Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Roma mitolojisindeki savaş tanrısına ithafen adlandırılmış olan Güneş Sistemi’nin Güneş’ten itibaren dördüncü gezegeni: Mars. Phobos ve Deimos adları verilmiş iki küçük uydusu olan Kızıl Gezegen (yüzeyindeki yaygın demir oksitten dolayı kızılımsı bir görünüme sahiptir), yörüngelerine oturmuş üç uzay gemisine (Mars Odyssey, Mars Express ve Mars Reconnaissance Orbiter) ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca yüzeyinde pek çok uzay aracını ağırlamıştır.
Tüm bu çabalar, uzay araştırmalarında Mars’ın çok özel bir yeri olduğunu göstermektedir. 1964 yılında NASA tarafından gönderilen Mariner-4 ile bu serüven başlamıştır. 1971 yılında SSCB’nin Mars Probe Projesi kapsamında fırlattığı Mars-2 ve Mars-3 ile yüzeye ilk başarılı inişler gerçekleştirilmişse de her iki araçla olan irtibat, inişlerinden kısa bir süre sonra kesilmiştir. Sonraki yıllarda NASA Viking Projesi’ni başlatmış ve 1975 yılında iki uydu aracı fırlatılmıştır. Her iki araç ertesi yıl gezegen yüzeyine başarıyla iniş yapmış ve Viking-1 altı yıl, Viking-2 ise üç yıl gezegende kalmıştır. Bunlar Mars’ın ilk renkli fotoğraflarını göndermeleriyle tarihe geçmişlerdir.
Günümüzde birçok proje devam etmektedir. Uygulanacak projelerin takvimleri de ülkelerin uzay ajansları ve şirket girişimleri tarafından ya açıklanmış ya da açıklanacaktır. Ülkemizde ise Mars ile ilgili çok ilginç bir projenin duyurusu, Bursa Teknik Üniversitesi ile Bilim ve Teknoloji Merkezi işbirliğinde 2019 yılında yapıldı (Mars 2050: Yaşam Alanı Fikir Yarışması).
Bir fikir yarışması olarak duyurulan bu projede, uzay mimarlığı ve dış gezegen şehirciliğini ele alan konusu ile Mars gibi aşırı zorluklar içeren koşullarda ve diğer gök cisimlerinde ortam, kaynak ve yaşam alanı ihtimali araştırması, tasarımı ve inşası üzerine bilimsel ve teknik içerikli fikir ürünleri ile tasarım ve bilimin sınırlarının zorlanması amaçlanmıştır.
Mars 2050: Yaşam Alanı
NASA Uzay İletişim Mühendisi ve Astronomi Bilim İletişimcisi Dr. Umut Yıldız, yarışma süreci ile ortaya çıkması muhtemel ürünlerin ilerleyen aşamalarda nasıl değerlendirilebileceği ile ilgili katkı sunarak yarışmanın danışmanlığını yapmıştır. Öğrenci ve profesyonel olmak üzere iki kategoride gerçekleşen yarışmanın sonuçları bu yılın Temmuz ayında jüri değerlendirmesiyle duyurulmuştur. Yarışmaya 29 adet öğrenci ve 18 adet profesyonel kategoride başvuru olurken, ağırlıklı olarak Bursa Teknik Üniversitesi akademisyenlerinden kurulu olan jüri üyeleri, projelerde şu soruların cevaplarını aramıştır:
- Dünya’da ve Dünya’ya yaptıklarımız, yaşamakta olduğumuz sosyolojik & felsefî & antropolojik serüvenimiz başka bir gezegende yaşama olasılığına nasıl etki edebilir?
- Mars gezegenindeki insan & canlı ekosistemlerine yabancı aşırı doğa koşullarına uyum ve bu koşulları dönüştürme yeteneklerimiz ile ilgili mevcut ve geliştirilmesi gereken teknolojiler plan, vizyon ve tasarım sürecinde “çok gezegenli medeniyet” vizyonu etrafında nasıl ele alınabilir?
- Sürdürülebilir bir yaşam kurabilmek, uygun mekân üretmek, ilgili mühendislik & mimarlık tekniklerindeki yeni nesil güncel gelişmeler Mars koşullarında nasıl değerlendirilebilir?
Yarışma jüri üyelerinin incelemesi ve değerlendirmesi neticesinde belirlediği ödüle hak kazanan öğrenci ve profesyonel kategorideki projeleri belirlemiştir ve toplam 30.000,00 TL ödül dağıtılmıştır.
Profesyonel Kategori
1.’LİK ÖDÜLÜ RUMUZ NO P-K3E45:
Keremcan KIRILMAZ, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Erdem BATIRBEK, CMS Jant ve Makine Sanayi A.Ş.
2.’LİK ÖDÜLÜ RUMUZ NO P-14319:
Ekin KILIÇ, İstanbul Teknik Üniv., Mimari Tasarımda Bilişim Yüksek Lisans Programı / Ceydanur KATMER, Sistema Teknolojik Yapı
3.’LÜK ÖDÜLÜ RUMUZ NO P-75E90:
Merve ÇENGEL, OTS Proje Müşavirlik / Onur ERTAŞ, OTS Proje Müşavirlik
1. MANSİYON RUMUZ NO P-3UZ7M:
Özlem DEMİRKAN, KTO Karatay Üniv., Güzel Sanatlar ve Tasarım Fak., İç Mimarlık Bölümü / Huriye ÖNAL, KTO Karatay Üniv., Güzel Sanatlar ve Tasarım Fak., Mimarlık Bölümü / Uçman TAN, KTO Karatay Üniv., Güzel Sanatlar ve Tasarım Fak., Mimarlık Bölümü
2. MANSİYON RUMUZ NO P-9BMM7:
Mertcan TONOZ, Akdeniz Üniversitesi, Uzaktan Algılama ve CBS YL / Büşra KAVCAR, İzmir Demokrasi Üniversitesi, Mimarlık YL / Mehtap ORTAÇ, Mimar, Eskiz Mimarlık
3. MANSİYON RUMUZ NO P-8PI6T:
İrem ERCAN, İzmir Ekonomi Üniversitesi (Bütünleşik Doktora) / Talha ÜGE, İzmir Ekonomi Üniversitesi (YL)
TEŞVİK ÖDÜLÜ RUMUZ NO P-8B69S:
Selin SEVİM, İstanbul Teknik Üniv. (Lisans) – Lund Üniv. (YL), Mezun, Freelancer / Ayşe Banu ÖNEŞ, İstanbul Üniv. (Lisans) – Marmara Üniv. (YL), Mezun, Freelancer
TEŞVİK ÖDÜLÜ RUMUZ NO P-NON17:
Ecenur SEZGİN, NON Studio / Berfin EKİNCİ, NON Studio
Öğrenci Kategorisi
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-Y5TM4:
Mine DİLMAÇ, Çankaya Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Yaren Müge ARI, Çankaya Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Danışman: Helin Kardelen KAVUŞ, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-28B8E:
Berca KAVANİ, Yaşar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Envercan VURAL, Dokuz Eylül Üniv., Mühendislik Fak., Makine Mühendisliği Bölümü / Danışman:Mustafa Gökhan ÇELİKAĞ, Yaşar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-387Ş1:
Halil İbrahim YILMAZ, Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Halil İbrahim HAN, Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Özgür YEŞİLÇİMEN, Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Hüseyin Emir AYDEMİR, Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Şevval ÇOKSAYGILI, Bursa Uludağ Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-TİGÖ1:
Göksu Eda YILMAZ, İstanbul Teknik Üniversitesi / İsrafil TAŞLIBEYAZ, İstanbul Teknik Üniversitesi / Özge BÖREKÇİ, İstanbul Teknik Üniversitesi
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-17V27:
Ahmet Can OFLOZER, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü / Yasemin KILIÇOĞLU, Yaşar Üniversitesi / Yiğit DAĞLİER, Yaşar Üniversitesi
EŞ ÖDÜL: RUMUZ NO Ö-A3O8M:
Arman ASSYLBEK, Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Muhammed EKER, Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü / Ömer Faruk KORKMAZ, Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü
TEŞVİK ÖDÜLÜ: RUMUZ NO Ö-6395F:
Muhammet Emin ÇELİK, Girne Amerikan Üniversitesi / Yaşar ŞEKEROĞLU, Girne Amerikan Üniversitesi
TEŞVİK ÖDÜLÜ: RUMUZ NO Ö-EÖ108:
Osman ÇAPUTCU, İstanbul Aydın Üniversitesi / Ecem DOĞAN, İstanbul Aydın Üniversitesi
Mars ve tasarım arakesitini ele alan, ulusal düzeydeki ilk yarışma niteliği ile başlatılan bu süreç; uzay çalışmalarına önemli ölçüde katkı sağlayacak diğer projelerimizin önünde önemli bir adımdır. Uzun soluklu bir serüven olan uzay çalışmalarında yer almak, evrensel bilime katkı sunmak ve devam ettirmek en büyük arzularımız arasındadır.
Ödül alan projelerin detaylarını incelemek için lütfen tıklayınız.
Hazırlayan: Taner Güler
Kaynak:
