Etiket Arşivleri: Astronomi ve Mitoloji

Halkalı gezegen Satürn, mitolojide evrenin düzenini sağlayan, sınırlarını ve kurallarını belirleyen tanrılarla özdeşleştirilir. Enlil, Kronos, Saturnus, Ptah ve Karahan, Satürn ile ilişkili tanrılardır…   Satürn gezegenine gidecek olsanız ayak basacak bir toprak parçası bulamazsınız. Çünkü sistemimizin Güneş’e yakınlık bakımından altıncı gezegeni olan Satürn, tıpkı Jüpiter, Uranüs ve Neptün gibi gazdan müteşekkildir. Etrafını kuşatan halkalarıyla görkemli bir görünüme sahip olan Satürn, …

Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni olan gaz devi Jüpiter, mitolojilerde en güçlü tanrılarla eşitlenir. Marduk, Zeus, Iupiter ve Thor bu gezegenle ilişkilidir... Jüpiter’i birkaç kelimeyle tanımlamanız istenseydi ne derdiniz? “Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni”, “gaz devi”, “tamamen gazlardan oluşan devasa bir gök cismi”, “Güneş’ten uzaklığı bakımından beşinci sırada yer alan gezegen”… Evet, bunların hepsi doğru, ama Jüpiter insanlığın ortak hafızasında …

Güneş Sistemi’nin kızıl gezegeni Mars, mitolojilerde savaş tanrılarıyla özdeşleştirilir. Nergal, Ares, Mars, İndra, Tyr gibi tanrılar aynı zamanda yıkımı ve ateşi de temsil eder… Kızıl rengini yüzeyinde yoğun olarak bulunan demir oksitten alan Mars, ezelden beri savaş tanrılarıyla ilişkilidir. Herhâlde insanlığın ortak belleğinde kendine yer bulan bu eşleştirmede, Mars’ın ateşi ve kanı çağrıştıran renginin de rolü vardır. Mars denince akla …

Güneş Sistemi’nin en sıcak gezegeni Venüs, mitolojilerde aşk ve güzellik tanrıçalarının sembolüdür. Venüs’ün yeryüzünden gözlemlenen hareketleri ise bu gezegenle ilgili mitolojik anlatıların temelini oluşturur. Venüs, kelimenin tam anlamıyla bir cehennem. Sıcaklığın yüzeyde 425 °C’yi bulduğu bu gezegende yaşamanın imkânı yok. Güneş’e yakınlık bakımından ikinci sırada olan Venüs’ün sıcaklık konusunda ilk sıraya yerleşmesinin nedeni ise sülfirik asit ve karbonmonoksit bulutlarıyla dolu …

Adını Roma tanrısı Mercurius’tan alan Merkür, hızla ve iletişimle ilgilidir. Helen ve Roma mitolojilerinde Merkür’le ilişkili ilahların “tanrıların habercisi” olarak anılmasının temelinde de bu yatar. Merkür denince çoğu kişinin aklına ilk olarak hız gelir. Neden derseniz, Merkür’ün Güneş etrafındaki dönüşünü 88 günde tamamladığını size hatırlatırız. Yani bir Dünya yılı 365 gün altı saatken, bir Merkür yılı sadece 88 gün sürer. …

Güneş’ten farklı olarak mütemadiyen şekil değiştiren, hilalken dolunay olan, sonrasında küçülen, yok olan ve yeniden ortaya çıkan Ay, eski toplumların gözünde doğum, ölüm ve yeniden doğum döngüsünün simgesiydi. Dünya’nın yegâne uydusu Ay, insan yaşamının ayrılmaz bir parçası. Kız çocuklarına içinde “Ay” geçen isimler verilmesi, şiir başta olmak üzere edebiyat eserlerinde, şarkılarda Ay sembolizminin sıklıkla kullanılması, bu kurak toprak parçasının insanlar …

Orta ölçekli bir yıldız olan Güneş, pek çok mitolojinin merkezinde yer aldı. Bazı kültürlerde tanrıça kimliği kazanmakla birlikte, çoğu toplumda eril bir güç olarak kabul edilen Güneş, her şeyi gören gözdü ve adalet ondan sorulurdu. Güneş bizim yıldızımız. O olmasaydı ne Dünya ve diğer gezegenler var olurdu ne de biz… Bu yazıda Güneş’in kütlesinden, ısısından ve yaşından bahsetmeyeceğiz. Konumuz orta …