimiz ışık) ve Çok hızlı hareket eden atom altı zerrecikler. Ama şurası kesin …

Günlük hayatın sıkıntılarından, savaşlardan, yoksulluktan, çevre kirliliğinden, zulümden ve bürokrasiden bunalınca hepimiz hayal kurarız. Hayal dünyamızın en seçkin köşesi ise, altın çağa özlem duyan İyonya düşünürlerinden bu yana değişmemiştir: Doğanın bağrında, olabildiğince “doğal” bir yaşam. Oysa, tümüyle “doğal” olan doğa öldürücüdür. Şöyle düşünün: İnsanoğlunun bütün üretim araçları ve ürünleri elinden alınsa, teknolojik birikimi silinse, bugün yaşayan milyarlarca kişiden acaba kaçı …

Arthur C. Clarke’ın ünlü 2001 : Bir Uzay Efsanesi (1973) romanında ve Kubrick’in aynı isimli filminde (1968 yapımı) Ay üsleri konusu önemli bir yer teşkil eder. Sözü edilen eserlerde hem Sovyetlerin hem de ABD’nin (Clavius kraterinde) Ay’da üsleri bulunmaktadır. Bu yazımızda Sovyetler penceresinden bakarak Ay üssü hayalinin hikayesini anlatacağız. 1960’larda ABD ve Sovyetler arasında Ay yarışının iyice kızışmasıyla birlikte her …

Evrende termodinamiği aramaya gerek yok, çünkü her yerdedir ve termodinamik yasalar, bize günlük yaşantımızda kim olduğumuzu söylerken, evreni de anlamamızı sağlar. Bu olgunun güçlendirilmesinde entropinin katkısı yadsınamaz ve entropinin bizlerde uyandırdığı izlenimi, elbette, yine termodinamik yasalarla elde ederiz. Evren ve termodinamik arasındaki ilişkiyi anlamlandırabilmek için termodinamik hakkında temel seviyede bilgi verilmesi gerekiyordu ve serinin önceki bölüm yazısında da okumuş olmalısınız. …

Termodinamik, hayatın devamı için temel olan enerji konusunu ele alan heyecan verici ve çekici bir konudur. Bütün dünyada uzun süredir mühendislik öğreniminin temel bir parçası olmuştur. Termodinamik, mikroskobik organizmalardan bilinen ev gereçlerine, ulaşım araçlarına, güç üretim sistemlerine ve hatta bilimkurguya kadar evreni anlamlandıran her şeyin geniş bir uygulama alanına sahiptir. Bu makale serisinin ilk bölümünde, termodinamikte temel düzeyde bir anlayışı …