Etiket Arşivleri: Einstein

Kuantum Devrimi #1: Kuantum Öncesi

Yüzyılın başında atom altı seviyedeki yeni bulgular ve bu bulgulara uygun yaklaşımlar doğrultusunda şekillenen “kuantum fiziği”, dünyaya bakışımızı ve kâinat tasavvurumuzu kökten değiştirmesi yönüyle devrimsel nitelikte bir gelişmedir. Bu yazı dizisinde, Kuantum Devrimi’nin muhteşem serüvenine bir giriş yapacak; Planck, Einstein, Bohr, De Broglie, Heisenberg, Schrödinger gibi ‘devrimin çocukları’nı tanıyacak ve kuantum fiziğinin düşünce dünyamıza kazandırdığı bir takım ‘garip’ kavramları inceleyeceğiz. Kuantum’un …

Devamını gör »

Kurguyu Çoklu Evrene Işınlarken

Bir edebi eser kurgu, olaylar, kişiler, mekânlar yani her şeyi yazı üzerinde meydana getirse de bu eylemin düşünce biçimleri ve yeni dünyalar yaratma üzerinde etkisi büyüktür. Sayfadaki işaretler bazen deneysel çalışmaların önünü açar, bunun sonucu olarak yazarlar tarafından edebiyatın farklı katmanlarında dili zorlayıcı denemeler gerçekleştirilebilir. James Joyce‘un Finnegans Wake isimli eseri şu an bu yönde aklıma gelen en bariz örnektir. …

Devamını gör »

Einstein’ın Beyninden Bir Parça Alabilir miyim Lütfen?

“Einstein’ınki gibi bir beyne sahip olmak ister misin?” sorusuna hepimizin cevabı büyük bir ihtimalle “evet” olacaktır. Ya Einstein’ın beynine sahip olma şansı önünüze çıksa “hayır” diyebilir miydiniz? Bir beyin naklinden değil çoğu insanın hayran olduğu, kahraman hatta aziz seviyesine çıkardığı dünyanın en ünlü bilim insanlarından birinin ölümünden sonra kafatası açılarak çıkarılan beynine sahip olmaktan bahsediyorum. Hele de sinirbilimin ve beyin …

Devamını gör »
albert-einstein

FBI’ın 1400 Sayfalık Einstein Dosyası

Aralık 1932’de FBI kendisine gizli bir dosya açtığında, Albert Einstein zaten dünyaca ünlü bir fizikçiydi. Kendisi ve eşi Elsa, anavatanları Almanya’dan ABD’ye yeni göç etmişlerdi ve Einstein zamanının toplumsal kaygılarından söz ediyordu. Diğer şeylerin yanı sıra, ırkçılığa ve milliyetçiliğe karşı halkla konuşuyor, röportajlar veriyordu. 18 Nisan 1955’te öldüğü sırada, FBI’daki dosyası 1.427 sayfaya ulaşmıştı. Dönemin FBI başkanı J. Edgar Hoover, Einstein’ın …

Devamını gör »
Genius-AlbertEinstein-NationalGeographic

Dehaların Yaşam Öyküleri: Genius

“Tanrı büyük ihtimalle bu fikri onaylamazdı ancak onu ikna edebilirdim.” National Geographic kanalının hayata geçirdiği dizi projesiyle bundan böyle her sezon bir dahiyi tanıma fırsatı bulacağız. 25 Nisan’da yayına giren ilk sezonun işlediği dahi ise Albert Einstein. Yapımcılığını Brian Grazer ve Ron Howard‘ın üstlendiği, izleyicilerden tam not almış, kısa zamanda büyük bir hayran kitlesi yaratmayı başarmış bir proje dizisi var karşımızda: Genius. Walter …

Devamını gör »
Laika

Bilimkurgu Yapımlarında Evcil Hayvanlar

Bu galerinin konusu bilimkurgu setlerinde mesai harcamış evcil hayvanlar; muhtemelen ne başardıklarını bile bilmeden, türlü hilelerle rol yaptırılıp gönüllere taht kurmuş adsız kahramanlar. Üstelik hafızalardaki yeri çoğu oyuncudan daha kalıcı olan bu hayvanların işi tahmin ettiğinizden daha zor. Seri üretim yapan dizilerdeki gibi dünyalı aşiret reisini falan değil; kah dünya dışı bir canlıyı, kah bir mutantı, kah süperkahramanları canlandırıyorlar. Bilgisayar teknolojisiyle yaratılan, …

Devamını gör »

H. G. Wells’in Hayranlık Verici Öngörüleri

Sosyalist bilimkurgu yazarı H.G. Wells, 1866’da İngiltere’de işçi sınıfı bir ailenin çocuğu olarak gözlerini açtı. Yazarlık dışında, gazetecilik ve öğretmenlik de yapan Wells, Jules Verne ve Hugo Gernsback ile birlikte bilimkurgunun babası olarak kabul edilir. Çocukluğunda geçirdiği uzun süreli hastalıklar onu kitap okumaya yöneltti. Bilimi daima yakından takip etti. Biyoloji bilimi ise özel uğraş alanı oldu. 1895’te yazdığı Zaman Makinesi …

Devamını gör »

Işıktan Oluşan Kara Delik: Kugelblitz

Kugelblitz (Almanca: Yıldırım Topu), teorik fizikte ışığın son derece yoğun bir hal alarak olay ufku oluşturmasına ve kendi içinde hapsolmasına denir. Genel göreliliğe göre eğer yeterli yoğunlukta radyasyon bir bölgede toplanırsa, uzay/zamanı bükebilecek düzeydeki bir objeye dönüşür. Çünkü genel göreliliğe göre enerji ve madde bazen aynı şekilde davranır. Bu yüzden enerji de madde gibi bir bölgede yoğunlaşabilir. Fakat buradaki anahtar cümle ”yeterli yoğunluk”tur. …

Devamını gör »

Yıldızlararası Filminin Bilimsel Arkaplanı

Yıldızlararası (Interstellar) filmi, izleyeciler tarafından büyük beğeni aldı. Ayrıca filmin gerek içeriği, gerekse görsel yapısı, bilime yaptığı katkılarıyla da ses getirdi. Bu yazıda filmin kurgusuna pek dokunmadan, filmin bilimsel arka planına göz atmaya çalışacağız. Filmin bilim danışmanı (ve aynı zamanda yapımcılarından olan) Kip Thorne ünlü bir fizikçi. Filmle aynı tarihte piyasaya bir kitap çıkardı: The Science Of Interstellar (Yıldızlararası’nın Bilimi). …

Devamını gör »
akdelik

Ak Delikler Gerçek Olabilir mi?

Gökyüzünde neden hiç ak delik görmüyoruz? Kara deliklerin varlığı için kanıt olmasına rağmen henüz ak delikler için kanıt yok. Bilimkurgu hayranları, paralel evrenleri ve onlar arasında yolculuk yapabilme ihtimalini düşlemekten kendini alamaz. Bu yolculuğun da solucan delikleri gibi egzotik oluşumlarla yapılacağını düşünürler ki bu solucan delikleri, tekilliğinin içinde koridor açan bir kara delikten fazlası değildir. Daha az bilinen egzotik ve …

Devamını gör »