Makinelerin Müziği: Fear Factory

Müzikte bilimkurgu unsurlarını kullanan Pink Floyd, David Bowie gibi sanatçılara rastlamak mümkün. Ancak bir de müzikal yapısını tamamen bilimkurgu temelinde inşa edenler var: Voivod, Arjen Anthony Lucassen gibi. Bu müzisyenler, tamamen bilimkurgusal şarkı sözlerine sahip oldukları gibi müzikal tarzlarıyla da dinleyicileri âdeta bir bilimkurgu öyküsünün içine sürüklüyor. İşte onlardan biri de endüstriyel metal tarzının mucitlerinden Fear Factory grubu.

Fear Factory, 1989 yılında Los Angeles, Kaliforniya’da gitarist Dino Cazares ve davulcu Raymond Herrera tarafından kuruldu. İlk başta grubun adı “Ulceration”dı. Ancak Dino Cazares, her gün askeri ürünler imal eden bir fabrikanın yakınından geçerek işe gidiyordu. Bir gün yine silahlı askerler tarafından korunan bu fabrikanın yanından geçerken içinden, “I fear the factory,” (bu fabrikadan korkuyorum) diye söylendi. Bu düşüncesi üzerine grubun adını “Fear the Factory” diye değiştirdi ve ardından da “Fear Factory” olarak kısalttı. Grubun ilk kadrosu, basçı Dave Gibney ve vokalist Burton C. Bell’in katılımıyla tamamlandı. Bell, Cazares tarafından bir U2 şarkısı olan “New Year’s Day“i söylerken keşfedildi. Amiyane tabirle borazan gibi bir sesi vardı ve bu güçlü ses, ilk başta death metal türünde düşündükleri müzikal tarzlarına çok uyuyordu.

Ekip, erken dönem çalışmaları için stüdyoya girdiğinde önce türlü gruplardan cover yaparak birbirini tanıdı ve bir uyum yakaladı. Ancak iş kendi bestelerini yapmaya geldiğinde işin rengi değişti. Vokalist Burton C. Bell’in aklındaki müzik daha farklıydı ve saf bir death metal düşünmüyordu. Ayrıca, çocukluğundan beri bilimkurguya büyük ilgi duyuyordu. Babası bir Star Trek hayranıydı ve bu sayede o da Star Trek izleyerek büyümüştü. Bu ilgi, Fear Factory’nin lirik ve tematik yapısına büyük ölçüde yansıdı. Bell, bilimkurgu kitaplarından ve filmlerinden ilham alarak grubun şarkı sözlerinde ve albüm konseptlerinde bu temaları işlemeye başladı. Fear Factory’nin müziği, bilimkurgu temaları ve distopik hikâyelerle bezendi. Bu, grubun hem müzikal hem de lirik açıdan kendine özgü bir kimlik oluşturmasına yardım etti. Death metal gibi sert ama bambaşka tarzda bir müzik ortaya çıktı. Grup albümleri, genellikle makinelerin dünyayı ele geçirdiği ve insanlığı köleleştirdiği distopik hikâyeler üzerine kuruluydu. Söz konusu temalar, grubun müziğine soğuk, mekanik ve endüstriyel bir his de katıyordu. Dolayısıyla bu yeni tarzın adına endüstriyel metal dendi.

Fear Factory’nin ilk albümü “Soul of a New Machine”, 1992 yılında yayımlandı ve ilk başta karışık tepkiler aldı. Ortada alışık olunmayan yeni bir tarz vardı ve her yenilikte olduğu gibi kabullenilip içselleştirilmesi zaman aldı. Yine de albüm, grubun kendine özgü tarzını oluşturmasında önemli bir rol oynadı. 1995 yılında çıkan “Demanufacture” albümü, grubun kariyerinde bir dönüm noktası oldu ve endüstriyel metal sahnesinde büyük bir etki yarattı. Albüm, teknolojik temalar ve distopik hikâyelerle doluydu ve grubun en önemli eserlerinden biri olarak tarihe geçti. Aynı zamanda grup tarzının tam olarak oturduğu albüm de buydu.

1998 yılında yayımlanan “Obsolete” albümü, Fear Factory’nin müzikal evrimini sürdürdü ve daha geniş bir dinleyici kitlesine ulaştı. Albümde, insanlığın makineler tarafından kontrol edildiği bir geleceği anlatan konsept bir hikâye yer aldı. Özellikle altyapısında yaylıların da kullanıldığı Resurrection şarkısı büyük hit oldu ve grubun gerçek anlamda sevilmesini sağladı. Bu albümün ardından grubun adı dünya çapında duyuldu ve ardından dünya turneleri, konserler ve festivaller geldi.

2001 yılında çıkan “Digimortal” albümü, grubun ticari olarak en başarılı albümüydü. Ancak bazen başarı zararlı da olabiliyordu. Özellikle de üyelerin hırsları birbiriyle çakıştığında… Bu albümün ardından grup içinde hizipleşmeler başladı. Cazares ile Bell ikilisi ile gruba yeni katılan basçı Christian Olde Wolbers ve baterist Raymond Herrera arasındaki çatışmalar ve müzikal farklılıklar nedeniyle grup 2002 yılında dağıldı. Bu dönemde Wolbers ve Herrera, grubun yasal haklarının %50’sine sahipti ve bu durum, grubun hâlâ devam eden albüm satış gelirlerinin paylaşımında da sorun yarattı. Hatta grup üyeleri birbirleriyle mahkemelik oldu.

Neden sonra grup üyelerinin arasındaki sorunlar diyalog yoluyla çözülme sürecine girdi, ancak Cazares bu duruma mesafeli yaklaşıyordu. 2003 yılında Fear Factory, Dino Cazares olmadan yeniden bir araya geldi ve Christian Olde Wolbers de gitarist olarak gruba katıldı. Bu yeni kadro, 2004 yılında “Archetype” ve 2005 yılında “Transgression” albümlerini yayımladı. Ancak, önceki albümlere göre zayıf bulunan bu çalışmalar üzerine grup 2006 yılında tekrar bir ara verdi. Bu kez amaç Dino’yu gruba yeniden katılmaya ikna etmekti. 2009 yılında, Dino Cazares’in geri dönüşüyle grup yeniden birleşti ve Amerikan metal müzik piyasasının en iyi bateristlerinden Gene Hoglan, Raymond Herrera’nın yerine davulcu olarak katıldı. Bu yeni kadro, 2010 yılında “Mechanize” albümünü yayımladı. Grubun eski günlere dönüş sinyali verdiği bu güzel albümün ardından yeniden dünya turnesi ve konserler geldi. Death, Testament, Slayer gibi metal devlerinde çalmış olan Hoglan, gruba bambaşka bir vizyon getirdi. Yeni bir tarz yaratan Fear Factory, bu yönünü pazarlamayı o tarihe kadar tam anlamıyla başaramamıştı. Ancak Gene Hoglan, grubu ‘babalar’ arasında göstererek bu açığı da kapattı.

Fear Factory, 2012 yılında “The Industrialist”, 2015 yılında “Genexus” albümlerini piyasaya sürdü. Yine klasik Fear Factory tadında albümlerdi. Müziğe tekrar uzun bir ara veren grup, 2020 yılında en ciddi kaybını yaşadı ve gruba müzikal tarzını ve kişiliğini kazandıran vokalist Burton C. Bell ekipten ayrıldı. Bu sarsıntının etkisine rağmen grup, 2021 yılında “Aggression Continuum” albümlerini çıkardı. Albüm, Bell’in hâlâ vokalde yer aldığı 2017-2018’de kaydedilen şarkılardan oluşuyordu. Sonradan Milo Silvestro, gruba vokalist olarak katıldı. Ayrıca bateriye de Pete Webber geçti.

Fear Factory’nin müziği, bilimkurgu temalarıyla birleşerek sinematik bir genişlik kazanıyor. Grubun şarkıları, Ray Bradbury’den Blade Runner’a kadar uzanan klasik bilimkurgu edebiyatından ve filmlerinden esinlenilerek besteleniyor. Bu, grubun müziğine fütüristik bir his katıyor ve dinleyicilere distopik bir dünyanın kapılarını aralıyor. Gitarist Dino Cazares, Fear Factory’nin müzikal yönünü belirleyen önemli bir figür. Cazares’in gitar riffleri ve endüstriyel sesler, grubun bilimkurgu temalarını müzikal olarak da destekliyor. Ayrıca, grubun diğer üyeleri de bilimkurguya olan ilgilerini müziğe yansıtarak Fear Factory’nin kendine özgü tarzına katkıda bulunuyor.

Kısacası Fear Factory, bilimkurgu temalarını müziğine başarılı bir şekilde entegre ederek metal müzik türünde kendine özgü bir yer edindi. Müzikleri yalnızca bir dinleti değil, aynı zamanda bir bilimkurgu anlatımı gibi de yorumlanabilir. Evet, kariyeri boyunca birçok zorlukla karşılaştı, ancak her seferinde yeniden ayağa kalkmayı da başardı. Zira bizlere anlatacak daha bir sürü hikâyeleri var.