Etiket Arşivleri: Biyoloji

Madagaskar’da yaşayan dev atmaca güvesi 1882’de keşfedildi. Fakat varlığı 20 yıl önce – ve yaklaşık 9000 km uzakta – Charles Darwin tarafından tahmin edilmişti! Charles Darwin, 1862 yılında orkidelerdeki polinatör böcekleri araştırırken, İngiliz bahçe ve arazi sahibi iş adamı James Bateman tarafından bir mektup alır. Mektup içerisinde, James’in oğlu tarafından yerleştirilmiş Angraecum sesquipedale (Darwin’in orkidesi olarak adlandırılacaktır) türü bir Madagaskar …

Ototomi, bir çeşit anti-predatör savunma davranışıdır, hayvanın avcılardan kurtulma amacıyla bir veya birkaç uzvunu bırakması anlamına gelir. Türe bağlı olarak bırakılan uzuv, birkaç hafta ila birkaç ay içerisinde rejenere olabilir veya olmayabilir. Bazı sürüngen ve amfibiyen türleri, kuyruklarını bırakarak bu davranışı sergiler. Buna da kaudal ototomi adı verilir. Çoğu sürüngen ototomi ardından uzvu rejenere edebilir. Fakat tepeli geko (Correlophus ciliatus) …

Karbon ve silisyum periyodik tabloda alt alta yer alır (IV. Grup). Bu durum, iki elementin kimyasal olarak birbirlerine oldukça benzediği anlamına gelir. Dünya’daki yaşamın kimyasal alt yapısı karbon bileşiklerine dayalıdır. Bu noktada önemli bir soru geliyor akla: Karbonun yaptığını silisyum da yapabilir mi? Yani evrenin herhangi bir yerinde silisyum bileşiklerine dayalı bir yaşam mümkün olabilir mi? Elbette bilimkurgu yazarlarının aklına …

Algoritma, belli bir problemi çözmek veya belirli bir amaca ulaşmak için tasarlanan yoldur. Genellikle bilgisayar programlamada kullanılır ve tüm programlama dillerinin temeli algoritmaya dayanır. Aynı zamanda algoritma tek bir problemi çözecek davranışın, temel işleri yapan komutların veya deyimlerin adım adım ortaya konulmasıdır ve bu adımların sıralamasına çok dikkat edilmelidir. Astronomi, biyoloji veya iklim araştırmalarındaki büyük atılımlar söz konusu olduğunda, neredeyse …

Sol eliniz ve sağ eliniz, birbirlerinin neredeyse mükemmel bir ayna görüntüsüdür. Ancak her ne şekilde bükerseniz bükün ve döndürürseniz döndürün, asla bir elinizi diğer elinizin üzerine birebir aynı gözükecek şekilde bindiremezsiniz. Zaten bu nedenle bir sol eldiven, hiçbir zaman sol ele olduğu kadar rahat bir şekilde sağ elinize uymayacaktır. Bilimde bu özelliğe kiralite denir. Tıpkı elleriniz gibi, moleküller de kiral …

Evet, günümüzde insanlar biyolojik olarak tek bir ırktır. Evet, geçmişte insanların farklı ırkları mevcuttu. Biyolojide ırklar, siyasettekinden farklı tanımlanmaktadır ve insana özgü bir kavram değildir. Her şeyden önemlisi biyolojide ve antropolojide “ırk” kavramı, sadece insanlarda değil, bilimin genelinde terk edilmekte olan, büyük oranda işlevini yitirmiş ve yanıltıcı bir kavram olarak görülmektedir. Biyoloji dahilinde ırklar, birtakım izolasyon mekanizmaları ile tanınırlar. Bir …

Artık ihtiyaç duyulmayan uzuvlar ya da nitelikler, evrim yoluyla eleniyor. Tıpkı insanın evrim sürecinde tüylerini ve dişlerinin keskinliğini kaybetmesi gibi. Aynı mantıktan baktığımızda, eskiden 6-10 çocuğa ihtiyacı olan insanların bugünkü koşullarda 1-2 çocuğa ihtiyaçları var. Doğurganlığımızın ya da cinsel arzularımızın azalması gerekmez miydi? Evrimin binlerce yıl gerektirdiği düşünülerek doğurganlığımızın ya da cinsel arzularımızın ileride azalacağını öngörebilir miyiz? İlk olarak, bu …

Tekillik bir Ağ’dır. İnsandan önce, hatta canlılıktan bile önce evrimleşmeye başlamış devasa bir sistemin varacağı son noktadır. Sonunda tüm evreni kaplayacak ve kaderini belirleyecek olan nihai yapıdır. Nitekim birçok bilimkurgu yapıtında bu şekilde ele alınmıştır. Zaman Yolculuğu ya da Alternatif Tarih gibi bilimkurgunun ana temalarından biri olmasa da literatürde belirgin bir yeri olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin Terminator’deki Skynet orta ölçekli bir …

Bilimkurgu bir edebi anlatım uğraşı, bir temaşa sanatıdır. İyi üretilmiş bir bilimkurgu eseri, ağırbaşlı bilimsel makalelerin sıradan insanlara ulaşmasında önemli rol oynar. Çünkü bilimkurgu bir anlatıdır, öyküleştirmedir. Çok zor bir bilimsel konuyu, öyküleştirerek herkesin basitçe anlamasını sağlayabiliriz. Tıpkı Edwin A. Abbott’ın Düz Ülke’de yaptığı gibi. Bildiğiniz üzere boyut gibi karmaşık bir bilimsel mesele, bu romanda herkesin anlayabileceği son derece keyifli …

Yaşam nedir? Canlıları, inorganik maddelerden hangi özellikler ayırır? En basit tek hücreliden, en gelişmiş memelilere kadar bütün canlıların ortak özellikleri nelerdir? Bu sorulara klasik biyoloji anlayışımız metabolizma, değişen çevreye uyum sağlama ve üreme yeteneği olarak cevap veriyor. Ancak çok yeni bir kavram olan kuantum biyolojisi, yaşamın doğasına olan anlayışımızı kökten değiştireceğe benziyor. Modern biyoloji, canlıların çok çeşitli davranış ve metabolizma …