Bilimkurgu Kulübü Bu Sitede Gelecek Var!
Kuşkusuz ki herkes, Dune serisine üstat Frank Herbert’ın en önemli eseri olarak kabul edilen “Dune: Çöl Gezegeni” romanı ile başlar. Serinin temelini oluşturan bu romandaki terimlerin çoğu, evrenin eski tarihine aittir ve anlaşılması zordur. Yazar, hikayede sadece bu detaylarla ilgili merak uyandırır ve gerisini okuyucuya bırakır. Bu merak kırıntılarını, yine kendisinin yazdığı beş devam romanı boyunca takip ederek yapbozu birleştirmeye çalışırız. Ancak, Dune evreninin tarihini ve ilk romandaki kavramları anlamak için “Cihad Üçlemesi” eşsiz bir kaynaktır. Özellikle makineler ile yapılan savaşın temelleri için Butleryan Cihadı, bu savaşın devamında yaşananlar ile daha birçok kavramın açıklık kazanması için de Makinelerin Seferi mutlaka okunmalıdır. Serinin son romanı olan Corrin Savaşı‘nda ise, Dune Evreninin yavaş yavaş bildiğimiz halini almaya başladığını görüyoruz.
Butleryan Cihadı yüz yıldır sürmektedir ve hâlâ sonu görünmemektedir. Bir seküler olan Vorian Atreides ise Şehitçiler denen grup ile halkın çarpık düşüncelerinin sıkıntısını çekmektedir. Ancak bir gerçek vardır ki bu savaş kazanılacaksa, insanların sarıldığı ve dine dönüştürdüğü “Üç Şehitler“in cihad fikri etrafında kazanılabileceğidir. Vorian bu gerçeğin de farkında olarak ve bazı şeyleri görmezden gelerek tüm insanlık için büyük değeri bulunan kurtuluş savaşındaki görevine sarılır.
Özellikle biyolojik kökeni olan insanlık için bu savaş çok büyük kayıplara neden olmuştur. Vorian Atreides’in geliştirdiği bilgisayar virüsünün Senkronize Dünyalarda yayılmasıyla makinelerin yarısına yakınının çalışmaz hale gelmesi sağlanmıştı. İnsanların her olumsuz duruma ayak uydurması ve hayatta kalma konusunda gösterdiği başarı, Omnius ve Erasmus‘u sürekli olarak şaşırtmaktaydı. Birlik Dünyalarının bilgisayar virüsü ile Senkronize Dünyalara saldırması, Erasmus ve Erasmus’un Tleilax kölesi Rekur Van‘a bir fikir verir. Birlik Dünyalarına gönderilecek bulaşıcı ve ölümcül bir virüs tam aradıkları silahtır. Ancak Birlik Dünyalarında yaşayan insanların neredeyse yarısı ölüme mahkum olmasına rağmen, bu probleme de çözüm bulmaları gecikmez.
Serinin bu hikayesinde Birlik Dünyalarını oluşturan insanların Tleilax’a neden derin bir düşmanlık beslediğini daha kolay anlıyoruz. Butleryan Cihadı boyunca Vorian Atreides ile Harkonnen-Butler aileleri arasında gelişen olumlu ilişkiler, Corrin Savaşı’nda yavaş yavaş tersine dönmeye başlar ve o meşhur Atreides-Harkonnen kan davası da böylece ortaya çıkar. Bu arada, teknoloji geliştirme konusunda bir deha olan Norma Cenva da makineleri yenebilmek için uzun süredir uzay-büküm motorlu bir gemi üzerinde çalışmaktadır, ancak tam olarak istediği sonucu alamaz. En sonunda kendini feda ederek bir çözüm bulsa da savaş çoktan bitmiştir. Böylelikle Lonca‘nın kuruluşunun da önü açılmış olur. Yine Bene Gesserit ve Suk Doktor okullarının kurulması da bu döneme rastlar.
Robot Erasmus kendi yetiştirdiği ve büyük gurur duyduğu ilk mentat olan Gilbertus Albans‘ı öz oğlu olarak görmektedir ve her ne pahasına olursa olsun onu korur. Omnius’un aksine öngörü sahibi olan Erasmus, devam eden savaşın sonunu görür ve Gilbertus’u kurtararak ona tüm insanları “verimli düşünmeleri” konusunda eğitmek gibi önemli bir görev verir. Dune evreninin en çok merak edilen ve en kritik maddelerinden biri olan baharın da yine bu dönemde önemi ve kullanım alanı artar. Yeni kurulan imparatorluk kısa sürede bahara bağımlı hale gelir. Cihadın başlangıcından tanıdığımız ilk Fremen olan Selim ise artık yalnız değildir ve Fremen adında kendi kabilesi vardır. Ancak hâlâ gezegendeki büyük çoğunluk Zensunniler’dir. Bu hikayede Fremenler ile Zensunniler arasındaki gerilim doruk noktasına çıkıyor ve ilginç bir sona ulaşıyor. Böylece, Dune evreninin tarihi ile ilgili birçok detay da aksiyonu bol savaşlar ile birlikte açıklığa kavuşmuş oluyor.
Cihad serisinden geriye, birçok ayrıntının yanı sıra şu çarpıcı cümle kalıyor:
“İnsan aklına benzer makine yapmayacaksın!”
