Etiket Arşivleri: Biyoloji

Dilin Ortaya Çıkışı ve İmgelem

dil ve imgelem

Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, çağımızda 5000 farklı dil konuşulmaktadır. Biyolojik evrendeki bu en güçlü iletişim aracı, birbirlerinden kültürel bir takım engellerle ayrılan pek çok dünyayı yaratıp biçimlendirir. Bu kültürlerin her birisinin kendine has bir mitolojisi, geleneği-göreneği, ahlaki değerleri, tarihi ve ortak bir bilinci vardır. René Descartes’in yarattığı “önermesel dil” kavramı, “değişik sözcükleri düzenleyerek konuşma ya da söylem üretme yetisi” anlamına …

Devamını gör »

Mitolojiden Bilime: Cyclopia Sendromu

Mitolojiden bilime, fantastik dünyadan tıp dünyasına adım atalım. Bilinmezliğin sürekli aşılmaya çalışıldığı bu diyarlarda, bilime uzak toplumların fantastik olarak değerlendirebileceği pek çok olay gerçekleşir. Bunlardan biri de cyclopia (cyclocephaly ya da synophthalmia) sendromudur. İsminden de anlaşılacağı gibi Yunan mitolojisinde Cylcops olarak bilinen tepegöz anlamındaki isim verilmiştir. Tarih öncesi dönemlerdeki bu tarz fantastik hikayeler, çeşit çeşit malformasyonlarla doğan bebeklerden etkilenen insanların ürünü olabilirler. …

Devamını gör »

Movile Mağarası’ndaki 5 Milyon Yıllık İzole Yaşam

Movile Mağarası 1

Movile Mağarası’nın sakinleri başka hiçbir şeye benzemiyor. Romanya’da bulunan mağaranın “sıra dışı” koşulları, kendine özgü bir ekosistemin oluşumunu sağlamış gibi görünüyor. Mağara içindeki hava zehirli ve katlanılmaz derecede nemli olmasına karşın, sahip olduğu bir grup faktör sayesinde biyolojistler için altın madenine dönüşmüş durumda. BBC Earth’e göre şimdiye dek mağaraya adım atmış insan sayısı oldukça az. Mağara ilk kez, 1986 yılında …

Devamını gör »

Mitokondrisiz Ökaryot!

Mitokondriniz olmadan biyokimyasal fonksiyonlarınızı sürdüremezsiniz, hiçbir ökaryot sürdüremez. Fakat yeni bir araştırmaya göre mitokondrilerinden kurtulmuş ökaryotlar olabilir! Evrimsel biyolog Eugene Koonin‘in dediği gibi “Artık mitokondrisi olmadan bile mutluca yaşayan ökaryotlar olabilir.” Mitokondriler evrimsel olarak primordial ökaryotik hücrelerin içlerine girdikten sonra fagolizozomdan kurtulup, simbiyotik ilişki kurmayı başarmış bakteri torunlarıdır. Bunun birçok yönden anlayabiliyoruz. Örneğin, morfolojik olarak bakterilere benzemeleri dışında genomları bakteriler gibi …

Devamını gör »

Evrime ve Evrenin Oluşumuna Dair: Kozmokomik Öyküler

“Ben hala iskelete bakıyordum, babaya, kardeşe, benimle aynı olana, hatta kendi kendime; etleri soyulmuş kemiklerime, kayaya gömülmüş çizgilerime, varolmuş olduğumuz ve artık olamadığımız o her şeye, hükümranlığımıza, suçlarımıza, mahvoluşumuza bakıyordum.” Italo Calvino, 1923 Küba doğumlu İtalyan gazeteci, roman, kısa öykü ve deneme yazarı. Ziraat fakültesinde eğitim görmekteyken anti-faşist yazarların eserlerini okurken aynı zamanda Max Planck, Heisenberg ve Einstein’ın fizik çalışmalarına …

Devamını gör »

Kan Damarlarında Yolculuk: Fantastic Voyage

Kan Damarlarında Yolculuk

Bilinenin aksine Fantastic Voyage, Otto Klement ve Jerome Bixby ikilisinin kaleme aldığı bir kısa hikâye olarak ortaya çıkmıştır. Senarist Harry Kleiner, potansiyelini fark edince bu hikâyeyi senaryolaştırır ve yönetmen Richard Fleischer‘a sunar. Aslında tıp mezunu olan Richard Fleischer, hikâyeden öylesine etkilenir ki derhal filmini çekmek üzere kolları sıvar. Ayrıca hem kendi tıp bilgilerini kullanarak hem de arkadaş çevresindeki doktorların yardımına başvurarak mevcut hikâyeyi …

Devamını gör »

Reek’lerin Bilimsel Analizi

Bu iri, kaslı, 4 ayaklı (quadropedal) memelilerle ilk olarak Star Wars: Episode II Attack of the Clones‘taki Petranaki arenası sahnesinde Anakin‘ın celladı rolünde tanışmıştık. Daha sonra birkaç çizgi roman ve iOS oyununda karşılaştık. Boyları yaklaşık 2,5 – 4 m arasında değişen 3 boynuzlu canlılardır. Doğal ortamlarında otoburdurlar; ancak aşırı açlık durumunda etobur diyetten yararlanabilirler. Öte yandan kasten kırmızı etle beslenilip avcılık için de …

Devamını gör »

Star Wars’tan İlham Alan Gerçek Bilim

Gerçek hayatta yapılan incelemeler, Ölüm Yıldızı’nın termal egzoz çıkışından çok daha önemli sorunları olduğunu söylüyor. Darth Vader‘in nefes alışından Tatooine‘in çift güneşine, ilhamını Star Wars evreninden alan akademik araştırmalara bir göz attık. Star Wars serisinin son filmi Star Wars: Güç Uyanıyor‘un bizi tekrar uzun zaman önceki çok çok uzak bir galaksiye götürdüğü şu günlerde, çok az kişi film serisinden ilham alan …

Devamını gör »

Londra Metrosu’ndaki Gizem: Mutant Sivrisinekler

Londra Metrosu, dünyanın en büyük şehirlerinin birinin 7 kata kadar altından geçen geniş ve karanlık bir metro ağıdır. Metroyu her yıl yaklaşık 1 milyar insan kullanır ancak bu geniş tünellerde hayatını sürdüren bir tür daha vardır: Culex pipiens f. molestus, veya daha bilinen adıyla Londra Metrosu Sivrisineği. Bu sivrisinekler, yerin yaklaşık 60 metre altında koşullara uyum sağlamıştır; adeta coğrafi izolasyona …

Devamını gör »

Ölümden Sonra Dirilmek Mümkün Mü?

Uzmanlar, hastanın kanını boşaltıp yerine tuzlu soğuk su enjekte etme yoluyla insanları ölümün eşiğinden hayata döndüren bir yöntem üzerinde çalışıyor. “Vücut sıcaklığınız 10 santigrat derece, beyin fonksiyonlarınız durmuş, kanınız akıtılmış ve kalbiniz durmuşsa, herkes bunu ölüm olarak tanımlama konusunda hemfikir olacaktır,” diyor Arizona Üniversitesi’nden Peter Rhee. “Ama sizi yine de hayata döndürebiliriz.” diye devam ediyor. Rhee doğru söylüyor. Maryland Üniversitesi’nden …

Devamını gör »