aldiss

Kitap Satıcılığından Bilimkurgu Yazarlığına: Brian W. Aldiss

1925’te İngiltere’de doğan Brian Wilson Aldiss, derlediği antolojilerle öne çıkan bir editör ve bilimkurgu yazarıdır. Çocukluğunun büyük bölümünü Devon’da geçirip 1943 yılında askere alındı. George Orwell’ın da polis olarak görev aldığı Bruma’da ve Sumatra’da asker olarak bulundu. Savaş sonrası İngiltere’ye dönüp kariyerine Oxford’da bir kitapçı olarak başladı. Aynı zamanda bir ticaret günlüğü için kısa metinler kaleme alıyordu. Daha sonra ilk kitabında bir kitapçının günlük yaşamından bahsedecekti.

1954’te yazdığı Criminal Records adlı öyküyle bilimkurguya ilk adımını atmış oldu. Science Fantasy ve New Worlds dergilerinde spekülatif öyküler kaleme aldı, Observer’ın 2500 senesini konu alan öykü yarışmasında ikinciliğe layık görüldü. Serbest yazarlık yapması konusunda Aldiss’i cesaretlendiren şey bu öykü oldu. 1958’den itibaren Oxford Mail’in edebiyat sorumlusu olarak çalıştı. İlk kitabı The Brightfount Diaries‘in 1955’de basılmasının ardından ilk öykülerinin bir kısmı 1957’de Space, Time and Nathaniel isimli kitapta bir araya geldi. Frederik Pohl’un Star SF derlemesinde öyküsüyle yer alması Aldiss’i kısa sürede tanınır hale getirdi.

Michael Moorcock, Brian Aldiss, Mike Mustow ve J. G. Ballard, 1968 Brighton Sanat Festivali’nde
Michael Moorcock, Brian Aldiss, Mike Mustow ve J. G. Ballard, 1968 Brighton Sanat Festivali’nde

Canopy of Time öykü kitabıyla “en ümit vaat eden bilimkurgu yazarı” dalında Hugo ödülünü kazandığında sene 1959’du. 1960 yılında İngiliz Bilimkurgu Derneği’nin başkanı seçildi. The Long Afternoon of Earth isimli diğer bir öykü kitabıyla ikinci Hugo ödülüne sahip oldu. The Saliva Tree öyküsü ise 1965’de Nebula ödülü getirdi. Bu sırada çoğu öykü kitabı olmak üzere birçok eser yayımlayıp öykü antolojilerinde editörlük yaptı. 1982’de yazmaya başladığı Helliconia üçlemesinin ilk kitabıyla John W. Campbell ödülüne layık görüldü.

Bilimkurguya değerli katkılarından biri, 1960’ların başında türünün ilk örneği olan Strange Horizons bilimkurgu eleştiri dergisini kurmak oldu. Soylent Green filminin esin kaynağı ünlü Yer Açın! Yer Açın! romanının yazarı Harry Harrison ile beraber kurduğu dergide başlangıçta yalnızca William S. Burrougs ve James Blish’in çalışmaları yer alsa da, ilerleyen zamanlarda içeriğe C. S. Lewis, Kingsley Amis ve Aldiss’in aralarındaki tartışmaları da eklendi. Ayrıca çokça etkilendiği ve hayranı olduğu H. G. Wells’in, Uluslararası H. G. Wells Topluluğu’nda başkan yardımcısıydı. Harrison’la beraber Birmingham Bilimkurgu Grubu’nun da eş başkanıydı.

Bilimkurguya yeni bir soluk getiren Yeni Dalga hareketine denenmemiş konularda deneysel metinlerle katkı sağladı. Yakın dostu J. G. Ballard ile Michael Moorcock’un New Worlds editörlüğüne gelmesinden itibaren burada çalışmış ve önemli isimlerden biri olmuştur. Minisaga adında yeni bir tür de yaratmıştır; 50 kelimeyi geçmeyen bu hikayeler ilgi çekmiştir. Tanınırlığını arttıran önemli eserlerinden biri, 1969’da yazdığı Supertoys Last All Summer Long isimli öyküdür. Bu öykü 2001 yılında Steven Spielberg tarafından, AI (Yapay Zeka) ismiyle sinemaya uyarlanmıştır.

1990’da Kraliyet Edebiyatı Derneği üyeliğine seçilmiştir. 2000 senesinde Amerikan Bilimkurgu Yazarları Derneği (SWFA) tarafından Büyük Usta ünvanına değer görülen 18. yazar olmuştur. 2004 senesindeyse Science Fiction Hall of Fame’e girmiş ve 2008 Temmuz’unda Liverpool Üniversitesi, edebiyata katkıları nedeniyle Aldiss’e fahri doktorasını bahşetmiştir. 2013’teyse İngiltere’deki Dünya Fantezi Konvensiyonu’nda, Fantezi Özel Ödülü’nü kazanan isim olmuştur. Büyük üstat, geçtiğimiz günlerde, 19 Ağustos 2017’de aramızdan ayrıldı.

Supertoys Last All Summer Long

Türkçede Brian W. Aldiss

Brian Wilson Aldiss, Türkçeye ilk kez Metis Bilimkurgu Serisi‘n 28. kitabı olan Yıldız Gemisi ile 1999’da çevrildi. Çok uzak bir gelecekte, evrenin bir gemiden ibaret olduğunu sanan bir uygarlığın, işler ters gitmeye başlayınca yaşadıkları ortamı sorgulamaya başlamasını anlatan romanını, ilk adıyla Non-Stop’ı, 1958 yılında yazmıştır. İngiltere’de ve ABD’de sıklıkla yeniden yayımlanan roman, Fransızca, Almanca ve Danca gibi birçok dile de çevrilmiştir. Yine 1999’da, ülkemizin değerli bilimkurgucularından Bülent Akkoç’un Atılgan Yayınevi’nden yayımladığı Bilimkurgu Öyküleri Seçkisi’nde İnsanın Yerine Kim Geçebilir? öyküsüyle bulunmuştur. Yine yazarın Birleşme adıyla Atılgan dergisinde yayımlanan Sezen Kaymak imzalı bir öyküsü de vardır. Aldiss’in Türkçedeki külliyatına başka bir katkı da yazarımız Sinan İpek’in çevirdiği, yukarıda bahsettiğimiz AI filminin kaynağı olan Yazlık Süper Oyuncaklar’ı sitemizden okuyabilirsiniz.

Hazırlayan: Canberk İleri

Yazar: Konuk Yazar

Bu içerik bir konuk yazar tarafından üretilmiştir. Siz de sitemizin konuk yazarlarından biri olabilirsiniz. Yapmanız gereken tek şey, kaleme aldığınız bilimkurgu temalı makale ve öykülerinizi bilimkurgukulubu@gmail.com adresine göndermek. Editör onayından geçen yazılarınız burada yayımlanıp binlerce okurun beğenisine sunulacaktır. Gelin bu arşivi birlikte büyütelim...

İlginizi Çekebilir

Nesil Gemileri ve Uzay Yolculukları

Bilimkurgu, büyük ölçüde bir “mülteci” türü (Anders, 2008), yani belli bir yerde yaşayamayan, yeni vardığı yerde …

Bir Cevap Yazın

Bilimkurgu Kulübü sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya devam et