Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Afrika… Dünya’nın en eski kıtası. İlk insanın ortaya çıktığı yer. Gizemler ve harikalarla dolu bir diyar. Bu kadar eski ve üzerinde bu kadar çok keşif yapılmış olmasına rağmen, çoğu bilim insanı ve araştırmacıya göre bilinmeyenleri bilinenlerinden hâlâ fazla. Tam bir kültürler ve zıtlıklar yumağı. Açlık ve kıtlık denince akla gelen ilk yer, ancak dünyanın en çok gıda israfı yapan ülkesi Kongo da bu kıtada. Mısır Piramitleri, Petra, Sahra Çölü, Serengeti Bozkırı, Kongo Havzası, Nil Nehri… Saymakla bitmez. Kısacası, Afrika zıtlıklar coğrafyası.
İnsanlarının büyük kısmı Müslüman ya da Hristiyan olmasına rağmen, antik kabile dinleri de hâlâ yaygın. Hatta Afrikalıların önemli bir bölümü çift dinli. Afrika sanatında ve sinemasında da bunun izlerini görmek mümkün. Afrika kıta sineması, bilimkurgu konusunda da adeta keşfedilmeyi bekleyen hazineler sunuyor. Nicelik bakımından düşük ama nitelik bakımından çok yüksek olan Afrika bilimkurgu sinemasının bazı örneklerini birlikte inceleyelim…
Kajola (Nijerya/2009)
Yönetmenliğini Niyi Akınmolayan’ın üstlendiği Kajola, 2059 yılında geçen bir post-apokaliptik/distopik bilimkurgu. 2059 yılında Nijerya, başka bir iç savaşa sürüklenir ve çok geçmeden de Lagos kenti harabeye döner. Hükümet ise yerle bir olan kenti tümüyle ortadan kaldırmayı ve yerine başka bir kent kurmayı planlar. Ancak Allen adlı bir isyancı bu planı öğrenir ve hükümete karşı başlayan isyana öncülük etmeye karar verir.
“Nijerya’nın The Matrix’i” olarak anılan Kajola, gerçekten de ülke sineması açısından çığır açıcı yeniliklere sahip. Ne var ki aynı şeyi dünya sineması perspektifinden söylemek zor.
District 9 (Güney Afrika Cumhuriyeti/2009)
Afrika’nın en Amerikanvari ülkesi Güney Afrika Cumhuriyetin’den bir film var bu kez sırada. Yayımlandığı dönemde çok ses getirdi ve Oscar dâhil dünya çapında 30’dan fazla ödüle layık görüldü.
Johannesburg üzerinde beliren devasa uzay gemisiyle iletişim çabaları sonuçsuz kalınca, devlet çareyi gemiye asker göndermekte bulur. Ne var ki karşılaşılan manzara içler acısıdır. Uzun süredir gemide mahsur kaldıkları ve yeterli şekilde beslenemedikleri için sersefil olmuş binlerce uzaylı, mülteci statüsüne alınarak alelacele kurulan kamplara yerleştirilir. Sonrası tam anlamıyla bir keşmekeşe döner. Uzaylılara fahiş fiyatla gıda pazarlayıp karşılığında silah satın alan çeteler, teknolojilerinin peşinde olan gizli devlet kurumları, yerli halkta ortaya çıkan uzaylı karşıtlığı ve daha nicesi… Bu curcuna içinde görevini yapmaya çalışan Wikus Van De Merwe adlı kendi hâlinde bir devlet memurunun öyküsüne yoğunlaşan film, alışılmadık teması üzerinden başarılı bir siyasi hiciv ve kara mizah örneği sunuyor.
2016 (Gana/2010)
Baştan söyleyelim: Gana sineması, ağırlıklı olarak ellerinde ilkel denebilecek kadar kısıtlı imkânları olan sinema tutkunlarının video için çektiği B Filmlerden oluşuyor. Ancak dünya çapında bu filmlerin sayısız hayranı olduğunu da belirtmek gerekiyor.
Kendini ciddiye almayan, son derece komik ve saçma denecek kadar uçuk bu bilimkurgu filminde ise uzaylılar Dünya’ya saldırır. Predatorlar ve Xenomorphlar güçlerini birleştirip birlikte saldırmaya karar vermiştir. 2016 yılına kadar Dünya’yı ele geçirip tüm insanlığı köleleştirmeyi planlarlar. İlk hedefleri de Gana’dır. Uzaylılara karşı koymaya karar veren kahramanlarımızın ise en önemli silahları bir buzdolabıdır. Evet, buzdolabı! Ne olmuş? Uzaylılara karşı buzdolabı ile savaşırlar!
Chappie (Güney Afrika Cumhuriyeti/2015)
District 9 yönetmeninden bir başka Johannesburg bilimkurgusu var sırada. Bu kez daha yüksek bütçeli, iki Hollywood yıldızının da oyuncu kadrosunda bulunduğu, bir yönüyle sert diğer yönüyle naif bir bilimkurgu filmi.
Yakın gelecekte suç oranlarının iyice arttığı Johannesburg’da, polis kuvvetlerine robot polisler de katılır. Yeni bir program yüklenerek daha insancıl düşünmesi amaçlanan robotumuz Chappie, bir soyguncu çetesi tarafından kaçırılır. Çetenin kadın üyesi Yo-Landi, robota bir anne şefkatiyle yaklaşır. Chappie yalnızca insan gibi düşünmekle kalmaz, sevgiyi ve insanlığı da sorgulamaya başlar.
Crumbs (Etiyopya/2015)
Post-apokaliptik bir film ile devam edelim. Uzaylılar Dünya’ya saldırır ve insanlığı mağlup ederler. Ancak sonradan yaptıklarından pişman olurlar ve sağ kalan insanları artık yaşanmaz hâldeki Dünya’dan götürmeye karar verirler.
Candy adlı engelli karakterimiz de gemiye binmek üzere yola çıkar. Ancak yolda başına türlü türlü işler gelir.
Ratnik (Nijerya/2020)
Nijerya çıkışlı askeri bilimkurgu türündeki yapım, klasik bir Hollywood filmi gibi başlayıp sonradan kendine özgü bir sinema diliyle devam ediyor.
Üçüncü Dünya Savaşı yeni bitmiş ve kadın asker Sarah Bello, Nijerya’nın ücra bir köyündeki evine sağ salim dönmüştür. Küçük bir çocuk olarak bıraktığı kız kardeşi büyümüş ve uyuşturucu satıcılığına başlamıştır. Sarah, kardeşini kurtarmaya karar verir. Ancak olay görülenden daha karışıktır. Çünkü satılan kimyasallar basit bir uyuşturucu değildir. Üstelik kız kardeşi de askeri bir deneyle süper insan yapılmıştır. Dünya savaşından dönen Sarah için artık kendi köyünde yeni bir savaş verme vakti gelmiştir.
Atoman (Fas/2021)
Kayıp kıta Atlantis keşfedilir ve arkeolojik çalışmalar başlar. Elbette hazine avcıları ve soyguncular da Atlantis’e dadanmakta gecikmez. Bunlardan biri de Atlantis’ten bir güneş saati çalan kahramanımız Hakim’in babasıdır.
Hakim saati o kadar beğenir ki, o da gider babasından çalar. Ancak bu saat, yıldız ve gezegenlerin belirli bir sırayla durduğu dönemde kendisini kullanana süper güçler vermektedir. Hakim artık Superman olmuştur.
Parmi Nous (Tunus/2022)
Son sırada, kadın bir yönetmen tarafından çekilen ve feminist alt metinler taşıyan filmimiz Parmi Nous var. Kocasını yeni kaybeden İtto, kaybının acısını yaşarken hamile olduğunun müjdesini alır. Merhum kocası ona en büyük armağanını verip bu dünyadan ayrılmıştır. Ancak İtto, hamileliğinin ilerleyen aylarında bebeğinin babasının aslında yabancı bir yaşam formu olduğunu öğrenir. Bir uzaylıdan hamile kalmıştır. Kocasını ve onunla geçirdiği kısa evliliği kendi kendine sorgular ve kocası hakkında hiçbir şey bilmediğini fark eder. Yıldırım aşkıyla tanışıp evlenmişlerdir. Ancak kocası gerçekte kimdir, geçmişi nasıldır, ailesi ve arkadaşları arasında kimler vardır?
