Etiket Arşivleri: Sanayi Devrimi

Birçok önemli ölçüt açısından günümüzün süper gücü Amerika Birleşik Devletleri’dir.[1], [2] Ama Amerikalılara (özellikle de muhafazakar Amerikalılara) soracak olursanız, birçoğunun endişesi, ülkelerinin bu liderlik pozisyonunu giderek kaybediyor olduğu yönündedir.[3] Büyük bir mali kriz, sonrasında gelen ılımlı bir toparlanma, yirmi yıldır maaşların artmamış olması; buna ek olarak sınırsız bir potansiyele sahip 1.3 milyar nüfuslu ve hızla yükselen Çin’den gelen sürekli haber …

Sanayi Devrimi, 18. yüzyılın sonlarına doğru İngiltere’de başlayan ve ardından dünyaya yayılan bir endüstriyel dönemdir. Bu devrim, insan yaşamını temelden değiştiren birçok teknolojik yeniliğin ortaya çıkmasına yol açtı. Buharlı makineler ile yapılmaya başlanan seri üretim sistemi sayesinde çok daha fazla ürün, çok daha hızlı bir şekilde imal edildi ve yine o dönemde ortaya çıkan buharlı gemiler ve trenlerle taşınarak son …

“Bilimkurgu, elmaya dışarıdan bakabilen elma kurdudur” -Müfit Özdeş Buhar gücüyle çalışan dev makineler, retro lazer tabancaları, fizik kurallarını umursamayan uzay gemileri, kâğıda yazılmış komutlarla eğitilen robotlar… Bilimkurgu gibi geleceğe yönelik bir türde güncel bilimsel birikime uymayan, ihtiyarlamış eserlerin modernlerinden daha çok sevilmesi tuhaf gelebilir. Birlikte türün geçmişinde bir yolculuğa çıkıp bu soruya cevap arayalım. Bilimkurgunun Doğuşu İnsan, başından beri yarını …

“Kimi insanlar yapay zekânın bir gün ayaklanıp insanları ezeceğinden kaygılanıyor. Bence insanın insanı ezmesi için eşi görülmemiş bir araç olarak kullanılma riski daha gerçekçi.” 50 Soruda Yapay Zeka – Cem Say Amerikan patent dairesi başkanı Charles Duell, 1899 yılında, “Artık yeni hiçbir şey yok. İcat edilebilecek her şey icat edildi,” diyerek tarihe geçmiştir. Bugün bakıldığında saçma görünen bu açıklama aslında …

19. ve 20. yüzyıllardaki insan ilişkilerini kavramak isteyen herkesin biraz bilimkurgu bilgisine ve anlayışına ihtiyacı vardır. Fakat bilimkurgu nedir? İşe bilimkurguyu diğer kurgulardan ayırarak başlayalım. Bir tarafta fantezi durur, imkansızlıklar diyarı. Diğer tarafta da ister geçmişte, ister günümüzde olsun gerçeği yansıtır gibi görünen, diğer tüm biçimleri durur. Bilimkurgunun çalışma alanı olası olanlardır. Bu alan geçmişte ya da gelecekte insan hayalinin …

Sanayi Devrimi, daha öncesinde her şeyin insan eliyle üretildiği bir dönemi kapatmış ve üretimde hakimiyeti makinelerin alacağı yeni bir çağa kapı aralamıştı. Ancak bu bir başlangıçtı ve sadece buhar makineleri kavramını dünyaya sunuyordu. Bu dönemde makinelerin kontrolü ve kullanımı ise yine insanların elindeydi. Kısacası, bilinenin aksine sanayinin ilk dönemlerinde makineli üretim kavramında çok büyük oranda insan emeği mevcuttu. Bu dönem …

İnsanoğlu metali ilk kez ıslah edişinden bugüne maddenin yorumlanmasına epey kafa yormuş ve bu uğurda mesai harcamıştır. Felsefe, sanat, edebiyat, mimari vb. alanlarda sürekli olarak insanın (özne) ve maddenin (özdek) arasındaki ilişki irdelenmiştir. Ateşi kullanan ilk insan incelendiğinde ise, bunun tesadüfi olduğu lakin temelde itici bir merak güdüsünün rol aldığı görülebilir. Korkunun, kaygının ve hatta saldırganlığın ardında bilinmeyene duyulan önlenemez …

I bled on a pivotal stretch Like a clockwork Christ Bears sore stigmata, bored Cradle of Filth’in Babalon A.D. şarkısı hastalıklı bir gerilim ile başlıyor. Daha sonra Dani Filth iblise benzer o meşhur sesiyle yukarıdaki nefret manifestosunu tıslıyor. Dani Filth’in sesi kadar kalemi de güçlüdür. Nitekim sırf bu satırlar bile inanılmaz bir imge taşıyor. Extreme metal müziğinin dehlizlerinden kopan bu …

İnsanı dünya üzerindeki diğer canlılardan ayıran en büyük maharetlerinden biri de alet kullanmayı öğrenmesi ve bu yeteneğini sürekli olarak farklı amaçlar için geliştirmesi olmuştur. İnsanlar, binlerce yıl boyunca birçok işi elleri ile gerçekleştirdiler. Bunun yanında bazı aletler de geliştirdiler. Ancak bu aletler “Sanayi Devrimi“ne kadar insanın sadece fiziksel uzantısı olmaktan öteye gidemedi. Dolayısıyla bu döneme kadar insanoğlunun geliştirdiği tüm cihazlar yine …

Amerika gibi bazı ülkeler kabul etmek istemese de küresel ısınmanın gerçekleştiği yönündeki kanıtlar giderek güçleniyor. Bilim insanlarının çoğuna göre atmosferin alt katmanlarının sıcaklığı 20. yüzyılda 0,4°C ilâ 0,8°C arasında artmış durumda. Kesin olan bir şey de sıcaklıktaki bu artışın bütünüyle insan faaliyetlerinden kaynaklanması. Milyarlarca yıldır doğanın hemen hemen hiç değişmeyen dengesi, son yüzyılda değişmiş bulunuyor. İşte bilim insanları tarafından yaygın …