Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Albert Einstein, 22 Haziran 1916’da Prusya Bilimler Akademisi’nde bir konferans verdi. Konferansta, kendisi tarafından geliştirilen genel görelilik teorisi bağlamında kütle çekimi dalgalarından söz ediyordu. Fakat Einstein’ın bahsettiği kütle çekim dalgaları, uzun süre yalnızca cesur bir fikir olarak kaldı. Aradan 99 yıl geçti. Bu süre içinde birçok fizikçi, bir yandan bilgi havuzunu genişletirken bir yandan da kütle çekim dalgalarını nasıl ispatlayacaklarına kafa yordular.
Kütle çekim dalga detektörünün temel tasarımı ilk kez, 60’lı yıllarda iki Sovyet fizikçinin tarifi olan cihazın yapımıyla atılmıştı. ABD ilk dedektörünü bu tariften kısa bir süre sonra inşa etti, fakat kütle çekim dalgalarını kanıtlama girişimi başarısızla sonuçlandı. Çünkü, cihaz bunun için çok yetersizdi.
Daha sonra teknolojik gelişmelere paralel olarak, 4 metre uzunluğunda vakum tüpler yapıldı. 1,3 milyar ışık yılı uzaklıktaki iki orta ölçekli kara deliğin çarpışacağı ve yeni bir kara delik oluşabileceği anlaşılınca, bu muazzam olayın Einstein’ın öngördüğü gibi uzay-zaman dokusunda dalgalanmalar yaratacağı ve bu sayede kütle çekim dalgalarının keşfedebileceği ortaya çıktı. Hal böyle olunca Ligo dedektörü bu iki kara deliğin çarpışmasına ayarlandı.
Bu aşamaya gelene kadar binlerce fizikçinin emeği geçmişti. Her ne kadar veriler, ışık hızı ile dünyamıza ulaşsa da elimize geçmesi 14 Eylül 2015’te oldu. Söz konusu gelişmenin, kesinlikle farklı ve şimdiye kadar hiç bilmediğimiz dünyaların kapısını aralayacağı ve bu dalgalardaki mesajları çözmenin ise birçok keşfi tetikleyeceği biliniyordu.
Nobel Ödülü bir dalda en fazla üç bilim insanına verilebilir. Stockholm’deki komite, üç fizikçiyi bu alanda ödüle layık gördü. Ligo dedektörüne ve kütle çekim dalgalarının gözlemlenmesine katkılarından dolayı Rainer Weiss, Kip Thorne ve Barry Barish ödülü kazanan isimler oldu. Rainer Weiss yaptığı konuşmada büyük Ligo ekibine atıfta bulunarak, “Bunu binden fazla bilim insanının ödüllendirilmesi olarak görüyorum,” dedi.
Yıldızlararası filminin bilimsel danışmanlığını da yapan ve bilimkurgu hayranları tarafından yakinen tanınan Kip Thorne ise, ödülün aslında yüzlerce Ligo araştırmacısı ve mühendisine ait olduğunu belirterek, “Nobel ödüllerinin bir dalda en fazla üç kişiye verilebiliyor oluşu büyük bir talihsizlik. Asıl başarı, deneyleri yapan genç meslektaşlarım tarafından sağlandı. Hepsiyle gurur duyuyorum,” açıklamasında bulundu.
“Başarılı biri olmaya çalışmayın, bunun yerine etik değerlere sahip biri olmaya çalışın ve doğanın derinliklerine bakmaktan vazgeçmeyin. Bu sayede her şeyi daha iyi anlayacaksınız.” – Albert Einstein
Hazırlayan: İnanç Kaya | Kaynak
