“Sanat yalnızca ‘nasıl’ı ve ‘ne’yi gösterdiğinde, ister iyimser isterse de umutsuz olsun, sıradan bir eğlencedir. ‘Neden’ diye sorduğunda ise, yalnızca duygusal tepki olmaktan çıkıp gerçek bir söz söylemeye, aklı başında, etik bir seçime doğru yükselir. Edilgen bir yansıma olmaktan çıkar ve bir fiil olur. İşte o zaman da hükümet ve piyasa sansürcüleri sanattan korkmaya başlarlar.” Ursula K. Le Guin, Kadınlar …

Postkolonyalizm, postmodernizm, posthümanizm… Sonrası daima öncesinin eleştirisini ve dolayısıyla yıkımını içerir. Postkolonyalizm, emperyal bakış açısına dair yeni fikirler getirmiş ve çoğulcu yaklaşımın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Postmodernizm, modernitenin birey ve toplum üzerindeki etkisini yermesiyle ve çoğulcu estetik anlayışla hakikatin birçok farklı veçhesi olduğunu göstermiştir. Posthümanizm ise insanın kavramsal olarak dayanak bildiği kavramların modernite eleştirisi bağlamında sorunsallaştırılmasını anlatır. İnsan merkezli anlayış böylece …

Uzun zamandır elinde tuttuğu kibrite bakıyordu. Kibrit, ne tuhaf bir araç. Yakmak için kullanılan ilkel bir alet. Küçük bir odun parçasını alıp ucuna yanıcı bir madde yapıştırmışlar ve ortaya kibrit çıkmış. Mikro meşale, minyatür yangın başlatıcı. Kibrite bakınca aklına Ray Bradbury geliyordu. Yakma Zevki’ni düşündü. Haz alacağından emindi. Alevlerin kızıla ve yer yer maviye çalan bakışlarını hayal etti. Kağıtların eğik …

“Posthümanizm insanı birden fazla söylemde (evrimsel, ekolojik, teknolojik) merkeziyetçilikten uzaklaştırmakta kalmayıp aynı zamanda insan doğasındaki hümanistik, insanbiçimci, normatif kavramları tartışmaya açmıştır.” -İnsanı Yeniden Düşünmek – Kolektif Posthümanizm nedir sahiden? Bunu anlamak için öncelikle hümanizme ve doğuş hikâyesine bakmak gerekir. Destan ve mitik anlatılarda başrolde daima tanrılar bulunur. Bunun nedeni de doğayı, doğal olayları izah etmeye çalışan insanın böylesine devasa bir …

“Edebiyat olanaksızlaştığı ölçüde olanaklı hale gelir.” Fantastik – Tzvetan Todorov Aristo’nun Poetikası asırlardır kıymetini muhafaza eden önemli bir yapıt. Tiyatro özelinde anlatıcının, dekorun, senaryonun ve elbette seyircinin yapısal durumlarına dikkat çekmiş ve böylece anlatı geleneği üzerinde derin izler bırakmıştır. Geçen yazımızda görüşlerini hocasının görüşleriyle mukayese ederek vermiş ve birçok detaya değinmiştik. İşbu yazıda ise meseleyi daha farklı veçheden değerlendirmeye çalışacağız. …

Yeni Dalga hareketinin niteliği halen ihtilaflıdır. Zira yerleşik düzene karşı çıkıp özgürlükçü bir yazın anlayışı getirdikleri söylenebilir. Ancak yine Yeni Dalga ölçüt sorununda karşımıza çıkmaktadır. Modernden postmoderne geçişte bireyin yok oluşunun yanı sıra metin bağlamında elle tutulur dayanaklar da yok oldu. Bu da değerlendirmeyi ister istemez öznel bir çizgiye çekti. Pollock’un eserlerinin söz konusu olması da zaten bu “ölçütsüzlük” hâlinin …

Günümüz şartları, uzun vadede büyüyen bir saplantıyla karakterize ediliyor. Örneğin, iklim değişikliği çalışmaları gitgide daha uzun vadeli simülasyonlara dayanıyor. Haliyle artık bilimin öngörüleri yalnızca doğrulama ya da geçersiz kılma için hipotezler üretmekle kalmıyor, aynı zamanda önlenmesi gereken ciddi tehditleri de artan kapsam ve önemle içeriyor. Yaklaşan tehlikeyi öngörmek, öngörüye dayalı bir yanıtı gerektiriyor. Bu, teknobilim arayışının giderek yalnızca doğal dünyayı …

“İnsanların körleşme arzusu hep hafife alınır. Var olduğunu bilmek istemiyorlarsa, ömürleri boyunca yanından geçip seni asla göremeyebilirler.” Lübnanlı yazar Amin Maalouf, bu kez bir gelecek kurgusuyla karşımızda. Bilindiği üzere bugüne dek okurunun karşısına tarihi kurgularla çıktı. Doğunun Limanları, Semerkant, Afrikalı Leo başta olmak üzere memleketi Lübnan’ın eksende olduğu kurgularında Doğu-Batı çatışmasını ve medeniyetlerin geçişlerini işledi. Ancak Frankofon Edebiyatın en popüler …

“Şairin ödevi, gerçekten olan şeyi değil, tersine olabilir olan şeyi, yani olasılık veya zorunluluk kanunlarına göre mümkün olan şeyi ifade etmektir.” Sanatın amacı nedir? Berna Moran‘a göre, “Bir sanat olayında rol oynayan dört unsur vardır: Sanatçı, eser, okur ve bunların içinde bulunduğu dış dünya (toplum).” Görüldüğü üzere sanatın bütün odağı bu dört kavram çevresinde şekillenmektedir. Sanatın toplum için olduğunu savunan …

Samuel R. Delany, Yeni Dalga akımının içerisinde kendine özgü bir yere sahip. Cinsel kimlik konusuna değinme biçimi çağının ötesinde ve yetkin üslubuyla okuru sarsmayı başarıyor. Triton da bu bağlamda heteronormatif anlayışa karşı çıktığı ve Ursula K. Le Guin’in Mülksüzler’ine yanıt olarak kaleme aldığı bir yapıt. Eserinde, kişinin kendini tanımlama yöntemlerinin fiziksel görünüşüyle arasındaki ilişkiyi incelikle irdeliyor ve günümüzde bile tabu …