Etiket Arşivleri: Olasılık

Boltzmann Beyni Hipotezi Nedir?

Boltzman-Beyni

Fiziğin tuhaf görüşlerinden biri de entropi kavramıdır. Kısaca entropi, evrendeki düzensizliğin bir ölçüsü olarak düşünülebilir. Aslında çok basit bir temele dayanan bu düşünce, ilkin Ludwig Boltzmann adlı bilim insanının aklına gelmiş ve tüm devrimci düşünceler gibi, bu fikir de birçok tartışma yaratmış, zamanın bilim çevresi tarafından kabul edilmemiştir. Dahası Boltzmann, atom kuramının en büyük savunucusuydu. Yaşadığı çağda atom düşüncesi kanıtlanmamış …

Devamını gör »

Kuantum Devrimi #5: Kuantum Mekaniğinin Değişik Yorumları

“Çok ufak şeyleri gözlemlediğimizde, sanki bir şekilde onları gözlemlediğimizi biliyor gibi davranıyorlar. Belki de… her zaman gözleri arkalarında onlar da bizi gözlemliyor! Ne kadar da sinir bozucu!” Kopenhag Yorumu 1. Olasılıklar ve Belirsizlikler: Schrödinger denkleminin belli bir kuantum sistemi için çözümüne o sistemin ‘dalga fonksiyonu’ denir. Kuantum mekaniğinde, dalga fonksiyonu y’nin karesi ile betimlenen olasılıklar, gözlemcinin ya da kuramcının eksik bilgisinden veya …

Devamını gör »

2000’li Yıllarda Yaşıyor Olma Olasılığımız

Çok ilginç bir çağ olan 2000’li yıllarda yaşıyor olmamızın olasılığı nedir? Bu soruyu sormamın nedeni, biraz önce çocuklarıma Nasreddin Hoca fıkraları okurken gülmediklerini fark etmemdi. Onlara bir sürü açıklama yapmam gerekiyordu. Nasreddin Hoca’nın dönemi onlara mağara devri kadar uzak geliyordu. Çeşmeden testiyle su taşımanın ne demek olduğunu bilmiyorlardı mesela. Kandil ve komşu gezmesinin ne demek olduğunu;  TV’siz, telefonsuz, tabletsiz bir …

Devamını gör »

Yaşamın Ortaya Çıkışı ile İlgili İki Temel Varsayım

Yaşamın ortaya çıkışı ile ilgili şu iki şeyden ya biri ya öteki doğrudur: 1. Yaşam, sıradan bir olaydır. Tıpkı yağmurun yağması, suyun sıfır derecede donması, yıldızların oluşumu gibi… Benzer koşullarda benzer sonuçlar ortaya çıkar. Söz gelişi eğer bir evrende gazlar ve kütle çekim kuvveti varsa, yıldızların oluşması kaçınılmaz olur. O halde yıldızların evrenin her köşesinde oluşmasını bekleriz ki zaten öyle …

Devamını gör »

İki Geminin Uzayda Karşılaşma İhtimali

Önce şu karikatürü bir inceleyelim: Bu karikatürde anlatılmaya çalışıldığı gibi, uzayda iki gemi karşılaştıkları zaman doğrultularının ve içinde bulundukları düzlemin aynı olması saçmadır. Yine de sinemacılar bunu hep böyle göstermeyi tercih ederler, çünkü ekranın iki boyutlu dünyasının alışkanlıklarımızla çatışmasını istemezler. Aslına bakarsanız bırakın iki geminin bu şekilde karşılaşmasını, uzayda iki geminin karşılaşması bile imkansıza yakın bir olaydır. Beyin donanımımız 400 metre yarıçaplı bir alanı işlemeye …

Devamını gör »