Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Daedalus Projesi, 13 gönüllünün başlattığı bir mühendislik tasarım çalışmasıdır. 1973 ve 1978 yılları arasında yıldızlararası seyahatin teoride mümkün olduğunu ispatlamak için başlatıldı. Proje, 1940’lı yıllarda İtalyan fizikçi Enrico Fermi tarafından ortaya konulan Fermi Paradoksu ile yakından ilişkiliydi. Bu paradoksa göre yıldızların sayısını, aralarındaki ortalama mesafeyi ve yaşlarını incelediğimizde gelişmiş uygarlıkların çoktan bizimle iletişime geçmiş olmaları gerekirdi. (Eğer varsalar, neredeler?) Fakat şimdiye kadar dünya dışı bir uygarlığın varlığına dair hiçbir ize rastlanılmamış olması, mantıksal bir paradoks oluşturuyordu. Bu konuda gözlemlerimiz beklentilerimizle uyuşmuyordu. Ayrıca Fermi’nin sorusu, yıldızlararası yolculuğun mümkün olmadığı düşüncesini destekliyormuş gibi de görünüyordu.
Daedalus Projesi, Fermi Paradoksunu doğrudan incelemek için seçilmiş cesurca bir yöntem geliştirmeye çalıştı. Kısmen bir cevap almamızı sağladığı da söylenebilir: Sonuç olarak proje, yıldızlararası yolculuk yapmanın mümkün olduğu kanaatine vardı. Bu cevabın özünde, uzay çağında güvenilir bir mühendislik tasarımı ile teoride yıldızlararası mesafeleri kat edebilme düşüncesi yatıyordu. Ayrıca gelecekte bilimsel gelişmeler daha ayrıntılı ve daha etkili tasarımlar yapılmasına olanak sağlayabilirdi. Dolayısıyla şimdiye kadar hiçbir uzaylı ziyaretinin gerçekleşmemesini yıldızlararası yolculuğun mümkün olmadığını söyleyerek geçiştiremeyiz; çünkü Daedalus Projesi, şimdiki ve yakın gelecekteki teknolojik olanaklar ile yıldızlararası yolculuğun mümkün hale gelebileceğini gösteriyor. Bu nedenledir ki dünya dışı bir ziyaretin olmamasına dair farklı bir açıklama bulmamız gerekiyor.
Daedalus Projesi’nin belirlenmiş 3 hedefi vardı:
- Tasarlanacak olan uzay aracı şimdiki veya yakın gelecekti teknolojiyi kullanmalıydı.
- Tasarlanacak olan uzay aracı bir insanın yaşam süresi içinde hedefine ulaşabilmeliydi.
- Ayrıca, bu uzay aracı herhangi bir yıldızı hedefleyebilecek şekilde tasarlanmış olmalıydı. (Yani istendiğinde esas hedef olan Barnard Yıldızının dışında başka yıldızları da hedef alabilmeliydi.)
Proje dahilinde yaratılan en son uzay aracı tasarımı 1978 yılında Journal of the British Interplanetary Society tarafından yayımlanan özel bir ekte verilmişti.
Tasarımın iki kademeli motor yapısı, Döteryum ve Helium-3 karışımını kullanarak içten sınırlı füzyon gücü ile çalıştırılıyordu. Motor egzozunun etrafına yerleştirilmiş elektron ışını diyotları karışımı ateşleyip saniyede 250 kez patlama gerçekleştirerek büyük ölçüde enerjinin açığa çıkması sağlayacaktı. Ardından 3,8 yıldan uzun süren bir itiş süresi, bundan sonra da 46 yıl süren bir yolculuk bulunuyor. 450 tonluk uzay aracı 5,9 ışık yılı uzaklıktaki Barnard Yıldız Sistemi’ne ulaşana dek ışık hızının %12’si hızda yolculuk yapabilecekti. Ancak bu sadece bir araştırma gemisi olduğu için birkaç gün içerisinde yıldız sistemini transit geçerek boşlukta yoluna devam edecekti.
En son yayımlanan raporda geminin yapı, iletişim, navigasyon ve yıldızlararası tozdan korunmak için tasarlanan kalkan sistemlerinin hepsi ele alınıp incelenmiştir. Daedalus Projesi’nin kökeni 1950 ve 1960’lı yıllarda ortaya atılan Orion Projesi’ne dayanıyordu. Bu projede, uzay aracının itişi için hidrojen ve atom bombaları kullanılıyordu. Fakat Orion Projesi’nin önündeki temel engel, atom bombalı itiş gücü teknolojisinin kullanım ve denenmesini engelleyen uluslararası nükleer deneme yasaklarıydı. Bu nedenle Daedalus Projesi’nde atom teknolojisi bozuk para boyutlarına kadar küçültülmüştü; yine de o boyutlarda bile füzyon tepkimesinden büyük bir itiş gücü elde edilebileceği hesaplanıyordu.
Daedalus Projesi Alan Bond, Tony Martin ve Bob Parkinson önderliğinde yürütüldü. Proje, insansız bir yıldızlararası uzay aracının yapımı için girişilen en tamamlanmış mühendislik çalışması olarak bugün bile diğerleri arasından öne çıkıyor. Daedalus, gelecekte robot elçilerimizin uzak yıldızlara nasıl ulaşacağını açıklayan bir model olmasa da, en azından bu konuda öncü bir çalışma olarak değerini koruyor. Günümüzde veya yakın gelecekte neyin mümkün olacağına dair güvenilir bilgiler almamızın tek yolu, özenle ve dikkatle yapılacak mühendislik hesaplamalarından geçiyor.
Daedalus Projesi’nin tüm çalışma raporlarına British Interplanetary Society (BIS)’den erişilebilir.
Hazırlayan: Burak Avcı
