“Sadece boyunu posunu kıstas alırsan insan önemsiz bir yaratıktır. Ama hayal gücünü de hesaba katarsan evrenden bile büyüktür.” -Robert F. Young.
Türkiye’de daha önce yayımlanan yabancı yazarlara ait bütün öykü antolojilerine şu başlıkta değinmiştik. Bu derleme ise biraz özel bir yere sahip. Zira derleyen kişi bizzat Isaac Asimov. Güneş sistemimizde bulunan gezegenler, kuyruklu yıldızlar ve astreoidleri zeminine oturtan 13 öyküyü bir araya getirmiş Asimov. İlk olarak 1979 yılında “The Science Fictional Solay System” adıyla yayımlanan kitap, 1983’te Maya Yayınları aracılığıyla Türkçe’ye kazandırılmış. Öykülerin çevirisini üstlenen kişi ise Nil Okman.
Her bir yazar, farklı bir gök cismini ele almış ve onun hakkında bir öykü ortaya çıkarmış. Güneş sisteminde yer alan gezegenlere ek olarak, Güneş, kuyrukluyıldız ve asteroid gibi yine Güneş sistemimiz içinde yer alan bu ilginç gök cisimleri hakkında da öykülerle karşılaşmak mümkün. 1979 yılının bilimsel verilerinden yola çıkan Asimov ise, her öyküden önce yazarı tanıtarak bahsi geçen gök cismiyle alakalı güncel bilgileri verip, öykünün bilimselliğini masaya yatırıyor.
Asimov bu kitapta, bilimkurgu yazarlığından çok, bilim insanı yanını sergilemiş diyebiliriz. Sadece bilimkurgu değil, bilimin hemen her dalında makaleler kaleme almış ve “The Magazine of Fantasy and Science Fiction” dergisinin yıllarca bilim editörlüğünü üstlenmiş olan Asimov’un birçok bilim kitabı olduğunu ve bunların birçoğunun Türkçe’ye çevrilmiş olduğunu da eklemek gerek.
Öykülerin konuları ise kısaca şöyle:
1. Güneşte Hava Durumu – Theodore L. Thomas
Meteoroloji Bürosu hava durumlarını isabetli yapmasıyla bilinen bir kurumdur. Fakat bu durum, Güneş’te yaşanan bir takım olaylar sonucu sekteye uğrar. Bilim insanları araştırmaları sonucunda Güneş’in küçük bir kısmında sorun yaşandığını tespit ederler ve buna bir çözüm aranır. Wilburn Güneş’e gönderilecek gemi için gönüllü olur.
“İnsanın en kolay ve en arzu edilir yolu seçemediği anlar vardır.”
2. Aydınlıkyüzden Geçiş – Alan E. Nourse
Baron ve ekibi Merkür’ün aydınlık yüzünden geçmek için plan yaparlar. Yolculuğa kısa bir süre kalmışken daha önce bunu deneyimlemiş Peter Claney Baron’u ziyarete gelir ve asla başarılı olamayacaklarını dile getirerek ekibiyle beraber atıldığı kendi yolculuğunu anlatmaya başlar.
“İnsanın gidemeyeceği yerler, kaldıramayacağı koşullar vardır.”
3. Altın Arayıcının Aşkı – Robert Sheckley
Azınlık bir insanın yaşadığı Venüs’te hayat bir hayli pahalıdır. Defineciler tarafından aranan Altın taşı ise oldukça değerli bir taştır. Morrison da bu yola girmeye karar verir. Çöl sıcaklarında arabayla çıktığı yolculukta kararlı bir şekilde ilerler. Arabası bozulunca susuz kalır ve telefonu ile tanıdığı kişilere ulaşmaya çalışır.
4. Su Gürlemesi – Isaac Asimov
Ay’da doğan Stephen Demerest bir batiskaf ile okyanusun dibine inmeye karar verir. Bir su altı şehrinin bulunduğu bölgeye giderek Annette ve Bergen çiftiyle görüşür. Milliyetçi bir bakış açısı güden Demerest, okyanus altındaki şehir için harcanan kaynakları kıskanır ve aklındaki planı uygulamaya koyulur.
5. Zıpzıp Arkadaş – Terry Carr
İnsanlık Mars’ta koloniler kurmaya başlamıştır. Yapılan bir inşaat sırasında bir Marslı insanları zaman zaman seyretmeye başlar. Michelson Marslı’yla sohbet etmeye çalışır ama o her fırsatta kaçmayı tercih eder. İnşaatta sorun çıkar ve yarım kalır. Sorun çözülmeli ve inşaat devam etmelidir ve bunun için Marslı’dan yardım talep edilir.
6. Midyeci Bull – Poul Anderson
Eric Bull, Kaptan Langnes, Doppler, ve Winge gibi isimlerden oluşan mürettebat bir gemi ile Mars-Jupiter arasında yer alan asteroidlerin bulunduğu bölgeye giderler. Yakından gözlenen asteroidler hakkında detaylı bilgiler elde edilir. Bu garip gök cisimleri aynı zamanda Dünya için maden kaynakları olarak kullanılmaya müsaittir.
7. Köprü – James Blish
Jüpiter’in yüzeyinden biraz yukarıda bir köprü inşa edilmesi planlanır. Robert Helmuth uzun bir süredir Jüpiter’dedir ve zaman zaman Dünya’yı özlemektedir. Ekibi ile birlikte azimli bir şekilde köprünün yapımı için çalışır fakat aksilikler de yakasını bırakmayacaktır.
8. Satürn Şafağı – Arthur C. Clarke
Küçüklüğünden beri Satürn gezegine aşık olan Morris Perlman’ın en büyük hayali bu eşsiz halkalı gezegeni yakından görebilmektedir. Bizzat Satürn’e gidip dönmüş bir astronot ile görüşen Perlman, gezegen ve uyduları hakkında merak ettiği tüm bilgileri öğrenir.
9. Kar Yörüngesi – Fritz Leiber
Dünya’dan kalkan uzay araçları Uranüs yörüngesine girdiklerinde sıra dışı bir olayla karşılaşır. Nereden geldikleri bilinmeyen uzaylılarla mücadeleye girişilir ve uzayın derinliklerindeki ilk karşılaşma dostça bir atmosferde gerçekleşmez.
10. Neptün’de Bir Pazar – Alexei Panshin
Benny Wiseman ve dostu, Triton üssündedirler ve Uranüs yolculuğundan kalan batiskafı onararak Neptün’e gitmeye karar verirler. Amaç, gezegende yaşam olup olmadığını araştırmaktır. Böyle bir macera iki kafadarı oldukça cezbeder.
11. Bekle – Larry Niven
Plüton’a giden 3 kişilik ekipten 2’si gezegene ayak basmak için yörüngedeki gemilerinden ayrılır. Yüzeye indikten sonra gemi arızalanır ve 2 astronotu zor anlar bekler. Plüton’un soğuğunda hayatta kalmaya çalışmak zorlayıcıdır.
12. Nikita Eisenhower Jones – Robert F. Young
13 yaşında uzayla alakalı bir çizgi roman okuduktan sonra hayatı değişen Nikita Eisenhower Jones’un öyküsü. Plüton’a gitme hayali olan Nikita, zamanı gelince bu hayaline ulaşacaktır.
“Ama insanın kendini aşacağı, daha onurlu güdülerle hareket edeceği günler gelecekti herhalde. O zamana kadar yıldızlara duyduğu ilkel özlem dimdik ayakta kalacaktı.”
13. Kuyrukluyıldız, Kurgan ve Kapsül – Duncan Lunan
Paxton, Scherner ve mürettebatın kalan kısmı bir kuyrukluyıldızı gözlemlemek amacıyla yolculuğa çıkar. Sonrasında yaşadıkları macera ise beklenmedik ve heyecan vericidir.