Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Wonder Woman 1984’ün çıkış tarihi sürekli ertelenip dururken, bir haber de Dune’un yönetmeni Denis Villeneuve‘den geldi ve gösterim tarihinin 1 Ekim 2021‘ye ertelendiğini duyurdu. Peki, bu kararı nasıl değerlendirmek gerekiyor? Belki kulağa çılgınca gelecek ama bazı temel nedenlerden dolayı bunun yerinde bir karar olduğunu söyleyebiliriz.
Her şeyden önce Dune, Warner Bros’taki Wizarding World veya DC Comics serileriyle aynı düzeyde marka tanınırlığı olan bir film değil. Örneğin Batman’i, bir Marvel filmiyle eş zamanlı olmadığı sürece takvimin hemen hemen her yerine koyabilirsiniz. Ancak Dune gibi bir filmin ne yazık ki böyle lüksleri yok. Çünkü yapım, kült olduğu kadar karmaşık konulara sahip bir bilimkurgu roman serisine dayanıyor ve izleyicilerinden az çok bu evrene aşina olmasını bekliyor. Bu da binlerce sayfa okuma yapmak demek. Günümüz sinema izleyicisinin ne kadarı böyle bir çabaya girişir dersiniz? Doğru tahmin, çok ama çok azı. Dolayısıyla Dune için ferah bir gösterim aralığına ihtiyaç var ve bu da olabildiğince rekabetten kaçınması anlamına geliyor. Yeni açıklanan gösterim tarihi bu bakımdan mantıklı bir tercih gibi duruyor, hatta bir sürpriz yaşanmazsa filmin gişe rekoru kırması bile olası.
Öte yandan insanları sinema salonlarına çekebilmek, Dune’un gerçekten odaklanmaya ihtiyaç duyduğu en önemli konu ve kış aylarında yeniden artışa geçeceği düşünülen koronavirüs salgınında bunu başarmak hiç de kolay değil. Dolayısıyla gösterim tarihinin bir yıl ertelenmesi, özellikle reklam ve tanıtım için yapımcılara fazladan süre tanıyor ve bu da beklentileri arttırmanın püf noktası. Ayrıca Denis Villeneuve uyarlaması evde ya da daha geniş anlamıyla online izleme platformlarında tüketilmesi için tasarlanmış bir yapım değil. Bu kesinlikle epik bir beyaz perde olayı.
Tenet örneği hem profesyoneller hem de izleyiciler açısından fikir verici oldu ve iki tarafın da beklentilerini yeterince karşılayamadı. Yapımcılar umduğunu bulamazken, seyirciler de bu güvensiz salgın ortamında sinemaya gitmeye zorlanmaktan hoşlanmadı. Warner Bros prodüksiyona uymayan bir çıkış stratejisinde diretmektense, Dune’un güvenli ve eğlenceli bir ortamda izlenmesini tercih ederek akıllıca bir hamle yaptı.
Filmin yapım programını sekteye uğratan koronavirüs salgını yüzünden Denis Villeneuve, programa uyabilmek için kimi aşamalarda ecele edildiğini söyleyerek bir bakıma içine sinmeyen şeyler olduğunu da vurguluyordu. Bir röportajında şöyle demişti:
“Geri dönmeyi ve bazı sahneleri yeniden çekmeyi planlıyordum, çünkü baştan düzenlemem gereken yerler vardı ve bunun için de zaman gerekiyordu. Tabii o zamanlar bir salgın olacağı aklımıza gelmemişti. Salgın patlak verdiği dönem tam da söz konusu sahneleri tekrar çekmek üzereydik ve tahmin edebileceğiniz gibi evdeki hesap çarşıya uymadı. Zor da olsa yeniden çekimler için izin almayı başardık, ancak bu sefer de bize verilen süre birkaç haftadan ibaretti. Yani iş ister istemez aceleye gelecekti. Ayrıca ben Montreal’de, ekibim ise Los Angeles’da olacaktı ve VFX, editleme gibi şeyleri bu şartlar altında halletmemiz gerekecekti.”
Tabii yönetmenin bu açıklamasından hemen sonra, seyircilerde ve sinema eleştirmenlerinde filmin zamanında gösterime sokulabilmesi için bazı unsurlardan ödün verileceği kaygısı oluştu. Ancak projenin ertelenmesiyle birlikte, artık Denis Villeneuve projeyi düzgün ve eksiksiz bir şekilde tamamlamak için ihtiyaç duyduğu zamana sahip ve bu da hepimizin içini ferahlatıyor.
Gözünüzü korkutmak istemeyiz ama Dune evrenine dalmak oldukça cesaret gerektiren bir okuma eylemi. Eğer bu edebiyat şaheserini daha önce okumadıysanız, filmin kimi noktalarını anlamamanız son derece muhtemel. Bilindiği gibi Dune serisi daha önce David Lynch tarafından da beyaz perdeye uyarlanmıştı ve ortaya çıkan iş pek de tatmin edici değildi. Hatta film şirketi, yapım kitap dizisini okumamış seyirciler tarafından daha rahat anlaşılabilsin diye sinema salonlarında bir “Dune Sözlüğü” bile dağıtmıştı.
Eğer filmi elinizde bir sözlükle izlemek istemiyorsanız, şimdiden Dune kitaplarını hatmetmeye başlasanız iyi olur. Bu sayede hem filmi daha rahat takip edebilir, hem de uyarlamanın başarılı olup olmadığını kavrayabilirsiniz. İlk film kitap serisinin tam olarak neresinde bitecek, devam filmi nereden başlayıp nerede sonlanacak? Bunlar önemli hususlar ve anlaşılabilmesi kitapları okumuş olmanıza bağlı. Neyse ki Frank Herbert‘in serisini okumak için şimdi fazladan bir yılınız daha oldu. Uzun lafın kısası, filmin gösterim tarihi ertelendi diye dövüneceğinize bunu fırsata çevirebilir ve Dune’un uçsuz bucaksız evrenine doğru yelken açabilirsiniz. Ancak çok da rehavete kapılmayın, ne de olsa sayılı gün çabuk geçer!
Hazırlayan: Telepreter Çeviri Ekibi | Yararlanılan Kaynak
