Bilimkurgu Yapımlarından İşçi Ayaklanmaları

İster tylium gemisinde bir makinist olun ister Chicago’da işçi sınıfından bir süper kahraman, hak ettiğiniz üç şey vardır: adil ücret, güvenli çalışma ortamı ve düzenli molalar. Ancak önce insanların primatları, sonra uzaylı tanrıların insanları memnuniyetle köleleştirdiği bilimkurgu dünyasında işler her zaman beklendiği gibi yürümez. Bazen işçiler haklarına sahip çıkarlar ve şöyle olaylar yaşanır:

17,5 Milyon Yıl Önce (Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi)

Hayatın anlamını hesaplayacak bir bilgisayar yaparsanız ne olur? Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi’ne göre filozoflar birliğini, alimleri, aydınları ve diğer profesyonel düşünen insanları sinir edersiniz. Tam da süperbilgisayar Derin Düşünce’ye yaşam, evren ve her şey sorulacakken yerel düşünürler birliğinden temsilciler geçim kaynaklarını savunmak için isyan başlatırlar. Derin Düşünce ise bir uzlaşma yolu önerir. Belki evrenin en büyük ikinci bilgisayarıdır ama iş müzakereye geldiğinde alemlerin bir numarasıdır kendisi.

Milattan Önce 148000 (Battlestar Galactica)

“Tüm bunlar daha önce de oldu ve hepsi tekrar olacak…” Kanıtıysa Battlestar Galactica’nın baş mühendisi ve New Caprica’nın sendika sözcüsü Galen Tyrol’dan esinlendiği açıkça belli olan aktivist Mario Savio’nun 1964’te Berkeley’de gerçekleştirdiği konuşmasındadır. Tyrol’ın mücadelesi, tylium rafinerisinin sorumluluğu kendisine verildiğinde başlar. Cylon’lardan kaçmakta olan bir filoda da olsanız, sağlık ve güvenlik standartları uygulanmalıdır.

1924 (Aelita: Queen of Mars)

Mars’a neden Kızıl Gezegen dendiğini biliyor musunuz? Bolşevik Devrimi’nden hemen sonra bir roketle Mars’a ulaşan iki Sovyet adam, buradaki köleleri yönetime başkaldırıp Federal Sosyalist Mars Cumhuriyeti’ni kurmaları için örgütler. Film sessiz olsa da, kansız değildir. Aelita, ilk Rus bilimkurgu filmlerinden biri olarak kabul edilir.

1946/1963 (The League)

“Kahramanlarımız hem oldukça kalabalık hem de çok çalışıyorlar. Ömürlerini birer kahraman olarak geçirmek için sivil işlere günlerini harcıyorlar.”

1946 yılında, kötü adamları tepeleyecek bir organizasyon kurulmak istenmektedir. Bu amaçla hazırlanan sözleşme oylamaya sunulur. Dünyanın ilk süper kahraman birliği olan League of Heroes, Chicago seçmenine yukarıdaki alıntıyla taktim edilir. 17 sene sonra ise sendika liderleri Gray Raven ve Blue Blaze birliği ulusal bir organizasyona dönüştürür.

1951 (The Man in the White Suit)

Alec Guinness’in canlandırdığı sakar bilimadamı, geleneksel tekstil endüstrisini tüm işçileriyle birlikte boşa çıkaracak süper sağlam parlak bir kumaş icat etmiştir. İşlerini kaybetme korkusuyla ayaklanan işçiler bilimadamının peşine düşer.

1991 (Conquest of the Planet of the Apes)

“Bilimkurgu tarihinin en muhteşem, en korkunç sahnesi” unvanına sahip olaylar zinciri, Sezar adında bir şempanzenin primatları köleleştiren insanlara karşı bir ayaklanmayı organize etmesiyle başlar. Amaçları insan uygarlığını yıkmaktır.

1996 (Stargate)

Yıldız Geçidi ile gezegenlerarası yolculuk yapan bir grup asker, tanrı olduğunu iddia eden ve işçilerle müzakere yapmak zorunda olmadığını düşünen bir liderle karşılaşır. Ancak bu kez işçiler caymaz, böylece insanların Goa’uld’la mücadelesinin ilk adımları atılır.

2010’lar (Moon)

2009 yapımı Moon’da, bir işçi olarak ayaklanmak için sendikaya ihtiyacınız yoktur. Şirketin Ay’dan Helyum-3 toplarken yasadışı olarak klon işgücü kullandığını açığa çıkarmak için sadece kendinize ihtiyacınız vardır; kendinize, klonunuza ve emoji suratlı bir robota.

2026 (Metropolis)

Geleceğin dünyası yöneticiler ve işçiler olarak iki sınıfa ayrılmıştır. Metropolis muhtemelen hala sınıf, emek ve seksi robot kavramlarını en iyi işleyen filmlerden biridir.

2031 (Snowpiercer)

Küresel iklim felaketinin ardından hayatta kalan bir avuç insan, ileri teknoloji ürünü bir trenle durmaksızın seyahat etmek zorundadır. Bu trende adeta dünya üzerindeki ekosistemin ufak bir maketi oluşturulmuştur. Trenin kirli arka vagonlarında, elit tabakayı lüks içinde yaşatmak için ölümüne çalışan işçi sınıfı gücünün farkına varıp ayaklanma başlatır.

2258 (Babylon 5)

Kaptan Jeffrey Sinclair’ın Bill Adama gibi olmadığını anlamak için Babylon 5’ın ilk sezonundan öteye gitmenize gerek yok. Adama grevle karşı karşıya kaldığında, durumdan liderin karısını vurmakla tehdit ederek kurtulmaya çalışmıştı. Benzer durumda Sinclair ise, Rush Yasası gereği her türlü yetkiye sahip olmasına rağmen tersane işçilerinin taleplerine boyun eğer.

2373 (Star Trek: Deep Space 9)

Bir Ferengi sosyalist olabilir mi? Star Trek’te bir karakter yaratacaksanız, eninde sonunda türlerin klişelerini bozmak zorunda kalacaksınız. Haftalardır hasta olan Rom, sağlık hizmeti ve istirahat izni alamadığı için bir gün işbaşındayken yere yığılır. Peşinden ücretlerin kesildiğini de öğrenmesiyle diğer çalışanları da organize ederek ayaklanma başlatır.

3000 (Battlefield Earth)

İnsanlığın köleleştirilip altın madenlerinde çalıştırılmasına ve kaçınılmaz madenci ayaklanmasına sahne olan Battlefield Earth, pek sevilmese de konusuyla bu listeye dahildir. Küresel istilacı Psychlos’lar Dünya’nın kaynaklarını sömürmekteyken genç Tyler dağa çıkıp direniş başlatır.

4126 (Doctor Who)

Ood’lar hakkında kesinlikle gözden kaçırılmaması gereken bir şey var: Ood kölenizin gözleri kırmızıya döndüyse ya şeytan tarafından ele geçirilmiştir, ya kuduzdur ya da kanlı bir devrim planlamaktadır. Doctor Who evreninin en mutsuz ırkı Ood’ların esaret ve özgürlük şarkıları bir Zaman Lordu’nu bile üzecek kadar duygusaldır.

Hazırlayan: Sibel İnce

Kaynaklar: Syfy Wire, Bilimkurgu Kulübü, IMDB