Etiket Arşivleri: Bilim

İzlenmesi gereken bilim belgeselleri listesinin devamıyla karşınızdayız. Bilindiği üzere serinin ilk bölümünde biyografik ağırlıklı belgesellere yer vermiş, gereğince tanıtmaya gayret göstermiştik. Fakat bu bölümde içerik aralığı ilkine nazaran daha geniş olacak. Biyolojiden astronomiye, uzay çalışmalarından beynin gizemlerine kadar çeşitli alanlar hakkında ortaya konulan bu yetkin çalışmalar aracılığıyla bilimin işleme prensiplerini ve alanlarını keşfetme olanağı bulacağız. Ayrıca, anlatacak özgün konu bulmakta …

Sanal sınıflar ve finansal yetersizlik akademiyi nasıl değiştirebilir? Finansal krizler bilim bütçeleri için sorun yaratabilir mi? Sanal toplantılar COVID-19 kapsamında bir norm haline gelecek mi? Finansal baskılar akademik yayıncılığı nasıl etkileyecek? Çin ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki araştırma yarışı hangi yöne ivmelenecek? Bilimsel konferanslarda hangi değişiklikler bekleniyor? Klinik çalışmalardaki yeni durum kalıcı mı olacak? Araştırmacıların çalışmaları neden koronavirüs eksenine girdi? …

Hayvanlar alemindeki süper güçlerin en havalı olanlarından biri de mürekkep balığının şeffaflık yeteneğidir. Ve şimdi University of California, Irvine’dan bilim insanları, mürekkep balığının bu yeteneğini kullanarak ilk kez insan hücrelerinde ayarlanabilir şeffaflık oluşturmayı başardı. Aktif kamuflaj, ahtapot ve mürekkep balığı gibi birçok kafadanbacaklı tarafından kullanılan bir hayatta kalma stratejisidir. Hayvanlar, bunu kendilerinden yansıyan ışığın dağılımını değiştiren hücreler yardımıyla becerir. Bu …

“Post” kelimesi yapısal anlamda Farsça’daki “bi” eki gibi başına geldiği kelimeye farklı bir anlam katar. Biçare, bihaber gibi kelimelerin önüne eklenerek olumsuz hâle getirir. Post kalıbı ise benzeri bir işlev görerek, başına geldiği kelimenin sonrasını ifade eder. Bu hususta en bilinen örnek Post-modern kavramıdır kuşkusuz. Modernizmin etkilerinin daha da ileriye gittiği, bilhassa İkinci Dünya Savaşı sonrası yıkım ve değişimi tabir …

İlk olarak bu noktada “sahte bilim” (pseudoscience) ile “bilim” farkını ortaya koymamız gerekmektedir. Bunu yapmadan devam etmemiz çok güçtür. Bilim, “bilimsel metot” denen ve gelecekteki bir diğer notumuzun konusu olabilecek kadar önem arz eden bir yönteme bağlı olarak gelişen, en güvenilir bilgi türüdür. Bilimin güvenilirliğini sağlayan nokta, bilimsel metot dahilinde tamamen tarafsız kalınması ve yine tamamen tarafsız ve bağımsız metot ve …

1 Aralık 2019 tarihinde Çin’in Vuhan kentinde görünen yeni tip koronavirüs başlangıçta diğer dünya ülkeler tarafından ilgisizce takip edildi ve çoğu kere “garip bir durum” olarak değerlendirildi. Virüsün tahmin edilenden çok daha hızlı yayıldığı ortaya çıktığında ise birçok ülke bu duruma karşı hazırlıksızdı. Şimdi neredeyse dünyanın her yerinde görülen bu virüs, milyonlarca insanı tehdit etmekte ve on binlercesini öldürmekte. Yaşanılan …

Doğayı, toplumu ve insanı açıklayan ortak bir bilgi çerçevesi var mıdır? Fizik, kimya, biyoloji, sosyoloji, ekonomi, psikoloji gibi bilim dallarını birleştirebilen bir bilgi modeline ulaşabilir miyiz? Çok geniş bir alanda uygulayabileceğimiz, az sayıda kelime ile ifade edilebilen böylesi bir bilgi modeline sahip olsaydık dünyayı anlamamız çok daha kolay olurdu. Böylesi bir bilgiye sahip olsaydık evrenin sırlarını çözmeye bir adım daha …

Isaac Asimov’un bilimkurgularında din, dramanın yaratılması, karakterlerin tanımlanması ve hikâyenin ilerlemesine yardımcı olan araçlardan biriydi. Isaac Asimov (1920-1992) neredeyse üç kuşaktır bilimkurgu türüne hükmediyor. “Robotik” kelimesini icat eden de odur. Ünlü robotik yasaları o kadar akıllıca tasarlanmıştı ki bugün bile yapay zekâ (AI) ile uğraşanlar tarafından tartışılıyor. Rus Yahudisi olarak doğan Asimov, Amerikan bilimkurgusunun en önemli yazarlarından biri, aynı zamanda …

Ashlee Vance’ın kaleme aldığı  “Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future” kitabına göre, Elon Musk küçüklüğünden itibaren insanlığın kaderi için “kişisel bir sorumluluk” duygusuna sahipti. Kitap sevgisi ve onlardan aldığı dersler, yenilenebilir enerjiden tutun da uzay teknolojisine kadar Musk’a ilham veren en önemli unsurdu. Musk’ın okunmasını önerdiği bu kitaplardan biri de ünlü bilim insanı ve bilimkurgu …

İnsanlar felsefeyi formel mantıktan ibaret sanıyor. Salt biçimsel zannediyor. P ise Q’lar. Öncüller, çıkarımlar vs. Ve böyle sandıkları için parlak bir zekâya sahip olmanın, –ki zekâ derken akıldan değil, IQ diye tabir edilen ve ölçülebilen bir kapasiteden bahsediyoruz- tek başına yeterli olduğunu düşünüyor. Oysa felsefenin IQ ile pek az ilgisi var. Elbette bir miktar zekâ gerekli ama çok yüksek IQ’lu …