Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Çin’in ilk uzay istasyonu Tiangong-1‘in birkaç hafta içerisinde Dünya’ya düşmesi bekleniyor; ancak bilim insanları 8.5 tonluk modülün tam olarak nereye çarpacağını belirleyemiyor. ABD destekli Aerospace Corporation, aşağı yukarı Nisan ayının ilk haftasında Tiangon-1‘in Dünya atmosferine tekrar gireceğini tahmin ediyor. Avrupa Uzay Ajansı ise modülün 24 Mart ve 19 Nisan arasında düşeceğini söylüyor.
Çin, 2016 yılında Tiangong-1‘in kontrolünü kaybettiğini ve modülü güvenli bir şekilde indiremeyeceğini kabul etmek zorunda kalmıştı. Hükümete ve özel girişimcilere uzay uçuşu hakkında tavsiyelerde bulunan araştırma şirketi Aerospace Corporation konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Az miktarda enkazın modülün atmosfere tekrar girişinden kurtulabileceğini ve Dünya’ya çarpabileceğini,” dile getirdi. Şirket, açıklamasında, “Eğer bu gerçekleşirse, enkaz birkaç yüz kilometrelik bir alana düşebilir,” diye belirtti ve uzay istasyonunun aşırı zehirli ve aşındırıcı bir yakıt olan hidrazin taşıyor olabileceği konusunda da uyarıda bulundu.
Aerospace‘in raporunda, modülün 43 derece kuzey ve 43 derece güney enlemleri arasında Dünya’ya tekrar giriş yapabileceğini gösteren bir harita da yer alıyor. Tiangong-1’in; Kuzey Çin, Ortadoğu, Orta İtalya, Kuzey İspanya, ABD’nin kuzey eyaletleri, Yeni Zelanda, Tazmanya, Güney Amerika’nın ve Güney Afrika’nın bazı kısımlarında atmosfere giriş yapma ihtimali daha yüksek. Ancak Aerospace, enkazın bu bölgelerde yaşayan insanlara çarpma ihtimalinin, çok ama çok düşük olduğu konusunda ısrarcı: “En kötü senaryoda bile, Tiangong-1 enkazının bir insana çarpması ihtimali, o insanın Powerball büyük ikramiyesini kazanma ihtimalinden bir milyon kez daha düşük. Uzay uçuşu tarihinde, atmosfere tekrar giriş yapan uzay enkazı yüzünden yaralanan hiç kimse olmamıştır. Sadece bir kişiye uzay enkazının çarptığı kayıt altına alınmıştır ve o da neyse ki yaralanmamıştır.”
Harvard Üniversitesi’nden astrofizikçi Jonathan McDowell, Tiangong-1 konusunda temkinli olunması gerektiğini belirtti. Ocak ayında, benzer boyutlardaki bir rokete ait parçaların atmosfere giriş yaptığını ve Peru’ya düştüğünü hatırlattı: “İki yılda bir buna benzer şeyler yaşanıyor; fakat Tiangong-1 büyük ve ağır bir uzay aracı. Bu yüzden gözümüzün üzerinde olması gerekiyor.” McDowell, modülün düşüşünün son aylarda hızlandığını ve ekim ayında düşüş hızının haftada 1.5 kilometre iken şu anda haftada 6 km olduğunu dile getirdi. Modülün ne zaman Dünya’ya düşeceğini tahmin etmenin zor olduğunu; çünkü hızının, sürekli değişen uzaydaki “hava” durumundan etkilendiğini söyledi.“Son hafta içerisinde, daha kesin konuşmaya başlayabiliriz. Sanırım modülün birkaç parçası atmosfere girişten sağlam çıkabilir. Ama nereye düşeceğini sadece olay gerçekleştikten sonra bilebileceğiz.”
Tiangong-1, 2011 yılında fırlatılmış ve Çin’i bir uzay süpergücü haline getirme hamlesinin parçası olarak, “etkili bir siyasi sembol” şeklinde tasvir edilmişti. Hem insanlı hem insansız uzay görevleri için kullanılmış ve 2012 senesinde Çin’in ilk kadın astronotu Liu Yang tarafından ziyaret edilmişti. Tiangong-1’in başına gelenler, uzay yolculuğu tarihinde birkaç kez yaşandı: 1991 yılında, Sovyetler’in 20 tonluk Salyut 7 uzay istasyonu Dünya’ya düştü ve Arjantin’in üzerinde parçalara ayrıldı. Paramparça olan enkaz, Capitan Bermudez şehrinin üzerine yağdı. 1979 yılında ise NASA‘nın 77 tonluk Skylab uzay istasyonu tamamen kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya iniş yaptı. İniş sırasında saçılan büyük enkaz parçaları Batı Avustralya’nın Perth şehrine düştü.
Hazırlayan: Ruhşen Doğan Nar | Kaynak
